Tuzuvchi : shohruh arabjonov
Download 2.34 Mb. Pdf ko'rish
|
- Bu sahifa navigatsiya:
- Tilni boyitishda so‟z yasashning 3 xil usuli bor
- Ayrim sozlarning lugaviy manolari
ICHKI MANBA
ichki manba - tilning o'z ichki imkoniyatlari asosida boyishi 1)shevalardan so'z olish 2)so'z yasash Es : shevalar adabiy tilning boyib borishida muhim manba sanalsa-da adabiy tildan tashqarida. AYRIM DIALEKTAL SO‟ZLAR g'o'ch - mard, jasur zang – narvon istamoq – izlamoq shoti -narvon mo‘rcha(Buxoro) – chumoli qarindja(Xorazm) – chumoli moyak – tuxum yumirta(Xorazm) – tuxum uchak(Xorazm) – tom gavora – beshik sigir – uy inak(Buxoro) – uy takya(Xorazm) – do‘ppi kallapo‘sh – do‘ppi o‘jak-buzoq pakki-pichoq sinchalak – chittak meng-xol huvnon-xonim yop-kanal Tilni boyitishda so‟z yasashning 3 xil usuli bor 1)Affiksatsion (asos+yasovchi qo‘shimcha) : bog‘bon, paxtakor 2)Kompozitsion (asos+asos) : gulhamishabahor, beshiktervatar 3)Semantik (juftlash va takrorlash) : yor-yor, bordi-keldi, dedi-dedi So'z ma'nolarining torayishi va kengayishi : so'z ma'nosining kengayishi : til taraqqiyoti natijasida so'z o'zi ifodalagan ma'noga qo'shimcha ma'no yuklanishi M : vatan (tug‘ilib o‘sgan joy, makon), qishloq (qishlab qoladigan joy) so'z ma'nosining torayishi - til taraqqiyoti natijasida so'z o'zi ifodalayotgan ma'nolarning biridan voz kechishi m : dehqon (qishloq hokimi), basir (esi past) Es : atoqli otlar asosida paydo bo‘lgan turdosh otlarda so'z ma'nosi kengayadi : Iskandar, Madonna, Ford, Mercedes, Rentgen, Husayniy Es : turdosh otlar asosida paydo bo'lgan atoqli otlarda so'z ma'nosi torayadi : lola, feruza, rayhon, bolta, tesha, qilich Ayrim so'zlarning lug'aviy ma'nolari : ✅Gulrez - gul to'kuvchi ✅gulbang - yoqimli ovoz ✅Gulpo'sh - gul yopingan, qizil yuzli ✅guloroy - gul bilan bezangan ✅Giryon - yig'lab turgan ✅chobuksuvor - chavandoz ✅taxayyul - xayolot ✅fan - rasm, odat ✅sheva - rasm-rusum ✅mufassal - batafsil ✅xabis - yaramas, nopok ✅muzmar - muzlagan ✅xasm - dushman ✅benavo - kambag'al, faqir ✅istilo - egallash, bosib olish ✅istiloh - yangilik kiritish, o'zgartirish ✅intiboh - ogoh etish ✅ishtiboh - gumon ✅muxtasar - qisqa, lo'nda ✅mumsik - ziqna ✅loppos - to'ladan kelgan, do'mboq ✅besubut - va'daboz ✅diyonat - vijdon ✅manglay - peshona ✅qanshar - ikki qosh o'rtasi ✅buromad - chiqim ✅puchmoq - ovloq joy ✅quralay - ohu bolasi ✅xumpar - mushuk bolasi ✅qulun - ot bolasi ✅bo'taloq - tuya bolasi ✅uloq - echki bolasi ✅sarafroz - yuksak ✅shuur - idrok ✅bedov(bedav) - o'ynoqi ✅tazod - zid ✅tamaddun - madaniyat ✅chapdast - epchil ✅xilqat - yaratilish, bunyodga kelish ✅xil'at - qimmatbaho to'n ✅tuyg'un - sezgir, arixo'r ✅addoyi - duo qiluvchi ✅chingilin - kelishgan ✅komronlig' - shodlik, baxtli ✅afzun - ortiq ✅arjumand - aziz, loyiq ✅bahr - she'r vazni, dengiz ✅chokar - lashkar, askar ✅ne tong - ne ajab ✅ankobut - kabutar ✅diyda - ko'z ✅bilfe'l - o'zicha ✅musallah - qurollangan ✅uchmoh - jannat ✅na'l - tobut ✅qali - agar, basharti ✅xushgo'y - shirinso'z ✅kulliyot - to'plam ✅dandana - zirhli kungura ✅samar - foyda, natija ✅qurultoy - kengash, majlis ✅kom - ichida, shodlik ✅dovot - siyohdon ✅bod - shamol, revmatizm ✅bar - okean ✅barf - qor ✅zarofat - chiroyli gaplar ✅olam hodis - garchi, mabodo, ehtimol ✅andalib - bulbul ✅olud - qorishgan ✅e'timod - ishonch ✅sayyora - daydi, darbadar ✅tomug' - do'zax ✅faromush - xayolchan, o'ychan ✅takallum - so'z, nutq ✅harzago'y - sergap ✅maqbara - qabr ✅suyurg'ol - in'om yeri ✅tanqa - qumg'on ✅muftiy - oliy darajali ruhoniy ✅mistar - chizg'ich Download 2.34 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling