Ушбу ы=ув =ылланма в 5140900 касб таълим (бинолар ва иншоотлар =урилиши) йыналиши быйича билим олаётган талабалар, 3-йиллик ма


Download 3.89 Mb.
Pdf ko'rish
bet169/180
Sana10.11.2023
Hajmi3.89 Mb.
#1764660
1   ...   165   166   167   168   169   170   171   172   ...   180
Bog'liq
Qurilish mashinalari.Qurilish jarayonlari texnologiyasi-maruza-1585404135

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 


205 
Test savollari 
5340200- Bino va inshootlar Qurilishi talim yonalishi talabalari uchun « Qurilish 
mashinalari. Qurilish jarayonlari texnologiyasi » fanidan test topshiriqlari 
Fan
 b
ob
i 
Fan
 b
o
li
m
i 
Qi
yn
li
k
 
d
ar
jasi
Test 
Topshirig’i 
Togri javob 
Muqobil javob 
Muqobil 
javob 
Muqobil 
javob 



 
Qurilish 
mashinaliriga 
qoyiladigan
talablar ? 
*Ish 
unumdorligining 
yuqoriligi, 
ish 
sifatini 
yaxshilash, 
tannarxini 
kamaytirish. 
Oper ator 
ish maydonini 
yon 
atrofini 
kuzatish 
imkoniyatiga 
ega bolishi 
Mashin
alarning 
ishonchlliligi
ni oshirish va 
univer 
sallashtirish, 
avtomatlashti
rish. 
Toxtatish 
va signal 
qurilmalar
ini yuqori
darajada 
sifatli 
bolishi 



Qurilish
mashinalarini 
Kuch 
qurilmalariga 
nimalar kiradi? 
*Elektrodivigate
llar, ichki yonuv 
dvigatellari, 
gidravlik va 
pnevmo 
yuritmali
Yukori 
ishchanlik va 
reduktorlardan 
iborat bolgan 
mashina 
qurilmalariga 
Masofadan 
boshqarish va 
aftomatlashtir
ish imkonini 
yaratuvchi 
qurilma 
Ruxsat 
etilgan 
yukdan 
ortikchasi
ni kabul 
kila 
olmaydiga
n



Tishli 
uzatma 
vallari 
o’qlarining 
joylashishiga 
ko’ra 
qaysi 
turlarga 
bolinadi? 
*o’zaro
parallel, 
tsilindrik, 
vallarning 
o’qlari o’zaro
kesuvchi cher 
vyakli 
konussimon, 
gipoid,
Vallarning 
o’qlari aykash 
bolgan 
vintsimon, 
tsilindrik va 
gipoid xamda 
cher vyakli 
uzatmalar 
Tayyorlanishi 
murakkab, 
ishlaganda 
shovkin 
va 
tishlar orasida 
zarb 
Kuchlarining 
xosil bolishi 
Val o’qlari 
o’zaro
parallel, 
tsilindrik 
gildirakli 
uzatma, 
vallarning 
o’qlari 
o’zaro
kesuvchi 
konussimo
n gildirakli 



Podshipnik 
qismlarini 
to’grisini aytib 
bering?
*Podshipnikni 
yuqori tomondan 
berkitib turuvchi 
qismi, 
qopqoq, 
podshipnik 
korpusi 
Podshipnikni 
yuqori 
tomondan ber 
kitib turuvchi 
qismi, qopqoq, 
Korpus bilan 
qopqoqni 
biriktirish 
boltlari va 
vkladish. 
Tayanchga 
tushuvchi 
Kuchni 
kabul qilib 
oladigan 
asosiy 
detal -
podshipni
k korpusi 



Yuk tashish 
*Yuk 
Traktorlar, 
Yogoch, 
Bortli, o’zi 


206 
mashinalarinin
g turlarini 
ayting? 
avtomobillari va 
traktorlar, temir 
yo’l va xavo 
transporti 
pnevmatik va 
gidravlik yuk 
tashishi 
mashinalari va 
suv transporti
tirkamalar, 
shatakchilar, 
maxsus yuk 
tashish 
mashinalari, 
ogir yuk 
tashish 
mashinalari 
temir, 
Qurilish 
materiallari 
tashuvchi 
mashinalar, 
maxsus yuk 
tashish 
mashinalari, 
kazish va 
tekislash 
mashinalari 
agdaradiga
n, 
tirkamali, 
tsement 
tashuvchi, 
beton va 
qorishma 
tashuvchi 
mashinalar 



Pnevmatik 
transport 
qurilmalari 
qanday 
vazifalarni 
amalga 
oshiradi? 
*TSement, qum, 
qirindi, va 
mayda 
materiallarni 
yuqori yoki past 
bosimda 
gorizontal va tik 
yonalishi da 
tashish uchun
Mater iallarni 
quvur lar 
orqali tashib, 
ortish va 
tashish 
ishlarida surish 
va purkash 
usuli bilan 
amalga 
oshiradi 
Surish 
usulida 
material 
tashish quvur
iga ber iladi 
va u vaqum 
nasos xosil 
kilgan 
xavoning 
siyraklanishi 
xisobiga 
ishlaydi 
Purkash 
qurilmalar
ida 
tashiluvchi 
material 
yuklagich
dan jips 
zatvor 
orqali 
sikilgan 
xavo 
yordamida 
quvurga 
tushadi 



Yuk ko’tarish 
mashinalarini 
klassifikatsiyas
i bo’yicha 
ajrating 
*Ko’targichlar 
(gidravlik, 
machtali,
avtomobil), 
chigirlar 
(ko’taruvchi, 
tortuvchi), 
kranlar 
(ko’prikli, 
strelali, kabelli), 
domkratlar 
(gidravlik, 
vintli, reykali) 
Pnevmogildira
kli, gusenitsali
traktorlar, 
kabelli, temir 
yullarda 
xarakat 
qiluvchi, 
minorali 
Strelali, 
chorpoyali, 
gidravlik, 
Ko’prikli, 
avtomobilga 
o’rnatilgan, 
kichik bazali, 
traktorli 
Ko’prikli, 
chorpoyali

yarimchor
poyali, 
kabelli, 
kabel 
Ko’prikli, 
o’zgaruvc
han tokli, 
uzgarmas 
tokli 



Bajaradigan 
ish turiga ko’ra 
chigirlarni 
turlarini aytib 
bering? 
*Ko’taruvchi va 
tortuvchi, dastaki 
va 
mashina 
yuritmali, bir-ikki 
barabanli 
va 
barabansiz 
Barabanli, 
dastaki 
yuritmali, 
yuritmali, 
elektrorever siv, 
osmali, elektor 
yuritmali tallar, 
redo’qtorli, 
Ikki, uch 
kolodkali, 
po’lat sim 
arqonli, 
polistpasli, 
elektrodivigat
eli, 
redo’qtorli 
Plastinkasi
mon, oval-
simon, 
zanjirli, 
cher 
vyakli, 
monore-l 
sli, 
telejkali, 


207 
ilmokli osmali
diskli 
elektroma
gnitli 
To’xtatgic
hli



Minorali 
kranlarning 
turlari va 
asosiy 
ko’rsatkichlarn
i aytib bering
* O’zi 
ko’tariluvchi, 
maxsus 
minorali, 
Minorasi 
buriladigan, 
gorizontal 
strelali minorasi 
burilmaydigan, 
o’rnatma 
(statsionar) 
O’zi 
ko’tariluvchi, 
maxsus 
minorali, yuk 
ko’tarish 
qobiliyati, 
strelaning 
minimal va 
maksimal 
kulochi 
Ilmokni 
ko’tarish va 
tushirish 
balandliklari, 
ishchi xarakat 
tezligi, tashqi 
ulchamlari, 
vazni, 
kuvvati
Minorasi 
buriladiga
n, 
gorizontal 
strelali 
minorasi 
burilmaydi
gan, 
urnatma 
(statsionar
)



Er ishlarini 
bajaruvchi 
mashinalarni 
aytib bering? 
*Er qazish 
transport 
mashinalari, 
ekskavator 
gidromexanizats
iya qurilmalari 
tayyorlash 
mashinalari 
Bo’ldozer, 
skreper, 
ekskavator 
greyfer, 
greyder lar, 
traktorlar 
Guruntlarni 
suv 
yordamida 
bir joydan 
ikkinchi 
joydga 
transportirov
ka qiluvchi 
zemsnaryad 
va 
gidromonitor 
boladi
Yumshatgi
chlar, 
korchevate
llar, 
kotoklar, 
zichlagichl
ar,



Skreper lar va 
ularni ish 
tsikllari 
qaysilardan 
iborat? 
* Ish tsikli: 
kovsh 
tushirilgan va 
skreper ning 
ilgarilanma 
xarakatida grunt 
kesiladi va 
kovsh gruntga 
tuladi, kovsh 
ko’tariladi va 
zaslonka ber 
kitiladi 
grunt kesiladi 
va kovsh 
gruntga tuladi, 
kovsh 
Ko’tariladi va 
zaslonka ber 
kitiladi 
Skreper
to’xtamasdan 
zaslonka 
ochiladi va 
kovsh 
pichogi 
to’qilayotgan 
gruntni 
tekislaydi,
tirkamasi 
majburiy, va 
yarim 
majburiy 
boladi 
Tortish 
Kuchi 
xisobiga 
kovsh 
orqali 
gruntni 
qatlam 
buyicha 
kesish va 
uni 
transportir
ovka qilish 



Gidromonitor 
turlari va unga 
qoyiladigan
talablar 
nimalardan 
* dastakli va 
masofadan 
boshkariluvchi, 
siljuvchanligi 
buyicha 
dastakli va 
masofadan 
boshkariluvchi
, siljuvchanligi 
buyicha 
Suv bosimini 
kam 
yukotishi, 
boshqarish 
oson va 
Bosim 
ostidagi 
suvni 
zaboyga 
yetib 


208 
iborat? 
urnatiluvchi va 
uzi yuruvchi, 
xarakati buyicha 
uzok va yakinga 
suv uzatuvchi, 
urnatiluvchi
yengil, 
bosimi 
buyicha past 
12 kg

sm
2
, va 
yuqori 
12kg

sm
2
dan 
katta 
borguncha 
bolaklarga 
bolinmasli
gi 



Ishlash pritsipi 
va 
konstruktsiyasi
ga ko’ra tosh 
maydalovchi 
mashinalarni 
turlarini 
ayting?
*Jagli konusli, 
valikli, bolgali, 
rotorli, tegirmon 
esa barabanli 
zoldrli begunli 
va titrovchi 
boladi. 
Tosh 
maydalagichlar 
va tegirmonlar 
Mayd
alashni 
maksimal
yirikligi,
maydalanish 
darajasi, 
solishtirma 
ener giya 
sarfi, ish 
unumdorligi . 
Ko
nusli, jagli 
tegirmon



Beton 
aralashmalari 
va 
qorishmalari 
tashiydigan 
mashinalarni 
turlarini 
ko’rsating? 
*Beton 
tashuvchi, 
qorishma 
tashuvchi, beton 
korishtiruvchi 
Maxsus beton 
va qorishma 
tashiydigan 
mashinalar. 
. Avtomobil
transportlari, 
qorishmani 
taksimlovchi 
maxsus 
mashinalar 
Beton 
nasoslari, 
qorishma 
nasoslari. 



