Tuzuvchi: Yunusova Mohira 3-“ ” sinf o’quvchisi

1. Kolibrining pati haqiqatdan ham ari bolasini qutqardimi?_________________________ 
__________________________________________________________________________ 
2. Ari nima uchun qanotini bermadi?_____________________________________________ 
_____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________ 
3. Afsungar nima uchun arining qanoti davo deb aytdi? ____________________________ 
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________ 
4. Ari qanotini berganda Kolibrining bolasi tirik qolar edimi?_________________________ 
_____________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________ 
5. Ertakdan chiqargan xulosangizni yozing. ________________________________________ 
_____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________ 

---

---

Bola va donishmand 
Yoz kunlaridan birida 
donishmand o‘z aravasida xayol surib ketayotgan ekan. Birdan arava 
to‘xtab qolibdi. Donishmand engashib qarasa, ko‘chaning o‘rtasida bir yosh bola loy o‘ynab 
o‘tirgan ekan. Donishmand nazar solsa bola loydan shahar qurayotgan ekan. 
Bola aravaga bir qarabdi-
yu, yo‘lni bo‘shatishni xayoliga ham keltirmay o‘tiraveribdi. 
Donishmand boladan: 
-
Xo‘sh, kichkintoy, nega aravaga yo‘l bermayapsan? — deb so‘rabdi. 
Bola boshini ko‘tarib unga qarabdi-da: 
-
Taqsir, ko‘rmayapsizmi, shahar qurayapman, shahar devori aravaga yo‘l bermaydi, balki arava 
shahar devorini aylanib o‘tadi, — deb javob beribdi. 
Bu javob donishmandni ajablantiribdi. U aravadan tushib bolaning oldiga kelibdi-da: 
-
Menga qara, kichkintoy, sen hali yosh bo‘lishingga qaramay, juda aqlliga o‘xshaysan! — debdi. 
-
Nega? Quyon bolasi tug‘ilganining uchinchi kuniyoq dala bo‘ylab yugura oladi. Nahotki 
yoshim yettida bo‘la turib oddiy narsani bilmasam? — deb javob beribdi bola. 
Donishmand kulimsirabdi, keyin so‘rabdi: 
-Bir-ikkita savol bersam maylimi? Agar javob bersang, chindan ham aqlliligingga ishonaman. 
-Mayli, 
— debdi bola. 
-
Bo‘lmasa ayt-chi, qanday olovning tutuni bo‘lmaydi? Qanday suvda baliq yashamaydi? Qanaqa 
tog
’da tosh bo‘lmaydi? Qanday daraxt shoxlamaydi? 
Bola o‘ylab turib javob beribdi: 
-Yaltiroq qurt yoruglik taratadi-
yu, tutuni bo‘lmaydi. Buloq suvida baliq yashamaydi. Qum 
uyumidan hosil bo‘lgan tog’da tosh bo‘lmaydi. Chirigan daraxt shoxlamaydi. 
Donishmand bolaning javoblarini eshitib hayron qolibdi. Biroq hali u biron narsa deyishga 
ulgurgani ham yo‘q ekanki, bola quvlik bilan ko‘zlarini chaqnatib: 
-
Men ham siz dan ba’zi narsalarni so‘rasam maylimi? — debdi. 
-
So‘ray qol! — deb javob beribdi donishmand. 
-
Lekin bir shartim bor: agar javob berolmasangiz, loy shahrimni aylanib o‘tasiz. 
-
Xo‘p, mayli! — debdi donishmand kulimsirab. 
-Ayting-chi, osmonda nechta yulduz bor? 
-Bolaginam, 
— debdi donishmand, — nega bunday uzoqdagi narsalarni so‘raysan? Mendan 
atrofdagi narsalarni so‘ragin, darhol javob beray. 
-
Bo‘lmasa, — debdi bola so‘zida davom etib, — ayting-chi, qoshingizning tuki nechta? 
Donishmand kulib yuboribdi. Uni qarang-a? Shu kichkina bola donishmandni yutdi-ya! 
Donishmand kulimsirab aravasiga chiqibdi-da, aravakashga bola qurayotgan loy shaharchani 
aylanib o‘tishni buyuribdi.