Узнать больше a quyi keng unli

Узнать больше

A) quyi keng unli
B) orta keng unli

1. (v13-113-14) Meni men istagan oz suhbatiga arjumand etmas, Meni istar kishining suhbatin konglim pisand etmas. Baytda qollanilgan «ichi bosh sozlar» tarkibida unlilarning qaysi turi ishtirok etmagan? A) quyi keng unli B) orta keng unli C) lablanmagan unli O) yuqori tor unli

A) quyi keng unli
B) orta keng unli

1. (v13-113-14) Meni men istagan oz suhbatiga arjumand etmas, Meni istar kishining suhbatin konglim pisand etmas. Baytda qollanilgan «ichi bosh sozlar» tarkibida unlilarning qaysi turi ishtirok etmagan? A) quyi keng unli B) orta keng unli C) lablanmagan unli O) yuqori tor unli

Ona tili
1.
Qaysi gapda kompozitsiya va affiksatsiya usuli bilan yasalgan sifatlar yasama so’zga tobelangan
A
Balandparvoz, quruq gapirgan odamning gapi pishmagan qovunga o’xshaydi
B
Boychechakning tovlanib turgan gulbarglari hammaning ko’nglidagi gina-adovatga barham berdi
C
Nodon, kaltafahm odamdan yaxshi gap chiqmaydi
D
Ko’z oldimdan ichakuzdi qiliqlar qilayotgan qiziqchilar, toshlarni osmonga irg’itib o’ynayotgan polvonlar ketmasdi
2.
Quyidagi gaplarning nechtasida yuklama-bog’lovchi qatnashgan.1)Sobir nafaqat o’qishda, balki sportda ham eng faol o’quvchi. 2) U chiroqni o’chirib sandal chetiga yotdi-yu, ko’nglidagi g’ulg’ulani bosolmadi. 3) Bobur hazratlari ham shoh, ham shoirdirlar. 4) U anchadan keyin o’ziga keldi-da, tepasida xotini turganini payqadi. 5) Bu manzara ham bizning ko’ngilga yaqin-da, qadrdon!
A
ikkitasida
B
to’rttasida
C
uchtasida
D
bittasida
3.
Unutilgan tillar! Hey, yig’lang, kuling,Erkalanib so’zlang, soching g’azablar,O’rtaning, hayqiring, bering saboqlar,Siz bilan tillashmoq istayman, biling!Mayliga, ko’pirsin miya, asablar. (Azim Suyun) Berilgan she’riy parchada qaysinisbatdagi fe’llar ishtirok etmagan
A
o’zlik, birgalik
B
majhul, orttirma
C
aniq, o’zlik
D
orttirma, birgalik
4.
Tobe qismidagi barcha morfemalar omonimlik xususiyatiga ega so’z birikmalarini belgilang. 1) shartlarini bajarmoq;2) kechki uchrashuv;3) yoza boshlamoq;4) tuzsiz ovqat;5) qo’ymijoz kishi
A
1, 2, 5
B
2, 3, 4
C
1, 2, 3, 4
D
2, 4, 5
5.
O’zbekning kurashi hamisha halol, Unda yo’qdir g’irrom, yo’qdir yomonlik.Doimo do’stlarga tilaydi kamol,Tilaydi barchaga do’stlik, omonlik.Ushbu she’riy parcha haqidagifikrlarning nechtasi to’g’ri.1) 2 ta holli fe’lli so’z birikmasi mavjud;2) 3 ta otli so’z birikmasi mavjud; 3) 1 ta aniqlovchili so’z birikmasi mavjud;4) 1 ta bitishuvli otli, 1 ta bitishuvli fe’lli birikma mavjud
A
to’rttasi
B
bittasi
C
uchtasi
D
ikkitasi
6.
Qaysi javobdagi ma’lumot to’g’ri emas
A
»Qutadg’u bilig» masnaviy yo’lida yozilgan didaktik asar sanaladi
B
Yusuf Xos Hojibning «Qutadg’u bilig» va Navoiyning «Saddi Iskandariy» asarlari o’zaro bir xil she’riy vaznda yozilgan
C
»Qutadg’u bilig» hozircha bizgacha yetib kelgan ilk turkiy doston sanaladi
D
»Qutadg’u bilig» asarining Qohira nusxasini mashhur sharqshunos Hammer Purgshtall sotib olib, saroy kutubxonasiga keltiradi
7.
«Sohibqiron» dramasida sodiqlik, fidoyilik ufurib turgan: «Siz amr eting — kemirgaymiz K o’hi Qofni ham, Siz amr eting — simirgaymiz Bahr-u ummonni... Sizning aziz joningizga otilgan har o’q Eng avvalo, kelib tekkay bizning ko’krakka» misralari Amir Temurga qarata kimning tilidan bayon etilgan
A
Qosimbek
B
Mavlonozoda
C
Barlos Bahodir
D
Aloviddin
8.
Qo’shma gap berilmagan javobni aniqlang.
A
Har kim o’z yumushini bajarsa,e’tirozga o’rin qolmaydi
B
Bolalar xushchaqchaq qo’shiq aytgan, ayrimlar sho’x-sho’x raqsga tushgan
C
Insoniyat orol bo’lib emas, qit’a bo’lib yashashni o’rganmog’i lozim
D
Hamma chuqur o ‘yga tolgan, har kim o’z xayoli bilan band
9.
Quyida berilgan so’zlardan nechtasi noto’g’ri yozilgan.dasxat, davomat, yarog’-aslaxa, krossvord, muhtojlik, tanazzul
A
uchtasi
B
ikkitasi
C
bittasi
D
to’rttasi
10.
Qaysi javobda rasmdagi ijodkorning romanlari berilgan
A
«Shinelli yillar», «Orzu va qasos»
B
«Jamila», «Oltin zanglamas»
C
«Shinelli yillar daftari», «Mashrab»
D
«Oltin zanglamas», «Jannat qidirganlar»
11.
1) G’azalning birinchi bayti «matla’« dеyiladi. Undagi ikkala misra o’zaro qofiyadosh bo’ladi. Shu bayt vazni va qofiyasi (yoki radifi bo’lsa radifi ham) g’azalning oxirigacha qat’iy saqlanadi. 2) Baytlar kеtma-kеtligini sujеt, ya’ni muayyan voqеa tasviri boshqaradigan g’azallar voqеaband g’azallar deyiladi. 3) O’zbekiston xalq shoiri Abdulla Oripov maqta’ haqida shunday degan: «Bu baytda shoir kimni maqtagisi kelsa, maqtaydi, kimni yomon ko’rsa, undan alamini oladi, g’azal umum yo’nalishiga u qadar bog’lanmaydiganroq gapi bo’lsa ham, shu yerda aytib qoladi». 4)Qit’a to’rt misradan iborat bo’lib, misralar a-a-a-a yoki a-a-b-a tarzida qofiyalanadi. U ramali musaddasi mahzuf (yoki maqsur) vaznida yozilishi shart. Eng muhimi, qofiyadosh so’zlar, albatta, tajnisli bo’lishi darkor. Adabiyot nazariyasiga oid yuqoridagi qaysi ma’lumotlar to’g’ri
A
1, 4
B
1, 2
C
2, 3
D
3, 4
12.
Bu - men tug’ilgan tuproq. Ha,men tug’ilgan tuproq,Tog’lar, ko’m-ko’k adirlar, daryolar,cheksiz qumloq. Bo’ronlar qamchilashar, yomg’irlar tomchilashar, Qishda qalin qordan oq, kuzda-chi, paxtadan oq. (Mirtemir) Ushbu she’riy parchada ot turkumiga mansub nechta so’z unli(lar) hamda hosil bo’lish o’rniga ko’ra bir umumiy guruhga kiruvchi undoshlardan tashkil topgan
A
8
B
7
C
6
D
5
13.
Ma’naviyat - insonni ruhan poklanish, qalban ulg’ayishga chorlaydiyan, irodasini baquvvat qiladigan, iymon-e’tiqodini butun qiladigan, vijdonini uyg’otadigan beqiyos kuchdir. Ushbu gap tarkibida nechta so’z sifatlovchi aniqlovchi vazifasini bajargan
A
5 ta
B
8 ta
C
6 ta
D
7 ta
14.
Qaysi javobdagi gapda tinish belgilarining ishlatilishi bo’yicha qoidalarga rioya qilinmagan
A
O’zbek, qirg’iz, qozoq, turkman,tojik — barchamiz bitta yurtning farzandlarimiz
B
Rang-tusni bildiruvchi sifatlar qanday, qanaqa, qaysi,so’roqlariga javob bo’ladi
C
Taqdirin qo’l bilan yaratur inson, G‘oyibdan kelajak baxt — bir afsona
D
Yana uvlar dahshat shamoli,Ko’kni qora bulut quchadi
15.
Quyida berilgan nechta fe’ldan omonimlik xususiyatiga ega qo’shimcha yordamida ot yasash mumkin.qaytmoq, kechmoq, suzmoq, ochmoq, qiynamoq, porlamoq, elamoq, tilmoq
A
6 tasidan
B
5tasidan
C
4tasidan
D
7tasidan
16.
«Og’zining tanobi uzoq sayohatlarni ixtiyor qilgan» obraz aks etgan asar va qahramonning nomi to’g’ri ko’rsatilgan javobni aniqlang.
A
«Dahshat», Olimbek dodxo
B
«Kecha va kunduz», Razzoq so’fi
C
«Mehrobdan chayon», Solih Maxdum
D
«Qutlug’ qon», Mirzakarimboy
17.
Qovog’idan doim qor yog’adi, vajohati doim qish, doim izg’irin. . . Yo bir maslahatni aytib bo’ladi, yo ro’zg’or ishini. Koshki, boshqa mo’min-musulmonday bir kasb qilib, besh-o’n tanga topib kelsa. . . Yo’q, yo’q! O’zi to’y-mo’yga borib, qornini to’yg’azib kelsa bo’ldi, boshqa bilan ishi yo’q! «Uyda xotinim bor, qizim bor, ular nima yeydi ?» deb o’ylamaydi. «Kecha va kunduz» romanidan olingan ushbu parchada ta’riflanayotgan obraz nomi qaysi javobda berilgan
