Urganch davlat univеrsitеti tехnika fakultеti bino va inshootlat tipologiyasi fanidan bir qavatli sanoat binolari

Qavatlar soni
Binolarning 80% ga yaqini bir qavatli. Bu og'ir uskunalarni o'rnatish qulayligi, xom ashyoni etkazib berish va tayyor mahsulotlarni omborga olib chiqish (ko'pincha bir yoki ikkita devor orqali ustaxonalar bilan birlashtirilgan) bilan bog'liq. Ba'zi, ayniqsa, massiv tuzilmalar to'g'ridan-to'g'ri erga joylashtiriladi, chunki ular o'z vazni bilan har qanday polni bosib o'tishlari mumkin. Bundan tashqari, bir qavatda manevr qilish yaxshiroqdir - har qanday o'zgarishlar, qayta qurish ancha oson.
Ikki qavatli binolar odatda engil sanoat, bosmaxonalar va yirik o'lchamli elementlarni talab qilmaydigan boshqa sanoat korxonalari tomonidan ishg'ol qilinadi. Ko'p qavatli tuzilmalar, shuningdek, don elevatorlari kabi quyma yoki suyuq mahsulotlarni qayta ishlash uchun ham ishlatiladi. Bu xom ashyoni tashishni osonlashtiradi va hududni tejaydi. Bundan tashqari, agar siz ko'p qavatli ishlab chiqarish ob'ektini loyihalashni rejalashtirmoqchi bo'lsangiz, unda bir qavat odatda texnik hisoblanadi. Bu erda aloqa va ichki muhandislik tizimlarining ishi tartibga solinadi. Kommunal va ofis binolari ham yaqin joyda joylashgan bo'lishi mumkin.
Sanoat binolari uchun mo’ljallangan yig’ma konstruktiv elementlar gabariti unifikatsiyalangan va ularning o’lchamlari yiriklashtirilgan modulga asosan bir birlaridan farqlanadi. Misol uchun bino oralig’i 12m. 36m. gacha bo’lganda 6M modulda, poldan yopmani ko’tarib turuvchi konstruktsiya ostigacha bo’lgan masofa: 3,0-6,0 m gacha 6 modulda: 6,0 m. dan 10,8 m. gacha 12 M
modulda oshirib boriladi.
Binolarning gabarit sxemalari quyidagi tsifrlarda markalanadi: B-30-84 kransiz, prolyoti 30 metr, balandligi 84 dm. Yoki K-24-144 kranli, oralig’i 24 m balandligi 144dm.
Agar ustunlar orasidagi qadam 12 m bo’lib, yopma panellar uzunligi 6,7 m bo’lsa, u holda yopmani ko’tarib turuvchi storopila elementlarini (to’sin yoki fermani) storopila osti fermasi yoki to’sini ustiga qo’yiladi.


Binolarning tasnifi va konstruktiv sxemalari
Binolarni quyidagilarga bo'lish mumkin:
- maqsadi bo'yicha: fuqarolik (turar-joy va jamoat), sanoat (sanoat, ma'muriy-maishiy va yordamchi) va qishloq xo'jaligi;
– qavatlar soni: kam qavatli (ikki qavatgacha), o'rta qavatli (balandligi uch qavatdan besh qavatgacha), baland qavatli (balandligi oltidan o'n qavatli), ko'p qavatli (o'ndan 29 qavatgacha) va ko'p qavatli (balandligi).
30 qavatdan ortiq yoki 100 m dan ortiq);
- konstruktiv sxema: ramka, ramkasiz, to'liq bo'lmagan ramka bilan katta panelli va boshqalar;
- qo'llab-quvvatlovchi tuzilmalarning asosiy materiali: tosh (g'isht, tabiiy yoki sun'iy toshlardan yasalgan), temir-beton (shu jumladan engil beton), metall, yog'och, aralash turdagi;
- qurilish usuli: an'anaviy turdagi (g'isht, kichik tabiiy yoki sun'iy toshlardan yasalgan asosiy vertikal yuk ko'taruvchi tuzilmalar,
shiftlar prefabrik yoki monolit); kichik yoki katta o'lchamli elementlardan yig'ma (prefabrik qismlar va zavodda oldindan tayyorlangan mahsulotlar, katta bloklar, panellar, to'liq zavod tayyorligining volumetrik elementlari);
monolit (og'ir yoki engil betondan, shu jumladan mustahkamlangan
to'g'ridan-to'g'ri qurilish maydonchasida maxsus shakllarda - qolip); prefabrik-monolitik (prefabrik qismlar monolitik beton yoki temir-betondan yasalgan elementlar bilan birlashtirilgan);
- yong'inga chidamlilik: yong'inga chidamlilik darajalari, tizimli va funktsional yong'in xavfi sinflari bo'yicha bo'linadi;
- chidamlilik (binoning xizmat qilish muddati, undan keyin uning ishlashi mumkin emas): binolar uch darajaga bo'linadi - xizmat muddati 100 yildan ortiq; xizmat muddati 50 yildan 100 yilgacha; xizmat muddati 20 dan 50 yilgacha;
- sinflar: poytaxtga ko'ra, shaharsozlik talablariga va binoning maqsadiga qarab, ular to'rtta sinfga bo'linadi (darajasi bilan belgilanadi).
chidamlilik, yong'inga chidamlilik, yashash qobiliyati, pardozlash sifati va muhandislik uskunalari).
Fuqarolik va sanoat binolarining quyidagi konstruktiv sxemalari mavjud:
- ramka - barcha vertikal yuk ko'taruvchi elementlar shaklda amalga oshiriladi
ustunlar, tokchalar yoki ustunlar;
- ramkasiz - devorlar vertikal yuk ko'taruvchi elementlardir;
- to'liq bo'lmagan ramka bilan - pol va tom konstruktsiyalari bino ichida ustunlar, ustunlar, tokchalar va tashqi tomondan qurilgan binolar.
perimetri - tashqi devorlarda.
Bino konstruktsiyasi - ma'lum bir yuk ko'taruvchi (yuqorida joylashgan tuzilmalardan yuklarni qabul qiladigan va bu yuklarni pastki tuzilmalarga o'tkazadigan), o'rab turgan va (yoki) estetik funktsiyalarni bajaradigan bino yoki inshootning bir qismi.
Qurilish mahsuloti - bu foydalanish uchun o'ljallangan mahsulot binolar, inshootlar va qurilish inshootlarining elementi sifatida.
Qurilish materiallari - bu qurilish mahsulotlarini ishlab chiqarish va binoni qurish uchun mo'ljallangan aterial, shu jumladan bo'lak binolar va inshootlarning konstruktsiyalari.
Raqamlar katta bilan binoning yon tomonidagi muvofiqlashtirish o'qlarini ko'rsatadi koordinata o'qlari soni.
Muvofiqlashtiruvchi o'qlarning raqamli va alifbo belgilarining ketma-ketligi rejaga muvofiq chapdan o'ngga va pastdan yuqoriga qarab olinadi (1.2-rasm).
Muvofiqlashtiruvchi o'qlarning belgilari, qoida tariqasida, qurilish rejasining chap va pastki tomonlarida qo'llaniladi. Agar rejaning qarama-qarshi tomonlarini muvofiqlashtirish o'qlari mos kelmasa, ajralish joylarida ko'rsatilgan o'qlarning belgilari qo'shimcha ravishda yuqori va (yoki) o'ng tomonlarda qo'llaniladi (1.2-rasmga qarang).