Beton 
qorishmasini 
zichlash 
qurilmalari 
qaysi turlarga 
bolinadi? 
*Tashqi Kuchlar 
tasirida titratish, 
zichlash, botirib 
tekislash, 
kotirish, 
vakuumlash, 
Titrashni 
kuzgatuvchi 
qurilmalarga 
va zichlovchi 
CHo’qurlikda 
titrashni 
kuzgatuvchil
ar. 
Elektroma
gnitli 
titrashni 
kuzgatuvc
hi 
qurilmalar 



Teshiklar xosil 
qiluvchi qo’l 
mashinalarinin
g vazifasi? 
* Xar-xil 
materiallarga 
(metal, yogoch, 
plastmassa, 
beton, tosh, 
gisht va 
xokazo), bir 
tomonlama 
yopik va ikki 
tomonlama 
ochik teshiklarni 
ochuvchi 
Bir tomonlama 
yopik va ikki 
tomonlama 
ochik 
teshiklarni 
ochish. 
Xar xil 
materiallarga 
(metal, 
yogoch, 
plastmassa, 
beton, tosh, 
gisht va 
xokazo) 
teshik 
ochuvchi 
Parmalovc
hi kul 
mashinalar 



Pardozlash 
mashinalarinin
g turlari qaysi? 
* Uzluksiz 
xarakat kilib, 
ishchi qismi 
Pnevmatik va 
elektrodvi-
gatelli, baraban 
Konstruktiv 
ijrosiga ko’ra 
to’gri, 
Uzluksiz 
xarakat 
kilib, 


209 
aylanuvchi, 
pnevmatik va 
elektrodvi-
gatelli, baraban 
tipidagi yopik 
xarakatli va 
maydonchali. 
tipidagi yopik 
xarakatli va 
maydonchali. 
burchakli, 
sirtli va 
egiluvchan 
valli. 
ishchi 
qismi 
aylanuvchi
, yopik, 
murakkab 
xarakat 
qiluvchi. 



Suvoq ishlari 
uchun 
mashinalarni 
turlarini 
ayting?. 
*Qorishma 
tayyorlaydigan, 
transportirovka 
qiladigan, 
suvalgan 
yuzalarni 
suvogini 
shiladigan. 
Suvoq 
agregatlari, 
torkret 
qurilmalar. 
Suvoq 
qorishmasi 
tayyorlovchi 
mashinalar, 
yuzalarga 
purkagich 
bilan 
ishlovchi. 
Suvoq 
qorishmasi
ning 
balandlakk
a uzatib 
ber uvchi 
mashinalar




Yuritish, ener 
giya manbai, 
konstruktiv 
sxemasi 
buyicha 
Qurilish 
mashinalarinin
g turlarini 
ayting? 
* elektrli, ichki 
yonuv dvigatelli 
va gidravlik 
bolib,zanjirli, 
pnevmogildirakl
i, rel’sli, 
odimlovchi, 
universal, 
maxsus 
Elektrli, ichki 
yonuv 
dvigateli orqali 
boshkariluvchi

Gidravlik va 
elektr 
uzatmali. 
Zanjirli, 
pnevmogil
dirakli, rel 
sli, 
odimlovch
i, univer 
sal, 
maxsus. 



Vallar va 
o’qlarni 
vazifasi nima? 
* Uz o’qi 
yonalishi
buyicha 
aylanma 
momentni 
uzatish va
detallarni 
Ko’tarib turish 
uchun. 
Uz o’qi 
yonalishi
buyicha 
aylanma 
momentni 
uzatish uchun. 
Aylanuvchi 
detallarni 
Ko’tarib 
turish uchun. 
O’q 
aylanuvchi 
detallarni 
Ko’tarib 
turish 
uchun. 



Sim 
arkonlarining 
Qurilish 
mashinalarida 
ishlatilishini 
ayting? 
* Sim arqonli, 
uzatmalarda va 
yuk 
Ko’taruvchi-
tushiruvchi 
mashinalarda 
Osma 
xovzalar va 
surilarda, 
mantaj 
kranlarida 
Sim arqonli 
uzatmalarda 
Yuk 
Ko’taruvc
hi-
tushiruvch

mashinalar
da 



Reduktorlarni 
vazifasi 
nimalardan 
iborat? 
*Burchak 
tezlikni, 
kamaytirish va 
aylanma 
mamentni 
ko’paytirish 
uchun
Manbadan 
kelayotgan 
xarakatni 
sekinlatish 
uchun 
Aylanma 
mamentni 
tezligini 
oshirish 
uchun 
Valdan 
kelayotgan 
xarakatni 
boskichma
-boskich 
uzatish 
uchun 


