Usmanova Lola Ahmadovna mirzo g‘olib maktublarida fe’lga oid kategoriyalarning ifodalanishi


Download 1.3 Mb.
Pdf ko'rish
bet22/36
Sana23.04.2023
Hajmi1.3 Mb.
#1388778
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   36
Bog'liq
mirzo golib maktublarida felga oid kategoriyalarning ifodalanishi

Uzoq o‘tgan zamon 
1) O‘tgan zamonda muayyan vaqtgacha ro‘y bergan ish-harakatni: 
یھب باوج اک سا جآ ،اھت ایآ وک ھجم طخ اک نا لک .ۓگ آ ںیم لوک فیطللادبع یشنم عم بحاص یشنم
.
99
اید رک ہناور 
Munshi Sohib munshi Abdullatif bilan Kolga keldilar. Kecha men ularning 
xatlarini olgan edim, bugun esa javobini ham yubordim. 
2) O‘tgan zamonda amalga oshgan biron-bir ish-harakatdan oldin ro‘y bergan 
ish-harakatni: 
96
.ص ١١٨ – .١٨٨٤ ،گرام بلاغ ناویا ،ٹویٹیٹسنا بلاغ :۔یلد یئن – .لوادلج.طوطخ ےک بلاغ .مجنا قیلخ 
97
O‘sha asar. – 269 b. 
98
O‘sha asar. – 278 b. 
99
O‘sha asar. – 260 b. 


47 
ریم یہو ہی !بحاص ںاہ
ےنارپ ےریم وج ںیہ بحاص یلع میساق
ج ںوسرتا ای ںوسرپ .ںیہ تسود
کاڈ و
ےریم ،اک نا ںیہ اللہ تمکح ںایم یئوک ،اک مان ےک بحاص ریم طخ کیا ہو ،اھت ایلا طخ اراھمت ہراکرہ اک
.
100
ےہ ایل ھکر رکےل ےن ںیم ہو ،اھت ایلا ےس ےتپ ےک ناکم 
Ha, sohib! O‘sha mening qadrdon do‘stim Mir Qosim Ali Sohibdir. O‘tgan kuni 
yoki undan oldingi kun pochtalyon sening xatingni olib kelganida, u mir Sohibning 
nomiga qandaydir Hikmatulladan mening uyimning manziliga yuborilgan xatni 
olib kelgandi, uni men saqlab qo‘ydim. 
.
101
یک روظنم ۓار یراہمت ےن ںوہنا ،اھت اید جیھب ساپ ےک نا طخ اراھمت ےن ںیم 
Men sening xatingni unga yuborgan edim, u sening iltimosingni tasdiqladi. 
3) Gapda qo‘llangan payt holi tugal ish-harakatni nutq paytidan ajratib olib 
ko‘rsatadigan biron vaqt bo‘lagini anglatadi: 
.
102
ےیل ےل ےیپور رک ٹاک یتم ؟ںاہک ربص وک ھجم ؛ےھت یقاب ند ےھچ ،ےھت ۓگ رزگ ند ےھچ 
Olti kun o‘tib ketgan edi, yana olti kun qolgan edi; Qanday qilib sabr qilay?
.
103
ےھت ےئگ ہک ےس ھجم ند یسا ،ےھت ۓآ ہو ند سج 
U kelgan kuni u menga aytgan edi. 
4) Biron ish-harakatdan keyin zudlik bilan ikkinchi ish-harakat ro‘y bersa ham 
bu zamon shakli qo‘llanadi. U holda “یہ” kuchaytiruv yuklamasi fe’l shakli orasida 
keladi. Bunda zamon shakli “ہک” bog‘lovchili payt ergash gapli qo‘shma gaplarning 
bosh gapida qo‘llanadi: 
.
104
ایلا اک بحاص ازرم طخ کیا روا اراھمت طخ ہراکرہ اک کاڈ ہک اھت یہ ایآ رک لاڈ ںیم کاڈ طخ 
Xatni pochtaga tashlab kelishim bilanoq, pochta xodimi sening va mirzo Sohibning 
bir xatini olib keldi. 
5) O‘tgan zamonda juda ko‘p vaqt avval amalga oshgan ish-harakatni: 
100
.ص ١١١ – .١٨٨٤ ،گرام بلاغ ناویا ،ٹویٹیٹسنا بلاغ :۔یلد یئن – .لوادلج.طوطخ ےک بلاغ .مجنا قیلخ 
101
O‘sha asar. – 297 b. 
102
O‘sha asar. – 259 b. 
103
O‘sha asar. – 308 b. 
104
O‘sha asar. – 296 b. 


48 
اھکل ےن مت ہک ےہ اتڑپ دای وک ھجم
اھت
یم ریگاج ںؤاگ کیا وک بحاص ناخ ثوغ ملاغ یشنم ہک
لام ں
.
105
ںیہ ےتہاچ ایآ وک تسبودنب ےک سا بحاص ناخ نیدلارمق یولوم ،ےہ 
Esimda, sen menga Munshi G‘ulom G‘avvos Xon sohibning bir qishloqda Mavlavi 
Qamariddin sohib bilan birga ketayotganini yozgan eding. 
6) O‘tgan zamonda biron ish-harakatgacha amalga oshib ulgurmagan ish-
harakatni bildiradi. Bu holda fe’l shakli “ہک” bog‘lovchili payt ergash gapli 
qo‘shma gaplarning bosh gapida “ںیہن ،ہن” inkor yuklamalari bilan qo‘llanadi. 
ےس ںاہی وج ،اک ںورادنسنپ اشقن ہو ،ےراب .اھت سویام ےس یزیرگنا ِراکرس ِنسنپ ےارجا ںیم
رک نب
اک ےناپ نسنپ صخش ہی هک اھت اید ھکل فاصےریم تبسن ہب ےن مکاح ےک ںاہی روا اھت ایگ وک ردص
.
106
ےہ ںیہن قحتسم 
Men ingliz hukumatining nafaqa ijrosi to‘g‘risidagi qaroridan xafa edim. Bu yerda 
tuzilgan va raisga yetib borgan nafaqa oluvchilarning ro‘yxatiga hokim meni 
kiritmagan ekan.

Download 1.3 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   36




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling