Urganch Davlat Universiteti Biologiya yo’nalishi 185-guruh talabasi Pulatova Fozilaning Zoogeorafiya fanidan taqdimoti

Urganch Davlat Universiteti Biologiya yo’nalish 204-guruh talabasi Aminboyeva Sohibjamolaning Zoogeografiya fanidan taqdimoti

Kulrang (yoki ombor) kalamush – Rattus norvegicus Berk

Sistematikasi:

• Tip Xordalilar-Chordata
• Kenja tip Umurtqalilar-Vertebrata
• Katta sinf Quruqlikda yashovchi umurtqalilar-Tetrapoda
• Guruh Murtak pardali umurtqalilar-Amniota
• Sinf Sutmizuvchilar-Mammalia
• Turkum Kemiruvchilar-Rodentia
• Oila Sichqonsimonlar-Muroidea
• Urug' Kalamushlar-Rattus
• Tur Kulrang (yoki ombor) kalamush – Rattus norvegicus Berk

Tarqalishi
Kulrang kalamush vatani Sharqiy Xitoy.Hozirda O'zbekistonning baracha hududlarida uchraydi.

Morfologiyasi Ombor kalamushlarining boʻyi 25 smcha, dumi nisbatan kaltaroq, kam jun, malla yoki jigarrang aralash qoʻngʻir tusli, qorin tomoni xira oq. Yer yuzida keng tarqalgan. Urushdan keyingi yillarda Toshkentda ariq boʻyi, molxona, omborlarda kulrang kalamushlar keng tarqalib, turkiston kalamushlarini siqib chiqardi.

Biologiyasi:

Kalamushlar hayvonlar murdasi, oʻsimliklar va ularning qoldiqlari bilan oziqlanadi. Oziq-ovqat, donlarga, baʼzan moʻyna, gazmollarga zarar yetkazadi.
O'zbekistonda don omborlariga katta zarar yetkazadi. Zarakunanda hayvon hisoblanadi.

Ko'payishi. Ombor kalamushlar juda serpusht. Urgʻochisi yilda 3 marta, har gal 1 — 15 tadan bolalaydi. Bolasi 3—4 oyda voyaga yetadi. Bolasini sut bilan boqadi.