Va muvofiqlashtirish hududiy boshqarmasi

Kesishni mexanizatsiyalish 
Kesish 
ish 
xajmi 
katta 
bo‟lgan 
hollarda 
kesish 
operatsiyasi 
mexanizatsiyalashtiriladi. Bu maqsadda pnevmatik bolg‟alar ishlatiladi. Xozirgi 
kunda maxsus kesuvchi toshlar bilan jixozlangan elektr tokida ishlovchi kesish 
mashinalari (bolgarka) dan ham keng foydalaniladi
 Dastakli qaychi va qo‟larra bilan qirqish. Yumaloq, kvadrat, tasma va list 
materiallarni qirqish 
Materiallarni qismlarga bo‟lish yoki ortiqcha qismlarini olib tashlash qirqish 
deb ataladi. Bu jarayonni qirindi yunib ham, qirindi yo’nmay ham bajarish 
mumkin.

---

Qirindi yo’nib qirqishda quyidagi asboblar: dastaki arra, qirquvchi arra, 
stanoklar, metal arralar, metal qirqish stanoklari: tokarlik, frezalash, jilvirlash 
stanoklari, gaz yordamida payvandlish qurilmasi, elektr payvandlash qurilmasi 
ishlatiladi.
Qirindi yo’nmay qirqishda materiallar dastaki, richagli va mexanikaviy 
qaychilar, o‟tkir jag‟li ombirlar, truba qirqichlar, press qaychilar, shtamplar bilan 
qirqiladi. 
Dastaki arralar bilan ko‟ndalang o‟lchami 60-70 mm gacha bo‟lgan metallar 
va boshqa materiallarni qirqish mumkin. Ular arra ramkasi va arra polotnosidan 
iborat bo‟ladi. 
Qirqish qoidalari. Qirqiladigan zagatovkani tiskiga juda puxta mahkamlash 
kerak, aks xolda qirqish paytida surilib ketib, polotnoni sindirishi mumkin.
Arrani oldinga yurgizish paytida, ya‟ni ish 
yo‟lida arra ikkala qo‟l bilan bosiladi, bunda 
chap qo‟lning asosiy kuchi bosishga, o‟ng 
qo‟lning asosiy kuchi esa arrani oldignga 
surishga sarflanadi. Arrani orqaga, ya‟ni salt 
yurgizganda u bosilmaydi. Arrani ravon va bir 
me‟yorda 
yurgizish 
kerak. 
Materialning 
qattiqligiga 
qarab 
arra 
kuchliroq 
yoki 
kuchsizroq bosiladi. Ishqalanishni kamaytirish 
uchun arra polotnosini mineral moy bilan 
moylash mumkin. 
Dumaloq, kvadrat, olti yoqli chiviqlarni 
arralashda arra gorizontal ushlanadi, dekin 
bunda polotno yo‟lida o‟tkir burchaklari 
uchramasligi kerak.
Keng sirtli buyumlarni qirqishda arra galma-gal orqa va old yoqlariga 
qiyshaytiriladi, bunda buyum butun eni bo‟ylab qirqilmagani uchun arralash 
osonlashadi. 
Listdan polosa qirqib olish uchun arra polotnosi 90
0
buriladi va arrani 
gorizontal ushlab qirqiladi. 
Juda yupqa material 15-30 mm qalinlikda ikkita yog‟och burchak orasiga 
qisiladi va ular bilan birgalikda mayda tishli polotno yordamida arralanadi. 

---

Plastik massalardan tayyorlangan detalь va zagatovkalar lentasimon arralar 
bo‟laklaridan tayyorlangan dastaki keskichlar, arralar bilan qirqiladi. Arra bilan 
qirqishda asosiy brak qiyshiq qirqish xisoblanadi. Metallni stanoklarda qirqishda 
kesimi 250 mm gacha bo‟lgan metallarni qirqishga imkon beradi.