Umumiy fizika kursidan amaliy mashg‘ulotlar uchun o‘quv qo‘llanma

Javob: E = 0,606 Mev.

Mustaqil yechish uchun masalalar

16.1. Quyidagi uglerod izotoplarining yadrosida nechtadan proton va neytron bor:

1) ; 2) ; 3) ; 4) ; 5) ; 6) ?

16.2. Bor yadrosining boglanish energiyasini xisoblab toping.

16.3. Geliy ₂Ne⁴ atomi yadrosining bog‘lanish energiyasini toping.

16.4.Alyuminiy atomi ₁₃Al²⁷ yadrosining bog‘lanish energiyasini toping.

16.5.Litiy izotopi ₃Li⁷ yadrosining bog‘lanish energiyasini toping.

16.6. va yadrolarning bog‘lanish energiyasini hisoblab toping. Bu yadrolarning kaysi biri turg‘unroq bo‘ladi? ₃Li⁷ + ₁H¹  ₂He⁴ + ₂He⁴ reaksiyasida ajraladigan energiyasini

toping.

16.7. berilliy yadrosining bitta nuklonga to‘g‘ri keladigan bog‘lanish energiyasini hisoblab toping.

16.8. 2 ta deyteriy yadrosi qo‘shilganda proton va yangi yadro hosil bo‘ladi. Bu termoyadro reaksiyasini yozing va yangi yadroni aniqlang, reaksiya vaqtida ajraladigan energiyani hisoblang.

16.9.Uran yadrosi ₉₂ U ²³⁸ ning bitta yadrosi ikki bo‘lakka bo‘linganda 200 Mev energiya ajraladi. Reaktorda shu izotopdan 1 kg «yoqilsa» qancha energiya ajralib chiqadi. SHuncha energiya olish uchun solishtirma yoqish issiqligi q = 46,2 Mj/kg bo‘lgan benzindan qancha yoqish kerak.

16.10. ₇N¹⁴ va ₉₂U²³⁸ yadrolaridagi bitta nuklonga to‘g‘ri keluvchi bog‘lanish energiyalarini aniqlang. (Jadvaldan foydalaning)

16.11. ₃Li⁷ litiy protonlar bilan bombardimon qilinsa, geliy hosil bo‘ladi. Bu reaksiya yozilsin.

16.12. Litiy ₃Li⁷ elementi atomining yadrosidan neytronni urib chiqarish uchun eng kamida qancha Mev energiya sarflash kerak? m_n = 1,0086 m.a.b. 1m.a.b. = 1,66 · 10^-27 kg. 1 ev = 1,6 · 10^-19j.

m₆ = 6,01513 m.a.b. m₇ = 7,01601 m.a.b. s = 3 · 10⁸m/s.

16.13. Reaksiya ₃Li⁶ + ₁R¹  ₂He⁴ + ₂He³ 9 MeV energiya ajralish bilan sodir bo‘ladi. Geliy ₂Ne³ atomining teng massasini boshqa qolgan atomlarning massasi 931 MeV energiya 1 m.a.b. ga teng deyilgan holda hisoblang.

16.14.Simobning oltinga aylanishida quyidagi yadro reaksiyasi vujudga keladi.

₈₀Hg¹⁹⁸+ ₀n¹  ₈₀Hg¹⁹⁹  ₇₉Ai¹⁹⁸ +?

Bu yadro reaksiyasini o‘qing va oltin yadrosi hosil bo‘lishida ajraladigan zarrani aniqlang.

16.15.Quyidagi termoyadro reaksiyasining energiyasini hisoblang ₃Li⁶ + ₁D²  2₂ Ne⁴ +

16.16.Quyidagi yadro reaksiyalarida etishmayotgan ishoralarni to‘ldirib

yozing.

1. 
   ₁₃Al²⁷ (n, ) x;
   
2. 
   ₉F¹⁹ (p, x) ₈O¹⁶ ;
   
3. 
   ₇ N ¹⁴ (n, x) ₆C¹⁴ ;
   
4. 
   x(p,) _II Na²²;
   
5. 
   ;
   
6. 
   
   

16.17.Fotonlar vujudga keltirgan quyidagi yadro reaksiyalarida

etishmayotgan ishoralarni to‘ldirib yozing:

1) ₁₃ Al ²⁷ (, x ) ₁₂ Mg ²⁶;

2) ₁₃ Al ²⁷ ( _, n ) x

3) ₂₉ Cu ⁶³ (, x ) ₂₉ Su ⁶²

4) x (, n ) ₇₄ W ¹⁸¹

16.18. reaksiyasida ajraladigan energiyani hisoblang.

16.19. yadro reaksiyasida yutilgan energiyani toping.