Узбекистон республикаси согликни

Angiomatoz va oshkozon osti bezi shillik kavati ingichka ichak ektopiyasida xam Mekkel divertikuli asoratidagidek manzara bulishi mumkin. Agar bemorning axvoli yaxshi bulsa radioizotop tekshirish utkazish kerak buladi. RFP kon orkali surilib, kon ketayotgan tomir orkali ajraladi va uning lokalizasiyasini aniklab beradi. Littre churrasi sifatida Mekkel divertikulining churra xaltasida chov soxasida kupinchacha ung tomonda kisilishi xakida xam ayrim adabiyotlarda yozilgan. Bu xolat bolalarda juda kam uchraydi.
Davolash: Xamma Mekkel divertikullari asoratlari operasion – rezeksiya kilinib davolanadi.
Xazm naychasining ikkilanishi. (duplikasiya) ichak devorining notugri rivojlanishidan ikki bushlikli nay xosil buladi.Bu rivojlanish nuksoni shillik kavat shakllanishi va rekanalizasiya davrida kelib chikadi. Nisbatan kup xollarda ingichka ichak (60%) ikkilanishi uchraydi. Klassifikasiya buyicha kistoz, tubulyar va divertikulyar ikkilanish shakllari farklanadi. Ikkilanish simptomlari uning shakliga, lokalizasiyasiga va ulchamiga boglik. Ba’zi xollarda duplikatura massiv kon ketishlarda aniklanadi. Kon ketishning sababi bulib, kon tomirlarning bosilishi va kon aylanishning ektopiya bulgan shillik pardalarda buzilib, ikkilanish bushligida yara xosil bulishi xisoblanadi. Kon ketishi utkir osti, surunkali, kam xollarda utkir bulishi mumkin.
Tugri ichak poliplari. Yakka-yaxshi sifatli poliplar –bolalarda tugri ichak usmalarining nisbatan kup uchraydigan kurinishidir. Bu kasallik odatda 3 yoshdan 6 yoshgacha aniklanadi. Ugil va kiz bolalar kasallik bilan bir xil nisbatda ogriydi. Bolalarda defekasiyadan sung kizil, bir necha tomchi kon kelishi xarakterlidir.
Diagnozi kup kiyinchilik tugdirmaydi. Tekshirish tashki chikaruv teshigida gemorroy va yoriklar bor yukligini aniklash bilan boshlanadi. Rektal barmokli tekshirishda, polip (chikarish teshigidan 6-8 sm dan yukori bulmagan xolatda, tozalovchi klizma bilan) aniklanadi. Yukori joylashgan poliplarni rektoramanoskopiya bilan diagnostika kilinadi.
Davolash. Poliplar rektal kuzgu yoki rektoskop bilan olib tashlanadi. Polip oyokchasi boglanadi yoki elektrokoagulyasiya kilinadi. Total polipozda subtotal yoki total kolektomiya kilish talab kilinadi.
Orka chikaruv teshigining yorilishi bolalarda kam uchrovchi kasallik xisoblanadi va ich kotishida kattik axlat travmasi natijasida, klizma naychasining yoki zondni notugri kiritish natijasida kelib chikadi. Defekasiyada kuchli ogrik bulishi kasallikning asosiy simptomi xisoblanadi. Bola ogrikdan kurkib xojat kilmaydi. Uzok vakt gorshokda utirib, xojat kilmasligi xolatlari kuzatiladi.
Axlat massalari zichlashadi bu esa axvolni yana ogirlashtiradi. Kuchli rivojlangan ich kotish natijasida ogrikli sfinktorni yopilishi rivojlanadi.
Defikasiyadan sung xam ogrik uzok vakt saklanadi. Axlatining yuza kismida kon tomchilari yoki laxtalari aniklanadi. Tashki chikaruv teshigini kuzdan kechirganda yorilish yoki yalliglangan kirgokli jaroxat aniklanadi. Bu jaroxat anusning orka yarim aylanasida radial shillik kavatlar burmalari orasida joylashadi. Tugri ichakni barmok bilan tekshirish bemorning keskin karshiligiga sabab buladi.anus spastik kiskargan xolatda buladi. Kasallik uzok davom etadi. Yorilish kam xolatlarda uzi tuzalib ketishi mumkun. Rasiona parxez, tozalovchi klizmalarni sistemali kullanilishi va issik muolajalar 10% lyapis eritmasi bilan yorilishni kuidirish va bitishni tezlashtirish maksadida mazlar surtish yaxshi effekt beradi.
Vishnevskiy mazi, Shostokovskiy balzami maxalliy ishlatish jaroxatlar granulyasiyasi va bitishini tezlashtiradi. Agar bu davo tadbirlar natija bermasa Aminev buyicha spirt – novokainli blokada utkaziladi: yorilishning tashki kirgogiga yakin joyda, jaroxatning ostiga ingichka igna bilan 0.25% 1-3ml. novokain yuboriladi. Bir kancha vaktdan keyin shu igna orkali jaroxatning ostiga 1 sm chukurlikda 1ml 70% li etil spirti yuboriladi. Boshka konservativ usullar bilan spirt – novakainli blokada 1-2 in’ksiya bajarilsi tulik sogayish kuzatiladi.
Gemorroy katta odomlarda uchrovchi uziga xos klinik xaraktaristikaga ega kasallik bulib, bolalarda uchramaydi. Bu yerda «gemorroy» suzi shartli kullanib, aslida patologiya gemmoroidal venalarning kengayshinatijasi bilan xarakterlanadi. Bemorni odatda tugunlar bezovta kilmaydi. Ba’zan kattik axlat shikast yetkazsa sezilarsiz kon ketishi kuzatiladi. Ogrik odatda kuzatilmaydi. Konservativ usulda davolanadi. Uzok vakt goshokda utirish takiklanadi. Xirurgik metodlarga kursatma yuk.

=====================

Fikrlash stereotipini kengaytirish, dinamik fikrlash kobiliyatini va ukuv kobiliyatini rivojlantirish maksadida ukuvchi ya’ni pedagogik texnologiyalar, uyinlar va konkurslarni kullaydi.