A
Eshon
B
Akbarali mingboshi
C
Razzoq so’fi
D
Miryoqub
18.
Ostingda bedoving halloslar qushday, Achchig’ing chillali muzlagan qishday. Norkalla kelgansan, chuydang qo’shmushday. Norkalla polvonim, qaydan bo’lasan.Ushbu parcha qaysi xalq dostonidan olingan va qaysi qahramon tilidan bayon etilgan
A
«Kuntug’mish», Xolbeka
B
«Ravshan», kampir
C
«Alpomish», Qorajon
D
«Rustamxon», Sultonxon
19.
Yuragimda ko’pdir alamli dardlar, Mening qizim - sening singling, nomardlar. Qizing ber, deb mening ko’nglim bo’lasan, Suyagimni yongan о’tga solasan. Keltirilgan parchadagi so’zlar imlosida kuzatilgan fonetik o’zgarishlar soni va turi to’g’ri ko’rsatilgan javobni aniqlang.
A
2 o’rinda tovush almashishi va 5 o’rinda tovush tushishi
B
2 o’rinda tovush almashishi va 4 o’rinda tovush ortishi
C
3 o’rinda tovush ortishi va 3 o’rinda tovush tushishi
D
3 o’rinda tovush almashishi va 4 o’rinda tovush tushishi
20.
Hamisha, so’nggi, ochiqdan ochiq, birma-bir,g’olibona, naridan beri, oldinmaketin, har gal;Berilgan so’zlardan nechtasi yasama ravish sanaladi
A
5ta
B
3ta
C
7ta
D
6ta
21.
Furqatning qaysi g’azalida yorning ko’zlari yonboshlab yoy tortayotgan ikki hindu bolasiga o’xshatilib, tashbehning go’zal namunasi yaratilgan
A
«Adashganman» radifli g’azalida
B
«Bormasmiz» radifli g’azalida
C
«Tortadur» radifli g’azalida
D
«Surating» radifli g ‘azalida
22.
Ba’zi paytlarda yoshligimning unutilmas damlarini esga olaman. Bolalikdagi o’ynoqi damlarimni sog’inaman. Meni, o’tloqlarda dumalatgan, chang ko’chalarda o’ynatgan damlarimni unutolmay qiynalaman. Ushbu parchada tovush tarkibi o’zgargan fe’ldan yasalgan yasama so’z(lar) qaysi gap bo’lagi vazifasida kelgan
A
aniqlovchi
B
kesim
C
aniqlovchi, kesim
D
aniqlovchi, hol
23.
Berilgan dostonlardan qaysi biri Xusrav Dehlaviyning «Xamsa»si tarkibiga kirmaydi
A
«Tuhfat ul-ahror»
B
«Hasht behisht»
C
«Shirin va Xusrav»
D
«Majnun va Layli»
24.
«Haq yo’li, albatta, bir o’tilgusi» Ushbu fikr quyidagi qaysi ijodkorga tegishli
A
2
B
1
C
3
D
4
25.
Tarkibida sodda yasama so’z mavjud bo’lgan qo’shma otlarni belgilang. 1) sassiqpopishak; 2) tinchliksevar; 3) qiymataxta; 4) yog’ingarchilik;5) achchiqtosh;6) kamunum
A
2, 4, 5
B
1, 3, 4, 5
C
3, 5, 6
D
1, 3, 5
26.
Quyida berilgan baytdagi kesimlarni toping. Bir oqil aytarmish, tingla, qarindosh, Siringni fosh etma, kerak bo’lsa bosh.
A
aytarmish, kerak bo’lsa bosh
B
aytarmish, etma
C
aytarmish, fosh etma, kerak bo’lsa bosh
D
aytarmish, tingla, fosh etma, kerak bo’lsa
27.
Quyidagi so’zlarning nechtasi uch o’rinda omonim bo’la oladi.chog’, qur, bor, kul, to’p, yoq
A
6ta
B
3ta
C
4ta
D
5ta
28.
Quyida keltirilgan gapdagi nechta so’z tarkibida ot yasovchi qo’shimcha ikki marta qo’llangan.Amr qildimki, vazirlar ushbu to’rt sifatga ega bo’lgan kishilardan bo’lishi lozim: birinchisi — asillik, toza nasllilik; ikkinchisi — aqlfarosatlilik, uchinchisi — sipoh-u el ahvolidan xabardorlik, to’rtinchisi - sabr-chidamlilik va tinchliksevarlik.
A
2
B
4
C
3
D
1
29.
Quyidagi misralardagi ismlar tarkibida qaysi qo’shimcha(lar) mavjud.Aqlliga aytdim, angladi — bildi, Aqlsizga aytdim, shaqillab kuldi. 1) kelishik; 2) egalik; 3) zamon; 4) shaxs-son
A
1
B
1, 2, 3, 4
C
1, 3, 4
D
1 ,2
30.
Qaysi javobda sifat yasovchi qo’shimcha jarangli undoshdan so’ng qo’shilgan so’zlar ko’rsatilgan.1) iliq; 2) siniq; 3) egik; 4) tiniq;5) ochiq; 6) yoyiq; 7) yopiq;8) teshik
A
2, 3, 4, 5, 8
B
2, 3, 5, 6, 7
C
2, 3, 4, 6
D
1, 2, 3, 4, 6

So`z yasalishi va Morfemika

1.

a) gapirmoq b) tupurmoq

c) ko`chirmoq d) hayhaylamoq

2.

a) arizaboz b) so`zboshi

c) sadaroyxon d) quvla

3. Ushbu gapda necha o`rinda affiksatsion usul bilan so`z yasalgan?

a) 5 ta b) 6 ta c) 7 ta d) 4 ta

4.

a) bidirlamoq b) yaltillamoq

c) lo`qillamoq d) dag`allashmoq

5. Shavkatli tariximizni zamonaviy, mahobatli tarixiy ishlar bilan boyitishga harakat qiling. Ushbu gapdagi yasama so`zlar miqdorini aniqlang?

a) 5 b) 6 c) 7 c) 8

6. Taroqchi so`zining so`z yasalishi tuzilishi to`g`ri ko`rsatilgan qatorni toping.

a) tara-q-chi b) tar-oq-chi

c) taroq-chi d) taroqchi

7. Kishilar o`rtasidagi iliq munosabat mehr-oqibat tuyg`usini tarbiyalaydi. Ushbu gapdagi yasama so`zlar miqdorini aniqlang?

a) 4 b) 2 c) 5 d) 3

8. Amr qildimki, vazirlar ushbu to`rt sifatga ega bo`lgan kishilardan bo`lishi lozim: birinchisi – asillilik, toza nasllilik; ikkinchisi – aql-farosatlilik; uchinchisi – sipoh-u el ahvolidan xabardorlik; to`rtinchisi – sabr-chidamlilik va tinchliksevarlik. Ushbu gapdagi nechta sifat yaovchi qo`shimchadan so`ng ot yasovchi qo`shimcha qo`shilgan?

a) 4 b) 3 c) 6 d) 5

9. Amr qildimki, vazirlar ushbu to`rt sifatga ega bo`lgan kishilardan bo`lishi lozim: birinchisi – asillilik, toza nasllilik; ikkinchisi – aql-farosatlilik; uchinchisi – sipoh-u el ahvolidan xabardorlik; to`rtinchisi – sabr-chidamlilik va tinchliksevarlik.

Ushbu gapdagi nechta ot yasovchi qo`shimchadan so`ng sifat yasovchi qo`shimcha qo`shilgan?

a) 4 b) 3 c) 2 d) 1

10. Yasama so`z berilmagan javobni belgilang?

a) dodlamoq b) berib yubormoq

c) hamma vaqt d) to`shaklarni

11. Morfologik usul bilan yasalgan otni toping?

a) sanchqi b) tinch

c) qo`larra d) shaftoliqoqi

12. Agar yaxshiliging seni xursand qilib, yomonliging xafa qilsa, demak, sen mo`min ekansan. Ushbu gapda nechta yasama so`z berilgan?

a) 5 b) 2 c) 4 d) 3

13. Har kimniki o`ziga oy ko`rinar ko`ziga. Ushbu gapda nechta ma’noli qism qatnashgan?

a) 10 b) 13 c) 12 d) 11

14. Tuyalar suvsizlikka chidamliligi bilan boshqa cho`l hayvonlardan ajralib turadi. Ushbu gapda qo`llangan so`z yasovchi qo`shimchalar miqdorini aniqlang.

a) 5 b) 6 c) 3 d) 4

15.Quyidagi berilgan gapda nechta yasama so`z qatnashgan?

Tushlik o`tib, ikki soatlik majburiy hordiq bo`lgandan keyin kasalxona gavjum bo`lib ketdi.

a) 4 b) 6 c) 5 d) 7

16. Sipohning tarqoqligi saltanatning kuchsizlanishiga olib keladi.

Ushbu gapdagi yasama so`zlar haqidagi to`g`ri hukmni aniqlang.

1) sifatdan ot yasalgan 2) fe’ldan ot yasalgan

3) sifatdan fe’l yasalgan 4) otdan fe’l yasalgan

5) so`z qo`shish yordamida fe’l yasalgan

a) 2,3,5 b) 1,3,5 c) 1,2,3,4,5 d) 2,4,5

17. Bunim yo`q, unim yo`q, Uyimda unim yo`q. Ishimda unum yo`q, Aytyishga unim yo`q. Ushbu she’riy parchada sintaktik shakl yasovchi qo’shimchalar necha marta qo’llangan.

a) 10 b) 8 c) 9 d) 7

18. Raqamli rebusni to`liq yeching va javoblardagi oltita so`zdan tarkib topuchi maqolni aniqlab bizga qo`ng`iroq qiling.

Berilgan gapdagi yasama so`zlar va yasovchi qo`shimchalar miqdorini aniqlang.

a) yasama so`z 5 ta, yasovchi qo`shimcha 3 ta

b) yasama so`z 7 ta, yasovchi qo`shimcha 4 ta

c) yasama so`z 6 ta, yasovchi qo`shimcha 7 ta

d) yasama so`z 6 ta, yasovchi qo`shimcha 3 ta

19. Qizdirsang ishlar, kiyim tekislar.

Ushbu topishmoqdagi yasama so`zlar qaysi so`z turkumlaridan hosil bo`lgan.

a) ot, fe’l, sifat b) ot, sifat

c) ot, fe’l d) sifat, fe’l

20. Yasalish asosi va yasalma bir so`z turkumi doirasida bo`lgan yasama so`zlar qtorini toping.

1) oqarmoq 2) tinchlik 3) itoatkor

4) g`allakor 5) notekis 6) noo`rin

a) 1,4,5,6 b) 2,3,4,5 c) 4,5 d) 1,4,5

21. Qaysi gapda affiksatsiya va kompozitsiya usulida yasalgan so’z bor?

a) Faqat bir ezgulik bor – bilim, faqat bir yomonlik bor – jaholat.

b) Bilimga eltuchi yagona yo`l – bu faoliyatdir.

c) Bemor chiroqlar charaqlab turgan xonaga kirib keldi.

d) Ertalabki kuchli shamaol maktab bog`idagi mevalarni to`kib yubordi.

22. Qaysi gap tarkibida birgina qo`simcha mavjud so`z berilgan.

a) atalgan b) ho`plam c) isitma d) taroq

23. Saylov ochiq yoki yashirin ovoz berish yo`li bilan o`tkaziladi. Ushbu gapda qo`llangan so`z yasovchi morfema tarkibidagi jarangli sirg`aluvchi tovushni aniqlang.

a) q b) r c) v d) n

24.Qaysi maqolda uch o`rinda so`z yasovchi qo`shimcha ishtirok

etgan.

a) Nomardga yalinma bir baloga chalinma.

b) Issiq kiyim tanni ilitar, issiq so`z jonni ilitar

c) Qarindoshingni yomonlab, qaydan tug`gan toparsan?

d) Aqilsiz do`stga kular, aqlli do`stinni suyar.

25.Uchtadan yasalish asosiga ega bo`lgan so`zlarni toping.

1) g`allachilik 2) suvoqchilik 3) yamoqchilik 4) gulchilik

5) bilimdonlik 6) isrofgarchilik 7) dehqonchilik 8) sanoqsiz

9) chidamli 10) sherikchilik

a) 1, 2,4,8,9 b) 1,2,3,5,8 c) 4,9 d) 2,3,5,8