210 



Xarakatni 
suyuqlik 
yordamida 
uzatib ber 
uvchi gidravlik 
qurilmalarni 
turlarini aytib 
bering? 
*Gidromufta, 
gidrotransfor-
mator, 
taksimlovchi, 
suyuqlik 
klapanlari 
(teskari), 
baklari, quvur
lari va 
konditsioner
Gidrodinamik, 
gidromufta, 
gidrotronsform
atorlar 
Gidrodinami
k va 
gidroxajmli 
Tarmokli 
klapanlar, 
suruvchi 
klapanlar, 
suyuqlik 
bosimini 
chegaralov
chi 
klapanlar 



Qurilish
mashinalarinin
g boshqarish 
tizimi 
nimalardan 
iborat? 

Boshqarish 
pulti 
va 
unga 
urnatilgan 
priborlardan, 
ro’qoyatga, 
pedal, 
ishchi 
jixozlar,mufta, 
to’xtatish 
moslamasidan 
Zolotnik, 
quvur lar, 
nazorat etuvchi 
moslamalar, 
uzatmalar 
mexanizmi, 
ishchi jixozlar, 
mufta,
Toxtatish 
moslamasi 
Turli xildagi 
tugmachalar, 
richagli 
uzatmalar 
tizimi, tortki 
Boshqaris
h pul ti va 
unga 
urnatilgan 
priborlard
an, 
ro’qoyatga
, pedal, 



. Qurilish
traktorlarining 
turlarini aytib 
bering? 
* Zanjirli, 
gildirakli 
Gildirakli, 
odimlovchi 
Greyder lar, 
draglayn 
Greyfer 
lar 



Konsturo’qtsiy
asiga qarab 
konver lar 
qaysi turlarga 
bolinadi? 
* Lentasimon, 
cho’michli, 
vintli, 
tebranmali 
Lentasimon, 
cho’michli 
Zanjirli 
Vintli, 
jelobli 



Yuk ko’tarish 
mashinalari 
qanday 
vazifalarda 
ishlatiladi? 
*Qurilish 
konstruqtsiyalari
ni, materiallarini 
montaj ishlarida
Qurilish 
konstruqtsiyala
rini montaj 
ishlarida. 
Qurilish
materiallarini 
montaj 
ishlarida 
Yordamch
i yuklarni 
Qurilish 
obektiga 
olib kelish 
uchun. 



Zanjirli 
kranlarning 
yuk ko’tarish 
kobilyati 
qancha? 
*Yuk ko’tarish 
qobiliyati 
qobiliyati – 16; 
25, 40; 63, 150; 
160 tn 
Yuk ko’tarish 
qobiliyati – 40; 
63 tn 
Yuk ko’tarish 
qobiliyati – 
150; 160 tn 
Yuk 
ko’tarish 
qobiliyati 
– 16; 25 tn 



Qurilish
kranlarini 
xavfsiz 
ishlashi uchun 
jixozlangan 
*Yukni, ish 
xarakatini 
chegaralash, 
kiyalikni 
ko’rsatuvchi 
Qurilish
kranlarini 
xavfsiz 
ishlashi uchun 
jixozlangan 
Yuk 
ko’tarish 
qobiliyatini 
chegaralovch
i moslama. 
Toxtatish 
moslamasi



211 
moslamalar 
nima?
moslamalar, 
anemometr, 
tayanchlar 
moslamalar 
nima?



Bir cho’michli 
ekskavatorlarni
ng cho’mich 
sig’imi qancha 
boladi? 
* Asosiy 
ko’rsatgichi 
cho’mich 
sig’imi bolib, 
0,15, 0,25, 0,4, 
0,65, 1,0, 1,25, 
1,6, 2,5, 4,0 m
3

Bir cho’michli 
ekskavatorlarni
ng cho’mich 
sig’imi qancha 
bo’ladi 
Asosiy 
ko’rsatgichi 
cho’mich 
sig’imi bolib, 
0,15, 0,25, 
0,65, 1,0, 2,0, 
4,0m
3

Asosiy 
ko’rsatgic
hi 
cho’mich 
sig’imi 
bolib, 
0,15, 0,25, 
1,0, 2,0, 
1,6m
3




Greyder 
larning ish 
vazifalari 
nimalardan 
iborat? 
*er yuzalari, yer
qatlamlarini 
tekislash, ularga 
ishlov beruvchi 
Yo’l, 
aerodrom, 
to’kilma, 
Qurilish 
joylarida, 
Yuzalarni 
tekislash, yul, 
aer odrom, 
to’qilma, 
Qurilish 
joylarida, 
vaktinchalik 
yullarni 
barpo etishda 
Suv 
tozalash 
inshootlari
ni, 
sozlashda, 
tekislash 
yon 
kiyaligini 
sozlashda, 
yullarni 
kor, 
muzdan 
tozalashda



Er
qatlamlarini 
zichlovchi 
mashinalar va 
ularni 
vazifasini 
ayting? 
*Moslama 
orqali zichlash, 
tebranmali 
xarakat 
(titratish), 
tebranmali 
bosim yoki 
tebranmali 
zichlash 
To’kilma 
ishlaridan 
so’ng, aylanma 
gildiraklar 
orqali gruntni 
bosish
Uer
zichlanadi 
(kirishadi) va 
bushlik xavo, 
namlik 
(suyuqlik)ni 
o’zaro sikib 
chikaradi 
gruntni 
bosish 
orqali



Qurilish
maydonida ish 
bajaruvchi 
mashinalarni 
qaysi turlari 
mavjud? 
*Yuk tashish, 
yuklash va 
tushurish, yuk 
ko’tarish, yer
ishlari uchun, 
qoziq qoqish 
uchun, toshni 
maydalash 
saralash, beton 
va qorishma 
tayyorlovchi, 
tashish va 
pardozlash
Kuch 
qurilmasi, 
tranmissiya, 
ishchi 
jixozlari, 
yuritish 
jixozlari, 
boshkaruv 
qismlari 
Konstruktiv, 
kinematik, 
gidro va 
elektrga 
ishlovchi.
Umumiy 
va tuzatish 
jixatidan 
bir-biriga 
uxshashlig
i. 


212 



Qurilish
mashinalarinin

avtomatlashtiri
shni qanday 
tushunasiz?
* Avtomatik 
nazorat, 
avtomatik 
sozlash, 
avtomatik 
boshqarish, 
robot va 
monipulyator 
Qurilish
mashinalaridag
i bazi bir fizik 
kattaliklarni 
avtomatik 
tarzda talab 
kilingan 
mikdorda 
uSHlab turish. 
Mashina va 
avtomatlarni 
inson 
ishtirokisiz 
boshqarish. 

Obektning 
xolati yoki 
kattaliklari
ning 
texnik 
normativla
rda 
ko’rsatilga
n chegara
kiymatiga 
yetganligi. 



«Uzatmalar» 
qanday 
vazifalarni 
bajaradi? 
*Yuk tashish, 
yuklash va 
tushurish, yuk 
ko’tarish, yer
ishlari uchun, 
qoziq qoqish 
uchun, toshni 
maydalash 
saralash, beton 
va qorishma 
tayyorlovchi, 
tashish va 
pardozlash
Kuch 
qurilmasi, 
tranmissiya, 
ishchi 
jixozlari, 
yuritish 
jixozlari, 
boshkaruv 
qismlari 
Konstruktiv, 
kinematik, 
gidro va 
elektrga 
ishlovchi.
Umumiy 
va tuzatish 
jixatidan 
bir-biriga 
uxshashlig
i. 



Sirpanish 
podshipniklari
ning 
afzalliklarini 
aytib bering? 
* Avtomatik 
nazorat, 
avtomatik 
sozlash, 
avtomatik 
boshqarish, 
robot va 
monipulyator. 
Qurilish
mashinalaridag
i bazi bir fizik 
kattaliklarni 
avtomatik 
tarzda talab 
kilingan 
mikdorda 
uSHlab turish. 
Mashina va 
avtomatlarni 
inson 
ishtirokisiz 
boshqarish. 
Obektning 
xolati yoki 
kattaliklari
ning 
texnik 
normativla
rda 
ko’rsatilga
n chegara
kiymatiga 
yetganligi 



Yuk 
avtomobillarini
ng Kuch 
uzatmalariga 
nimalar kiradi? 
* Dvigatel, 
mufta, kardanli 
val, bosh 
uzatma, 
differentsial 
yarim o’q, 
ketingi gildirak, 
yetakchi 
ko’prik, 
uzatmalar qutisi, 
oldingi 
Bosh uzatma, 
yetakchi 
gildirakga 
ulangan yarim 
o’qlar, differ 
entsial, 
boshqarish old 
gildiraklari, 
To’xtatgichlar, 
tezliklar 
koropkasi, 
Kuch 
uzatmasi, 
yurish qismi 
va boshqarish 
mexanizmi, 
dvigatel, 
rama, 
gidrotsilindrl
ar, friktsion 
uzatma 
Mexanik 
uzatma, 
dvigatel, 
mufta, 
tezliklar 
kutisi, 
kardanli 
val, asosiy 
uzatma, 
tasmali 
To’xtatgic


213 
yetaklovchi 
ko’prik, satellit, 
konussimon 
shester nya 
tortish Kuchi, 
kardanval, 
dvigatel, mufta 




Ortish va 
tushirish 
mashinalarinin
g vazifasi va 
turlari xakida 
qaysi 
ko’rsatkichlar 
ni bilasiz? 
* Sochiluvchan 
va donali 
materiallarni 
yuklash uchun, 
uzluksiz yoki 
davriy ravishda 
iSHlab, 
gusenitsali yoki 
gildirakli asosda 
avtomobil, 
traktor va 
shatakka 
olinuvchilar 
bazasida iSHlab 
chikariladi 
Avtoyuklagich 
(ishchi qismi 
panshaxa, 
kamragich, 
cho’mich, 
greyder, kran 
strelasi) 
yetaklovchi 
ko’prikda kush 
gildiraklar 
joylashtirilgan 
bolib, 
kuzgaluvchi 
rama 
joylashtiriladi 
pastga va 
yuqoriga 6 m 
balandlikda 3-
5 t yukni 
ko’tarishi 
sochiluvchan 
va donali 
materiallarni 
yuklash 
uchun, 
pnevmogildir
akli va 
gusenitsali 
(0,5..4 t 
bazan 10 t 
yuk) talabda 
iSHlab 
chikariladi
Sochiluvc
han va 
donali 
yuklarni 
ortishda, 
tushirishda 
uzluksiz 
yoki 
davriy 
ravishda 
iSHlab, 
gusenitsali 
yoki 
gildirakli 
asosda 
avtomobil, 
traktor va 
shatakka 
olinuvchil
ar 
bazasida 
iSHlab 
chikariladi
, yarim 
buriluvchi, 
yakka 
cho’michli 



Yuk ko’tarish 
mashinalari 
kanstro’qtsiyas
i buyicha 
qanday 
guruxlarga 
bolinadi? 
* Ko’prikli, 
chorpoyali, 
yarim 
chorpoyali, 
strelali uzi 
yurar, minorali, 
portalli, yarim 
portalli, machta 
vantli, machtali, 
machtali 
qo’zgalmas
tayanchli, temir 
yo’lli, suzuvchi, 
kabelli, kabel
ko’prikli 
Ko’targichlar
(Gidravlik, 
machtali,, yuk 
yuklovchi, 
gidravlik 
avtomabil,) 
chigirlar(Ko’ta
ruvchi 
tortuvchi), 
kranlar(ko’prik
li, strelali, 
kabelli), 
domkratlar 
(gidravlik, 
vintli reykali) 
Gidravlik, 
elektrli 
(uzgaruvchan
, uzgarmas 
tokli), 
mexanik, 
ilmokli 
greyfer li, 
magnitli 
Elektr 
ener 
giyasi 
bilan 
ishlaydig
an, 
yokilgi
bilan 
ishlovchi, 
magnitli 
boglanish
bilan 
ishlovchi 



Qurilish
*Pardozlash va 
Baland 
Yuk ko’tarish Yuk-


214 
ko’targichlarin
ing ishlatilish 
vazifasi 
nimalardan 
iborat 
tamirlash 
ishlarini olib 
borishda 
Qurilish 
materiallarini, 
odamlarni 
yuqori kavatga 
ko’tarishda 
xizmat qilishi 
binolarni 
qurishda yuk 
va odamlarni 
tashish uchun 
xizmat qilishi 
balandligi 17 
metirdan 
ortik 
bolganda, 
baxtsiz 
xodisalarning 
oldini olish
maksadida 
passajir 
Ko’targich
larida 
kabina 
Ko’targich
ining 
tashqi 
qismiga 
joylashgan
ligi,



Strelali uzi 
yurar 
kranlarning 
turlarini 
ayting? 
*Yurish qismiga 
ko’ra 
avtomobilga 
urnatilgan, 
pnevmogil-
dirakli, maxsus 
shassili, traktor 
va pritsepga 
urnatil-gan bolib 
strelasi doimiy 
uzunlikdagi va 
teleskopik 
boladi 
Strela jixozi 
konstruktsiyasi
ga qarab, 
doimiy 
uzunlikdagi va 
teleskopik 
kurinishlarda 
bolib, 
avtomobil va 
maxsus 
shassiga 
urnatiladi va 
chikarma 
tayanchlar 
orqali ishlaydi.
Bir obektdan 
boshkasiga 
tez utuvchi 
va 
almashuvchi 
ishchi 
jixozlarning 
kupligi, 
yuritmasining 
turiga qarab 
bir yoki kup 
motorli 
(Elektrli, 
dizel -
Elektrli, 
gidravlik) 
boladi. 
Sanoat va 
turar joy 
binolarini 
mantaj 
etuvchi, 
baland 
muxandisl
ik 
inshoatlari
ni, issiqlik 
elektr 
stantsiyala
rini, 
texnalogik 
uskunalarn

urnatishda 
ishlatilishi 



Yer ishlari 
uchun 
ishlatiluvchi 
mashinalar 
kansturuktsiya
siga qarab 
qaysi turga 
bolinadi
*Uzluksiz va 
davriy 
xarakatlanuvchi 
(zanjirli, rotorli), 
yer kazish-
tashish 
mashinalari 
(skreper lar, 
greydrlar, bol 
dozer lar, 
greyfer lar)
Katoklar 
(metal va 
pnevmo 
gildirakli) 
dinamik tasir 
etuvchi 
(zichlovchi, 
titratuvchi 
katoklar, 
pilita), 
gidromexanik 
(burgulash 
mashinalari, 
yer
tekislagichlar) 
Uzluksiz 
xarakatlanuv
chi (zanjirli, 
rotorli), yer
kazish-
tashish 
mashinalari, 
(skreper lar, 
greydrlar, bol 
dozer lar, 
greyfer lar)
Da
vriy 
xarakatlan
uvchi (tulik 
buriluvchi 
bir 
cho’michli 
ekskavatorl
ar, tulik 
burilmaydi
gan bir 
cho’michli 
ekskavatorl
ar, 
ekskavator 
tekislagichl
ar), 



Ko’p 
cho’michli
*Quvur
yotkizish, aloqa 
Aloqa 
kabellarini 
Transheya 
kazuvchi 

Download 3.89 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   165   166   167   168   169   170   171   172   ...   180




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling