V-vi асрларда въетнам жамияти


Download 150.7 Kb.
bet5/7
Sana17.06.2023
Hajmi150.7 Kb.
#1522927
1   2   3   4   5   6   7
Bog'liq
BOB

Хиндистон таъсири мавжуд

Ўймакорлик юксак даражада бўлган. Ўша даврдан ТО-рой баральефи сақланган. (Турли тақинчоқлар орасида флейта (сурнай) чалаётган рух тасвирланган).
Дайла услубидаги керамика ҳам ажойиб. /иштлар, чирипица, идишлар рельефли безаклар билан қопланган. Матив маҳаллий, нақшларда эса Хинд ёки Хитой элементлари бор.
2.2.X асрдаги сиёсий вазият
Вьетнам феодаллари марказий хокимият кучайувини истамай, кўпинча ўз қўшинлари билан королга қарши чиқардилар. Чиновниклар бўлса марказий хокимият томонида турган. Х аср ўрталари жиддий ўзаро урушлар бўлиб ўтган. Мамлакат хонавайрон бўлиб, 12 та мустақил феодал ерига парчаланган.
Урушлар деҳқонларни ҳам хароб қилган, қўзғолонлар бошланган. Яна Хитой хужуми хавфи пайдо бўлган. Бу шароитда машхур чиновник ва лашкарбоши Динь Бо линь мамлакатни бирлаштириш учун кураш бошлаган. /алабалар уни амалда хукмдорга айлантирган. У 968 йили император деб эълон қилинган. Динь сулоласи бошланган. Мамлакат Дайковет «Улуғ қадимий Вьетнам») деб номланган.
Янги маъмурий ислоҳот тарқоқлик тугатишга қаратилди. Янги маъмурий бирликлар чегараси Вотчиналар чегараси билан мос тушмасдан янги сулола Вуалар бу соҳадаги ишда ўз иқтисодий қудратларига таянганлар (ўз хусусий мулклари).
Дайковетнинг янги пойтахти Хоали девор ва хандак билан ўраб олинган. Давлат ва харбий аппарат ислоҳ қилиниб, унга асосан Динь тарафдорилари қабул этилган. 
Ички сиёсат билан бемалол шуғулланиш учун Хитой билан чегарада сокинлик даркор эди. Шу мақсадда Динь 971 йили Сун саройига элчилар жўнатди. 972 йили Хитойнинг номинал сюзеренитетини тан олиб, бироз ўлпон тўлайдиган бўлди. Бу мажбурият уни анча қўлини бўшатди, ташқи хавфдан чўчимай, ички ишлар билан машғул бўлиди, бўйсунмаган феодалларга қарши курша кучайтирилди. Вуа 10 корпус (зао) га бўлинган регуляр армия ташкил этди. Барча рақиблар мажақланди. (Иван Вьенамский) асрга олинган ёғда қовурилган, Вуа боғида йиртқичларга едирилган).
Лекин феодаллар сарой тўнтарилишини амалга оширганлар. Дин ва Линь ўлимидан сўнг яна ўзаро урушлар бошланган, Хитойликлар ундан фойдаланишга урунганлар. Бу хавф қаттиққўлни талаб этди, зодагонларнинг бир қисми бош қўмондон Ле Хоанни вуа деб эълон қилиш тарафдори бўлиб чиқди.
981 йили янги вуа (Ле Дай Хан номи билан машҳур) икки группа армия билан бостириб келган. Хитой армиясини мажақлади.
Илк Ле сулоласи хукмронлиги даврида (981-1009) давлат мустаҳкамлана борди. Унга буддизм ёрдам берди. Буддизм олтинчи асирдаёқ хукмрон динга айланган. Уч мактабларидан бири – «ТХИЕН» (дхьяна медитация сўзидан) Вьетнамда рақибсиз хукмрон бўлган. Уч асосий доктриянаси: «инсон ўз юраги билан будда юрагини англайди», яъни инсон табиатдан соф англашмовчилик ва хатолардан халос. Буддизмга давлат доимо хомийлик қилган.6

XULOSA:

Download 150.7 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling