Yuqorida ta'kidlanganidek, Usmon G'oziy «odatiy soliq» boilgan bozor solig'i joriy etilganda, Allohning amri boilmagani uchun bunday soliqqa e'tiroz bildirgan. Biroq buning shariat tamoyillariga Zid emasligini anglagach, bu soliqni undirishni qabul qilgan. Garchi Odat huquqining yozma manbalari bo'lgan qonunlar tosplamiga an'anaviy huquq qoidalari keng kiritilgan bo' Isa-da, har qanday mavzuda birinchi navbatda shariat qoidalari e'tiborga olingan. Mazkur mavzuga doir shariat qonuni mavjud bo'lmagani uchun «urf-odat huquqi» qoidalari kuchga kirgan. Boshqacha aytganda, Usmoniylar huquqini tushunishda «urf•odat huquqi» va shariat huquqi bir-birini to'ldirib borgan. - Yuqorida ta'kidlanganidek, Usmon G'oziy «odatiy soliq» boilgan bozor solig'i joriy etilganda, Allohning amri boilmagani uchun bunday soliqqa e'tiroz bildirgan. Biroq buning shariat tamoyillariga Zid emasligini anglagach, bu soliqni undirishni qabul qilgan. Garchi Odat huquqining yozma manbalari bo'lgan qonunlar tosplamiga an'anaviy huquq qoidalari keng kiritilgan bo' Isa-da, har qanday mavzuda birinchi navbatda shariat qoidalari e'tiborga olingan. Mazkur mavzuga doir shariat qonuni mavjud bo'lmagani uchun «urf-odat huquqi» qoidalari kuchga kirgan. Boshqacha aytganda, Usmoniylar huquqini tushunishda «urf•odat huquqi» va shariat huquqi bir-birini to'ldirib borgan.
- Murat 1 1366 yilda Ahi Musoga bergan vaqf guvohnomasida favqulodda holat, aloqa, harbiy xizmat, yordam va ozodlik kabi bareha soliqlardan ozod qilinganligini bildirgan. Ko'rinib turibdi-ki, bu soliqlar odatiydir.
Yildirim Boyazid qonun ijodkorligi va moliya sohasida yangi davrni boshlab bergan. U yangi soliqlar joriy etgan, moliyaviy hisob va rasmiy yozuv usullarini o'zgartirgan. Shuningdek, kadi (qozi) institutiga doir yangiliklar kiritgan. Bundan tashqari, u «urf-odat huquqi» normalarini qo'llash orqali markaziy xazinani mustahkamlagan. - Yildirim Boyazid qonun ijodkorligi va moliya sohasida yangi davrni boshlab bergan. U yangi soliqlar joriy etgan, moliyaviy hisob va rasmiy yozuv usullarini o'zgartirgan. Shuningdek, kadi (qozi) institutiga doir yangiliklar kiritgan. Bundan tashqari, u «urf-odat huquqi» normalarini qo'llash orqali markaziy xazinani mustahkamlagan.
- Fetret davridan keyin davlatning Odatiy amaliyoti zaiflashgan bo'lsa•da, Murot II davrida «urr-odat huquqi» davlat tashkilotiga aylanib ketgan. Usmoniylar davlatiga qarashli 1431 yildagi Alban viloyati Timor daftarida: Timor tizimini joriy qilish qoidalari, Odatiy soliqlarni yig'ish, harbiy va reayal sinfi mavqei, barcha tashkiliy tamoyillar va amaliyotlar kiritilgan. Ushbu hujat «urf-odat huquqi» qoidalari davlat yozuvlariga kiritilganligini ko'rsatadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
