Қурилиш механикаси

• Т Т Й М И
• Қурилиш факултети

• "Қурилиш механикаси"
• кафедраси

• муаммоли
• МАЪРУЗАЛАР
• МАТНИГА ЭЛЕКТРОН ИШЛАНМА

• 7-МАЪРУЗА

• "Қурилиш механикаси (1-қисм)"фанидан

• 1 Фан: Курилиш механикаси ( I қисм ), 7-маъруза.

• Таянч сўз ва иборалар:
• Реакцияларнинг таъсир чизиқлари, силжувчи кучнинг икки холати, мувозанат тенгламалари, эгувчи моментнинг таъсир чизиғи, аналитик ифода, нол нуқтаси, график усул

• Муаммо:
• Уч шарнирли аркаларда таъсир чизиқларини қуриш кўп оралиқли статик аниқ балкаларнинг таъсир чизиқларини қуришдан мураккаброқ бўлади. Нима учун?

• 7-маъруза. Уч шарнирли аркаларни ҳаракатланувчи юклар таъсиридан ҳисоблаш
• Режа: 7.1. Таянч реакцияларнинг таъсир чизиқлари.
• 7.2. Эгувчи моментнинг таъсир чизиғи.

• 2 Фан: Курилиш механикаси ( I қисм ), 7-маъруза.

• 7.1. Таянч реакцияларининг таъсир чизиқлари

• Бунинг учун қуйидаги арка бўйлаб силжувчи Р=1 кучининг ҳаракатини кўрайлик (7.1 а – расм). Кўчма бирлик куч чап таянчдан x масофада бўлган хол учун мувозанат тенгламасини тузамиз.
• 0 ≤ x ≤ l; MA=0,
• VB / –Р∙x=0; VB=x / lMB=0 тенгламадан VA=(l–x)/ l.
• VA ва VB т.ч. Пролёти арка пролётига тенг бўлган оддий балка таянч реакциялари RA ва RB т. ч. каби қурилади. Арканинг керувчи таянч реакцияси H нинг т.ч.ни қуриш учун бирлик юкнинг икки ҳолатини текширамиз:

• 3 Фан: Курилиш механикаси ( I қисм ), 7-маъруза.

• H=MC0/f.

• H=MC0/f.

• а) Р=1 куч шарнир C дан чап томонда ҳаракатланади деб Мс=0 мувозанат тенгламасини тузамиз:

• б) Р=1 куч шарнир C дан ўнг томонда ҳаракатланганда MC=0 мувозанат тенгламасига асосан:

• Демак, H нинг т. ч. юқорида келтирилган ифодаларга асосан т. ч. Ордината-ларини f марта камайтириб хосил қиламиз (7.1 – расм).

• 4 Фан: Курилиш механикаси ( I қисм ), 7-маъруза.

• MK=MK0–H ук

• Диққат!
• Ушбу вазифани бажариш учун 3-маъруза 3.2-параграфдаги маълу-мотларни эсланг.

• 7.2. Эгувчи моментнинг таъсир чизиқлари
• Уч шарнирли аркада бирор K кесим учун MK эгувчи моментнинг т.ч. қурамиз. Кесим оғирлик марказининг координаталари (XK, YK) бўлсин (7.2 – расм). MK нинг т. ч. қуйидаги формуладан фойдаланиб қурилади:

• MK нинг т. ч. унинг нолинчи ординатасидан фойдаланиб (7.2 д – расм) график усул билан ҳам қуриш мумкин. Арка учта куч таъсирида мувозанатда бўлгани учун бирлик куч ҳамда таянч реакцияларнинг йўналишлари D нуқтада кесишади. Шу ҳолатда MK=0 бўлгани учун MK т. ч. нолинчи ординатаси D нуқтанинг остида бўлади. Нолинчи ордината усули билан MK нинг т. ч. қуйидаги тартибда чизилади:
• 1.RA реакциянинг йўналишини K кесим орқали RB реакция йўналишини
• эса C шарнир орқали ўтказиб, улар кесишган нуқтага Р=1 юк қўямиз.
• MK т. ч. нинг координаталар тизимсидаги a, d, b нуқталарини
• белгилаймиз, бу нуқталарда MK нинг ординаталари нолга тенг.
• 2.Нолинчи нуқтадан ўтувчи a, d, b чизиқ чизилади, унинг керакли қисми
• к. с.бўлади.
• 3.ак ва св чизиқлари ўтказилади.

• Um

• 5 Фан: Курилиш механикаси ( I қисм ), 7-маъруза.

• Мк. т.ч. нолинчи нуқтасининг ҳолатини аналитик формуласидан фойдаланиб ҳам аниқлаш мумкин (7,3 а - расм), АДД1 ва ВДД1 учбурчакларидан

• Бу ерда Um - Mк т.ч. нолинчи ординатасининг абциссаси.

• (7.1)