Узбекистон республикаси олий ва ырта махсус таълим вазирлиги низомий номидаги тошкент давлат педагогика университети оила щу+У+и асослари


Ота-онанинг шахсий номулкий хукук ва мажбуриятлари


Download 0.5 Mb.
bet25/58
Sana02.11.2023
Hajmi0.5 Mb.
#1740124
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   58
Bog'liq
оила хукуки

Ота-онанинг шахсий номулкий хукук ва мажбуриятлари

Ота она ыз болаларига нисбатан тенг хукук ва мажбуриятларга эгадирлар. Ота-оналик хукук лари болалар 18 ёшга тылганларида, шунингдек вояга етмаган болалар никохга кирганларида хамда конун билан белгиланган бошка щолларда болалар вояга етмасдан тыла муомала лаёкатига эга былганларида тугайди.


Ота-онанинг бола олдидаги тенг хукук ликлари унга гамхырлик килиш, таълим-тарбия бериш, уни парвариш килиш ва щ.к. иборатдир. Боланинг олдида ыз хукук ларини бажариш ота-она учун факат ащлокий коида былиб колмай, балки конституциявий хукук ва бурчдан биридир.
Ота-она ыртасидаги щар кандай келишмовчилик уларнинг щар иккалалари ёки уларнинг бирининг талаби билан васийлик ва щомийлик ёки суд тартибида щал килинади.
Оила конунчилиги алощида вояга етмаган ота-онанинг хукук ларини кырсатган. Вояга етмаганлар оила куришса, оилада ызлари ота-оналик хукук ларини амалга оширишлари мумкин. Улар ыз болалари билан бирга яшаш ва унинг тарбиясида иштирок этиш хукук ига эгадирлар.
Бола тугилишининг ызи унинг онаси ким ва ёши нечада былишидан катъий назар у оналик хукук ига эга былади. Бу ота-оналар ыз хукук ларини амалга оширишда, маълум щолларда, конуний вакиллари, васий ва щомий органларининг иштирок этишлари назарда тутилади.
Ота-она ыз болаларининг хукук ва манфаатларини щимоя килишлари шарт. Ын саккиз ёшга тылмаган вояга етмаган болалар тыла щажмда муомала лаёкатига эга былмаганлари сабабли уларнинг хукук ва манфаатларини щимоя килиш конуний вакиллари былган ота-оналари ёки уларнинг ырнини босувчи шахслар зиммасига юкланади.
Фукаролик конуни быйича кичик ёшдаги – ын тырт ёшгача былган болаларнинг муомала лаёкатига эга былмаслигини ва ын тырт ёшдан ын саккиз ёшгача былган болаларнинг эса, кисман муомала лаёкатига эга эканликларини эътироф этиши керак. Демак, ота-оналар, фарзандликка олувчилар ёки васийлар ын тырт ёшга тылмаган болаларнинг хукук ва манфаатларини щимоя килиб, уларнинг вакили сифатида улар номидан щар кандай битимлар тузиш хукук ига эгадирлар. Ын тырт ёшдан ын саккиз ёшгача былган вояга етмаган болаларга тегишли фукаролик-хукук ий муносабатларда ота-оналар ыз болаларининг щомийси сифатида иштирок этиб, болалар номидан битимлар тузмайдилар, аммо уларга битим тузишлари учун розилик берадилар.
Ота-оналик хукук и болалар манфаатларига зид тарзда амалга оширилиши мумкин эмас. Шу билан бир каторда щар бир ота-она ыз боласини конунга асосланмасдан ушлаб турган щар кандай шахсдан унинг кайтарилишини талаб килишга щакли.



Download 0.5 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   58




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling