Узбеки стон республикаси олий ва урта махсус


 Инсон худцм омиллар* т ю ю п


Download 1.98 Mb.
Pdf ko'rish
bet97/117
Sana27.06.2023
Hajmi1.98 Mb.
#1656953
1   ...   93   94   95   96   97   98   99   100   ...   117
Bog'liq
Zaynutdinov Sh Menejment asoslari

19.4. Инсон худцм омиллар* т ю ю п 
Кишилар жамоасини бошкариш учун инсон хулци нимага 
богли книги, уз \аётида нимага асосланишинн билиш зарурдир. 
Инсон хулци, фаолияти, каракатлари англанган, бирор мацсадга 
царатилган булади. Бирор \аракатни ратбатлантирувчн куч моддий 
ва маънавий эктиёжлардир. Лекин, инсоннинг барча харакати кам 
уз э\гиёжини цондришга цараггилмаган. Масалан, инсон маълум 
моддий ва маънавий бойликларни фа^ат уз исгсъмоли учун ярагмаиди. 
Инсон э\тиёжи билан \аракати, хулци уртасида цаторбевосита 
ифодаланувчи бугинлар мавжуд. Булар манфаат, хоциш, 
Кизцишдир. Маълум шароитларда улар инсон хулцини 
рагбатлантирувчи кучга айланади. Рагбат хэракаг цшшшни карор 
килишга олиб келса, карор \аракатга олиб келади. 
Инсон хулци га ижтимоий му\ит, моддий ишлаб чицариш 
э\тиёжлари кам таъсир курсатади. Ишлаб чицариш истеъмолчнда 
эктиёжни вужудга келтиради ва инсоннинг бу эктиёжларни 
Кондириш воситаларини яратишга царатилган мекнат ва маънавий 
фаоллигини рагбатлантиради. Инсон хулци ни белгиловчи омиллар 
тизимини куйидагича тасавввур килиш мумкин: 
- ижтимоий ва табиий мухит (ишлаб чицариш, ижтимоий 
муносабатлар, тарбия тизими, маданият, табиий шароит ва ц.к.); 
- эхтиёжлар (моддий ва маънавий); 
- эктиёжларни манфаат, истак, интипнш, максад ва кк-
шаклда англаш; 
- мекнатга ёндошишни рарбатлшггириш,; 
- йул-йурик (ички сафарбарлик, амалий каракат цилишга 
тайёргарлик); 
- максадга эришиш ва эктиёжларни цондиришга царатилган 
Каракат. 
Омилларнинг бу тизимида кам экгиёжлар шакяланишнинг 
асосий манбаи, кам уларни цондириш шарти булган ижтимоий 
мукит муким урин эгаллайди. Бутизимнинг барча бухинлари узаро 
боглик ва бир-бирига таъсир килади. Мукитга царатилган каракат 
уни узгартиради, лекин бу билан бирга шахснинг узи, унинг 
эктиёж ва манфаатлари кам узгаради. Инсон хулцинингбу барча 
омилларини кисобга олиш жамоа ижтимоий ривожланишинн 
самарали бошкариш гаровидир. Белгилашшг максадга эришиш 
йулида кишиларни жипслаштириш учун улар манфаат ва 
173 


эхтиёжларини усталик билан мувофиклаштириш, онглиликни 
шалкллантириш, улар фаолиятини моддий ва маънавий 
рагбатлантириш зарур. Кишиларда
 СОРЛОМ
ва онгли э\гиёжларни -
аввало, ме\натга булган, тадбиркорликка, бошка кишилар билан 
муносабатда булиш ишлаб чикаришда интизом ва тартибни 
мустахкамлаш эхтиёжини ривожлантириш зарур. 
Жамоани бошкариш жараёнида кар бир ходим эхтиёжини 
Кондириш меъёрини унинг мехнат фаоллиги, сарф килган мекнати 
сифат ва микдори, ижтимоий бойликка кушаётган хиссаси билан 
мувофиклаш лозим. Ишчи ёки хизматчи мекнат хиссаси меъёри 
ва мое колда улар эхтиёжларини кондириш меъёри бугун корхона 
жамоаси мекнат хиссасига богликдир. Демак, шахсий моддий 
манфаатдорлик жамоа моддий манфаатдорлиги билан узвий 
богликдир. 
Моддий рагбат - мекнат фаолиятини рагбатлантирувчи муким 
куч булиши билан бирга у ягона куч эмас. Ишловчилар учун 
факат моддий эмас, маънавий рагбатлантириш кам мухим. 
Хулоса 
1. Иктисодни бошкариш деганда факат ишлаб чикариш 
тушунилмайди, балки одамларни, улар орасидаги муносабатларни, 
ижтимоий жикатдан бошкаришни кам тушунилади. 
2. Кенг маънода иктисодий муносабатлар бир вактдаги 
ижтимоий муносабатлардир, чунки улар одамлар уртасидаги 
муносабатларни ифодалайди. Хар бир одамни ижтимоий урни, 
уни ишлаб чикаришдаги акамияти, вазифа ва мажбуриятлари, 
ХУКУКий ижтимоий муносабатларини аникдайди. 
3. Бозор иктисодига утиш жамоанинг ижтимоий тизимига 
узгартиш киритади. Бозор учун уддабурон, ишга ижодий 
муносабатда булувчи менежмент, маркетинг ва бизнесни билувчи 
кишилар керак. 
4. Ижтимоий ривожланишга оид тадбирлар иктисодий 
асосланган ва илмий-техник ривожланиш тадбирлари билан узвий 
богланган булиши керак. 
5. Жамоанинг ижтимоий ривожланиш режаси-корхона умум 
бизнес режасининг бир булаги. 
6. Ижтимоий бошкариш, жумладан шахенинг каёти ва 
соглигига кафолат мекнат ва фукаролик конунлари асосида булиши 
керак. 
174 



Download 1.98 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   93   94   95   96   97   98   99   100   ...   117




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling