Узбекистон республикаси урта махсус ва олий таълим вазирлиги

II BOB. TABIATDAGI UYG‘UNLIK. "CHOR UNSUR" FALSAFASI
VA UNING ME’MORCHILIK VA SHAHARSOZLIKDAGI 
ROLI ……………………………………………………………. 
18 
2.1. "Chor unsur" falsafasining mazmuni va mohiyati ……………… 18 
2.2. "Chor unsur" falsafasiga xos uyg‘unlik ………………………… 19 
2.3. Me’morchilik va shaharsozlikning "Chor unsur" falsafasiga 
bog‘liqligi: kvadrat va kub, chortoq, chorbog‘, chorchaman, 
chorchinor, chorsu, chorkalid (svastika), kvadrat tarhli Misr 
ehromlari, maqbaralar, "Vara" tarzidagi qadimiy shaharlar … 
21 
III BOB. PROPORSIYA VA PROPORSIONALLIK. ME’MORIY 
SHAKLLAR MUTANOSIBLIGI VA ULARNING TURLARI. 
ODDIY (BUTUN SONLI) MUNOSABATLAR ………………. 
29 
3.1. Proporsiya va proporsionallik so‘zlarining lug‘aviy ma’nosi. 
Me’moriy shakllar mutanosibligi va proporsional munosabatlar 
tushunchasi ……………………………………………………... 
29 
3.2. Odam tanasidagi proporsionalliklar. Proporsional 
munosabatlarda odam qomati o‘lchamlarining roli va o‘rni … 
30 
3.3. Me’moriy shakllar mutanosibliklarining turlari: oddiy (butun 
sonli ratsional) va handasaviy (irratsional) munosabatlar …….. 
34 
3.4. Oddiy (butun sonli ratsional) munosabatlar va ularning turlari: 
kvadrat, kub, kvadrat qatori, kvadratlar to‘ri, misr uchburchagi
34 
3.5. Simmetrik munosabat–mutanosiblik garovi ……………………. 36 
IV BOB. IRRATSIONAL (HANDASAVIY) NISBATLAR VA 
ME’MORIY AMALIYOT ……………………………………… 
39 
4.1. Kvadrat diagonalining tomoniga nisbati ……………………….. 39 
4.2. Teng tomonli uchburchak balandligining asosi yarimiga nisbati 39 
4.3. "Oltin kesim" deb ataluvchi nisbat va uning mohiyati ………… 40 
4.4. "Dinamik to‘g‘riburchaklar" ……………………………………. 44 

---

257 
4.5. "Fibonachchi qatori" ……………………………………………. 44 
4.6. "Proporsiyalar o‘xshashligi" qonuniyati ………………………... 45 
4.7. "Dinamik kvadratlar" qonuni …………………………………… 46 
4.8. Proporsional munosabatlarning me’moriy yodgorliklarda va 
tabiatda qo‘llanilishi …………………………………………… 
48 
V BOB. QADIMGI MISR VA YUNON-RIM ME’MORCHILIGIDAGI 
UYG‘UNLIK …………………………………………………… 
54 
5.1. Qadimgi Misr me’morchiligiga xos xususiyatlar ………………. 54 
5.2. Misr ehromlaridagi uyg‘unlik sirlari …………………………… 57 
5.3. Piramidalarning xususiyatlari …………………………………... 60 
5.4. Yunon-Rim me’morchiligiga xos uyg‘unliklar ………………… 62