Uzatmalar

BOSHLANG'ICH SINFLARDA PERIMETR VA YUZA TUSHUNCHALARI
REJA:

1. 
   Yuzalar turlari
   
2. 
   Uzatmalar
   
3. 
   Ularning turlari
   
4. 
   Yuzalarning g‘adir-budirligi to‘g‘risida umumiy tushuncha.
   
5. 
   Yuzalarning g‘adir-budirlik parametrlari va xarakteristkalari.
   
6. 
   Perimetr haqida tushuncha
   

Yuza

Geometrik figuraning o’lchamining ifodalovchi kattalik yuza deb ataladi. Geometrik fuguralarning yuzlarini aniqlash - end qadimgi amaliy masalalaridan biri. Uni yechishga to’g’ri yondashuv osongina topilgan emas. Masalan, qadimgi bobilliklar ixtiyoriy to’rtburchakning yuzalari uning qarama-qarshi tomonlari yarim yig’indilarining ko’paytmasiga teng deb olishgan. Bu formulaning noto’g’riligi ravshan: jumladan, bu formuladan tomonlari teng bo’lgan barcha romblarning yuzasi bir xilligi kelib chiqadi. Biroq rombning yuzasi uning uchidagi burchakga bog’liq ekanligi ochiq-oydin. Ammo, qadimgi yunonlar ko’pburchaklarning yuzasini to’g’ri topa bilishgan.

Romb
G’isht teruvchilar uyning to’g’ri to’rtburchak shaklidagi devorining yuzasini aniqlamoqchi bo’lishsa uning uzunligi va balandligini ko’paytirishadi. Geometriyada qabul qilingan ta’rif quyidagicha: to’g’ri to’rtburchakning yuzasi uning qo’shni tomonlarining ko’paytmasiga teng. Bu ikkala tomon ayni bir o’lchov birligida ifodalangan bo’lishi kerak. Shunda ularning ko’paytmasi to’g’ri to’rtburchakning mos kvadrat birliklarda ifodalangan yuzasini tashkil qiladi.