Tuzuvchi : shohruh arabjonov


Fors - tojik tilidan kirgan so'zlar belgilari


Download 2.34 Mb.
Pdf ko'rish
bet54/91
Sana16.11.2023
Hajmi2.34 Mb.
#1778723
1   ...   50   51   52   53   54   55   56   57   ...   91
Fors - tojik tilidan kirgan so'zlar belgilari
1)Tutuq belgili so'z uchramaydi 
2)qator unlilik va qo'sh unlilik uchramaydi 
3)"j" harfi keng tarqalgan
m : jonajon, janob, jonon, jim, jimjit, jigar 
4)qattiq "x" keng tarqalgan : 
xiyobon, suxandon, xaridor, xonadon, xushro'y 
-sht ~ g'isht, go'sht, dasht, gasht 
-xt ~ daraxt, baxt, taxt 
-rg ~ barg, juvonmarg 
-rd ~ mard, dard, gard, shogird 


nd ~ xursand, band, pand, qand, baland 
-nj ~ ranj, ganj, panj 
Tilimizga fors-tojik tilidan so'z o'tishi natijasida sinonimlik hosil bo'lgan :
Fors-tojik 
O’zbek 
Olov 
O‘t 
Chopon 
To‘n 
Oftob 
Quyosh 
Osmon 
Ko‗k 
Bahor 
Ko‘klam 
Jild 
Muqova 
Chorpoya 
So‘ri 
Kissa 
Cho‗ntak 
Dasta 
Sop 
Buqa 
Novvos 
tojik tilidan o'tgan qo'shma so'zlar : 
boshpana, qo'shnay, qonxo'r, yalangbosh, shirinso'z 
tojik tilidan o'tgan juft so'zlar : 
qahr - g'azab, achchiq - chuchuk,
sog' - salomat, to'y - tomosha 
Fors - tojik tilidan ayrim so‟zlar : anor, agar, bemor, bulbul, bodom, dehqon, dunyo, 
davlat, go'dak, gul, gunohkor, kam, kamtar, kema, lof, lab, motam, non, nay, nihol, 
surma, sarpo, zukko, g'o'za, shamol, chavandoz 
Tilimizdagi sof turkiy so'zlarning o'ziga xos belgilari : 
1)g,l,b,h,r tovushlari bilan boshlangan so'zlar o'zbekcha emas 
2)v,f,j harflari qatnashgan so'zlar turkcha emas 
3)tutuq belgisi uchramaydi 
4)qator unlilik va qo'sh unlilik uchramaydi 
5)turkiy so'zlarda urg'u asosan so'z oxiriga tushadi va erkin ko'chuvchi urg'u deyiladi 
6)sof turkiy so'zlar asosan 1 yoki 2 bo'g'inli bo'ladi : 
kel, tur, ona, yur, opa, dala, uxla, yugur 
7)ikki bo'g'inli so'zlarning 2-bo'g'ini undosh bilan boshlanib unli bn tugaydi : 
amma, tog'a, xola, olma, katta, olti, tulki 
Es : sof turkiy so'zlarda qator unlilik deyarli uchramaydi, lekin bir bo'g'inli -st, -lt, -rt 
bilan tugagan so'zlar mavjud : 
ost, ust, yalt, yult, qilt, milt, yurt, ko'st, yalt 
Es : o'zbek tilidagi barcha fe'l, son, undov, taqlid so'zlar va shu turkumlarga oid so'zlad 
sof turkcha kalimalardir. 

Download 2.34 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   50   51   52   53   54   55   56   57   ...   91




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling