Uliwma pedagogika

Ko`rsetpeli oqitiw metodlari – baqlaw, demonstratsiya, illyustratsiya bolip u`sh tu`rge
bo`linedi. Baqlaw. Mektep a`meliyatinda baqlaw metodinin` eki tu`ri; zat xa`m qubilislardi 
ta`biyiy xa`m jasalma jag`dayinda baqlaw; ta`jiriybe jag`dayinda baqlaw tu`ri qollaniladi.

Baqlaw – qisqa, uzaq mu`ddetli boladi. Demonstratsiya. Demonstratsiya so`zi latinsha
«demonstratio» degen so`zden kelip shiqqan, bizin`she ko`rsetiw degen ma`nisti an`latadi. 
Didaktikada zat, qubilis, protsessti ko`rsetiw arqali bilim beriwge demonstratsiya metodi

---

delinedi. Illyustratsiya. Latinnin` «Illustratio» so`zinen kelip shiq-qan bolip teksti

tu`sindiriwshi, talqilawshi, toliqti-riwshi, ko`rsetiwshi ma`nisinde qollaniladi. Ko`rsetiwshi, 
su`wretlewshi qurallar tu`rlerine plakat, karta, su`wret, sxema, diagramma, keste, sizilma xa`m
basqalar kiredi. Olardan paydalanip sabaq o`tiwge illyustratsiya metodi dep ju`rgi-ziledi.


A`meliy oqitiw metodi. A`meliy oqitiw metodlari oqiwshilarda jan`a eplilik,
ko`nlikpelerdi payda etiw, buring`ilarin bekkemlew, teoriyaliq bilimlerdi a`melde qol-law ushin 
xizmet etedi. Bilimlerdi xa`r ta`repleme teren`, tiyanaqli xa`m sanali o`zlestiriwge ja`rdem
beredi. A`meliy oqitiw metodlari to`rt tu`rge bo`linedi: shinig`iw, laboratoriyaliq, a`meliy, 
grafikaliq jumis.

Shinig`iw. Shinig`iw metodi barliq pa`nlerdi oqitiwda, bilimlerdi bekkemlew xa`m
a`melde

qollaw,
eplilik

xa`m
ko`nlikpelerdi 
qa`liplestiriw
maqsetinde 
qollaniladi.

Laborotoriyaliq jumis. A`meliy oqitiw metodinin` bul tu`ri fizika, ximiya, biologiya
sabaqlarinda ko`p qollaniladi. Oqiwshilar oqiw a`sbaplari (pribor, reaktiv, t.b.) ja`rdeminde o`z 
betinshe baqlaw xa`m ta`jiriybe jumislarin alip baradi, bilim, eplilik xa`m ko`nlikpelerdi puxta
o`zlestirip aladi, a`piwayi ilimiy Eksperiment metodi menen tanisadi. Laboratoriyaliq jumis 
barisinda tu`sindiriw, baqlaw, demonstratsiya, shinig`aw, illyustratsiya xa`m basqa metodlardan
ken` paydalaniladi. A`meliy jumis. A`meliy jumis o`zinin` mazmuni boyinsha laboratoriyaliq
jumisqa ku`ta` jaqin. Lekin a`meliy jumis o`ndiriske bag`darlang`an boladi. Oqitiw protsesinde
oqiwshi-lardin` a`meliy jumislari xa`m olar xa`r tu`rli boladi. A`meliy oqitiw metodlari -jol-
joba, kiris, ag`imdag`i, juwmaqlawshi bolip u`shke bo`linedi. Grafikaliq jumis. Mug`allim
basshilig`inda 
xa`m
mug`al-limnin` 

tapsirmasi

boyinsha 
oqiwshilardin`
o`zbetinshe
orinlaytug`in su`wretlew mazmunindag`i jumislarina grafi-kaliq jumislar delinedi. Grafikaliq
jumislar barliq klasslarda xa`m xa`mme pa`nlerdi oqitiwda qollaniladi.