Umarxodjaeva m. G., Alladustov r. D., Ziyaeva d. «Korporativ risklarni boshqarish»
Download 1.67 Mb. Pdf ko'rish
|
Корпоратив рисклар КИТОБ
p
e x p x f p x p bo„lib p x E ) ( 2 2 ) ( p x D , p lar taqsimot parametrlari. Tijorat tavakkalchiligini tahlil etish uchun iqtisodiy sistemani ayrim elementlarga kuyi sistemalarga ajratib matematik metod, usullar, modellardan foydalanib shu bilan birga mutaxasislar tajribasi va eksprtizalar hisoblash texnikasini amalda kullab aniqmaslikni har bir soxaga elementlariga bog„liq ravishda tahlil etish mumkin. SHunday qilib riskni tahlil etish nazariyasidan foydalanib bajariladigan faoliyatining natijasining ehtimolini avvaldan aniqlab riskka iqtisodiy matematik modeilardan foydalanib baholaщ mumkin. Bu metod va modellar asosida risk darajasini pasaytirish yoki uning bulajak xavfidan kutilish mumkin. YA‟ni bu metodlar asosida tadbirkor o„z faoliyati natijasiga foydali bo„lgan qarorga kelishi mumkin. YAponiya, AKSH iqtisodida firmalar, tashkilotlar, kompaniyalar iqtisodining o„sish jarayonida ko„plab ishlab chiqarishda riskka bog„liq bo„lgan faoliyat yuritib risk strategiyasini to„zadilar. Buning uchun korxona kelajagini aniq tahlil etib, zamonaviy, sistemali rejalar to„zib, 50 uni sivilizatsiyalashgan biznes va marketinga asoslangan holda to„ziladi. Tavakkalchili tijoratda xakikiy yo„nalishini aniqlab beradi. tijorat riskni tahlilini risk darajasini minimallashtirish uchun korxona raxbarining birinchi vazifasi kaysi mikdorda mahsulot ishlab chiqarish va ishlab chiqarilgan mahsulotni kaysi bozorda sotishni aniqmaslik sharoitida aniqlab olmogi zarur. Bunday faoliyatni oldi sotding bashorat etish ehtimollik xarakteriga ega, ya‟ni bashorat etilgan bajarilshi ham bajarilmasligi ham mumkin. SHu sababli bashorat etilgan natijalar qanchalik aniq tahlil etilsa aniqmaslik va risk darajasi kamayadi. YA‟ni risk darajasi kamayadi. YA‟ni risk darajasining pasayishi kelajakni to„g„ri baholash natijasida kabul kilingan qarorlarga bevosita bog„liqdir. Ma‟lumki har qanday tijorat faoliyati firmaning ichki xujjati, biznes rejani to„zish bilan va bu reja asosida tijorat tavakkalchiligining dasturini to„zish bilan boshlanadi. Risk dasturining tahlili ko„pincha risk asosida yuritadigan korxonalar uchun zarurdir. Bunday korxonalarda talab xajmi va strukturasi, marketing axborotlarining etishmovchiligi xavfli holatlarining yuzaga kelishi, ashaddiy konkurentlar, rakobatchilar va bu rakobatchilarning o„sishi shu bilan birga krxonaning o„zini kelajakda rivojlanishi xarakterlidir. Risk dasturlarni to„zishda bashorat etish ntijalaridan foydalanish uchun iqtisodiy matematik usullardan foydalanish ko„p kulayliklar yaratadi. Bu usul asosida risk dasturining bir necha variantlarni to„zib, faoliyat yuritishdan yuzaga kelgan holatlar uchun kerakli va usha holatga munosib dastur variantidan foydalanish mumkin. Bunday dasturlar tashkilot faoliyatida ishonchsizlik darajasini ma‟lum mikdorda kamaytiradi. YAponiyaning har bir turtinchi korxonasi riskni oldini olish dasturiga ega. Tijorat riskni tahlil etish va axborot bazasi. Tijorat riskni baholashda axborotlar tizimi bilan ta‟mnlanish asosiy negizidir. Axbortlar tizimi bir tomondan risk darajasini baholasa, ikkinchi tomondan uni pasayishiga yordam beradi. Bozor munosbatlarida hamma vaqt kerak bo„lgan axborotga ega bulish murakkabdir. Bu murakkablikka korxonalrdagi tijorat siri kerakli ta‟sirini etkazadi. Ma‟lumki kerakli, etarli axbortga ega bo„lgan holda aniq va eng 51 yaxshi bashoratni to„zish va bu asosida risk darajasini pasaytirish mumkin. SHu sababli axborot bozodr o„z bahosiga ega bo„lib, tadbirkorlar uni shu bahoga sotib oladi. Tijorat axbortlari ikki kurinishda bo„ladi: Hisob-kitobli. Hisob-kitobdan tashqari. Hisob kitobli axborotlarga buxgalteriya hisobi va hisobotlar, strategik hisob va hisobotlar tezkor hisob va hisobotlar tanlov hisobotlari kiradi. Hisobdan tashqari axborotlar korxona ichida va undan tashqarida utkaziladigan reviziyalar natijasi ichki va tashki audit natijalari, labaratoriya va tibbiy va sanitar tekshiruvlar, kontrol tekshiruv natijalari doimiy ishlab chiqarish yigilishlari, mehnat jamoasining yigilishlari aksionerlar yigilishlari, bosmaxona xatlari, tushuntirish xatlari, xabar xatlari, kichik ma‟ro„za xatlari yuqori organlariga yuboriladigan xatlari moliya va kredit bo„limlariga yuboriladigan xatlar o„zaro shaxsiy axborotlar. Ko„pincha tijorat axborotlari yuqorida ko„rsatilgan hisobda va hisobdan tashqari axborotlar asosida to„zilib va undan risk darajasini pasaytirish uchun urinli foydalaniladi. Download 1.67 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling