Узбекистон республикаси кишлок ва сув

2.1.8 Samarali ko‘rsatkichlar

O‘xshash traktor dvigateli tirsakli valining nominal aylanish chastotasi qiymatidan kelib chiqib, hisoblanayotgan dvigatel porshenini o‘rtacha harakatlanish tezligi qiymati W_{p o‘r} qabul qilinadi, bunda porshenni o‘rtacha tezligini topishda quyidagi formuladan foydalanish mumkin

W_{p o‘r} = S ∙ n / (3∙10⁴)=7 m/s,

bu erda S, n – o‘xshash traktor dvigatelidagi porshen yo‘li va tirsakli valni nominal aylanishlar chastotasi.

Mexanik yo‘qotishlar o‘rtacha bosimini aniqlashda quyidagi ifodadan foydalaniladi:

p_m= a + b∙W_{p o‘r}=0,189 MPa,

bu erda, a va b dvigatel turi, tuzilishi va o‘lchamlariga bog‘liq koeffitsientlar bo‘lib ularning qiymati dizellar uchun a=0,105 va b=0,012 karbyuratorli dvigatellar uchun agar S/D>1 bo‘lsa a=0,05 va b=0,0155 agar S/D<1 bo‘lsa a=0,04 va b=0,0135 ga teng.

O‘rtacha samarali bosim quyidagicha aniqlanadi:

p_e= p_i - p_m =0,972 MPa

Mexanik FIK:

_m = p_e / p_i=0,84

Samarali FIK:

_e = _i ∙ _m =0,38

Samarali solishtirma yoqilg‘i sarfi:

g_e = 3600 / (Q_p∙_e)=221 g/kVt∙soat

YUqoridagi formulada yoqilg‘ining pastki solishtirma yonish issiqligi Q_p qiymati MJ/kg da qo‘yiladi.

Samarali ko‘rsatkichlar qiymati dizellar uchun _e=0,35...0,40 g_e=225...260 g/kVt∙soat, karbyuratorli dvigatellar uchun _e=0,25...0,33 g_e=300...370 g/kVt∙soat oralig‘ida bo‘ladi.