Variant 1 Marketing fani nimani o'rganadi va o'rgatadi?


Download 1.19 Mb.
Pdf ko'rish
bet20/112
Sana20.06.2023
Hajmi1.19 Mb.
#1636095
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   112
Bog'liq
Variant 1 Marketing fani nimani o\'rganadi va o\'rgatadi

2.Marketingda n
агх belgilash
yo'lla
гi? 
Marketingda narx belgilashning 
o‘ziga xos xususiyatlari 
mavjud 
bo‘lib,ular quyidagilardan iborat:
Birinchidan 
– o‘rnatilgan narx evaziga kelib chiqadi, 
sotish yo‘li bilan tarqatiluvchi eski tovarga yoki yangi 
bozorlarga, narxni shakllari bilan farqlanishida va 
boshqalar.
Ikkinchidan 
– tadbirkor oldin o‘rnatgan narxini qayta 
ko‘rib chiqi- shida, narxni hisoblashda qo‘llaniladigan 
xatoni 
to‘g‘rilashda va narx belgi- lash siyosatini 
o‘zgarishida va boshqalar.
Masalan, katta daromad 
ko‘rishni niyat qilgan tadbirkor 
o‘rnatgan o‘ta yuqori narxidan bozorda mustahkam 
o‘rinni egallash maqsadida ushbu narx- larni talab 
doirasiga olib kelishi kerak.
Uchinchidan 
– tadbirkorni narx darajasini o‘zgarishiga, 
raqobatchilar faoliyatini 
to‘g‘ri qabul qilishda.
To‘rtinchidan – bir turdagi tovarlarga narx qo‘yishda 
narx-navoning 
to‘g‘ri hisob-kitobini olib borish.
Tadbirkorlik faoliyatida quyidagi uslub qabul qilingan:
1.Mahsulotning 
to‘g‘ri xarajatlarini hisoblash.
2.Mahsulotga aloqador bevosita xarajatlarni hisoblash.
3.Bilvosita va bevosita xarajatlarni 
qo‘shish.
4.Tannarxga 
ma’lum 
miqdorda 
standartlashtirilgan farqni qo‘shish ke- rak va 
narxni hisoblash kerak.
Ushbu uslub quyidagi ikki holatda noqulay hisoblanadi:
1.Agar hisoblangan narx bozor narxi holatida 
bo‘lsa, unda siz sotish markaziga (hajmiga) 
erisha olmaysiz.
2.Agar hisoblangan narx 
iste’molchi sizga 
to‘lashga rozi bo‘lgan narxdan past bo‘lsa, u 
holda siz asossiz (tekin) foydadan quruq 
qolasiz.
Mahsulot qayta ishlashga investitsiya kiritish, 
tovarni siljitish bo‘yicha programma va o‘rni 
haqida 
yechimga 
kelishi 
kompaniya 


defferensiyasiga 
yo‘nalish 
bera 
oladi. 
Tadbirkorlik faoliyati bilan 
shug‘ullanayotgan 
korxo- nalar 
o‘z mahsulotini qanchalik 
defferensiyalasa, u narx 
o‘rnatishda shun- cha 
erkinlikka 
ega 
bo‘ladi. 
Mahsulot 
defferensiyasini 
kuchaytirish 
ushbu 
mahsulotning bozorda imidjiga yoki fizikaviy 
dizayniga ta’sir ko‘rsatishi mumkin.
Sanoatning bir necha sohalari bo‘yicha 
joylarning tanlanishi mah- sulotlarni sotilishini 
jadallashtirishi mumkin. Tovarni siljitish dasturi 
bo- zorda boshqa «4R»larni 
qo‘llab-quvvatlashi 
mumkin. Kompaniya mahsulo- tining imidji 
ushbu kompaniya mahsulotlarini loyihalashda 
marketingni 
qo‘llashga katta qadam bo‘lib 
xizmat qiladi.
Narx-navo haqidagi qarorni qabul qilayotgan 
marketing 
bo‘yicha mu- taxassis quyidagilarga 
e’tibor berishi kerak:
– 
xaridorlar 
uchun 
mahsulotning 
qimmatligi;
– 
narx sifatni tarozisi 
bo‘lishi;
– 
iste’molchilar to‘lov qobiliyatiga;
– 
kompaniya uchun zarur 
bo‘lgan sotuv 
hajmiga;
– 
mahsulot 
bo‘yicha bozor to‘yinganlik 
darajasini aniqlash;
– 
raqobat, «4R» nuqtayi nazaridan.
Marketing tadqiqotlari amaliyotda har qanday 
tadbirkor uchun mar- keting «mix»ni 
to‘g‘ri 
tushunish hamda uning elementlarini hayotga 
tatbiq etish bilan 
bog‘liq bo‘lib hisoblanadi.

Download 1.19 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   112




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling