Vazi rli gi buxoro muhandi sli k- texnologi ya I nsti tuti " menej ment" kafedrasi

SAVOLLAR:
1. Ko mpani yada mavj ud bo’l gan bi znes qanday qili b ko mmuni katsi ya sohasi dagi 
si yosat ni ani ql ab ber gan? 
2. Jannani ng bobosi da va ot asi da bo’l gan boshqar uv usl ubi qanday bo’l gan va bu 
usl ub ko mpani yadagi shaxsl arar o va t ashkiliy ko mmuni kat si ya mua mmol ari ni hal 
kilishga qanday t a`sir ko’rsat gan? 
3. Bogdan Xri st odar xodi mlar bil an bo’l adi gan ko mmuni kat siyani ng aksari yat 
qanday shakllari ni qo’llagan? 
4. Xri st odar da ko mmuni kat si on j arayoni da qayer da nuqson sodir bo’lgan? 
5. Ko mpani yada qanaqa ko mmuni kat si on t o’si ql ar o’ri n ol gan? Ul arni ol di ni olish 
uchun si z qanday choral ar ni taklif qil gan bo’lar edi ngi z? 
6. Xri st odar xodi mlar bilan o’ zar o ha mkorli kda qaysi ko mmuni kat sion t ar moql ar dan 
foydal angan? 
7. Xri st odar xodi mlar bilan mul oqot da aksari yat qaysi ko mmuni kat si on usl ubdan 
foydal angan? 

---

99 
8. Xri st odar ko mmuni katsi yani ng qanday nover bal shakll ari ni qo’’llagan va ul ar 
sa marali bo’l ganmi ? 
9. Us hbu vazi yat da kommuni kat si ya bo’ yi cha masal al ar ni hal qilish moti vat si ya 
bo’ yi cha mua mmol arni hal qilish bilan qanday bog’li q? 
10. Jannani ng o’r ni ga uning ot asi ni ng monol ogi ga qanday j avob ber gan bo’l ar di ngi z? 
«Uch munozarali karorl ar» 
1. Kalifor ni yani ng El -Segundo shahri dagi «Int er nati onal Rectifi er Cor por ati on» 
fir masi AQSH da yari m o’t kazgi chlar ishl ab chi qarish bo’ yi cha eng 
avt o matl ashtiril gan zavodni quri shni boshl ashni qar or qil di. Uni ng qar ori ni «I ndastri 
Ui k» haftali k gazet asi «bo’lsi n yoki bo’lmasi n» ti pi dagi qaror deb at adi. Zavod 
quvvatli MOP-tranzi storl ar ni i shl ab chi qarish bo’ yi cha yagona uzl uksi z j arayon osti da 
l oyi hal ashtiril gan edi. Agar zavod l oyi haga muvofi q i shl ashni boshl asa, unda i shl ab 
chi qarish haraj atl ari yari mtaga qi sqaradi, birt a mahsul ot ni ishl ab chi qari sh 
davo mi yli gi bir necha mart aga qa mayadi, yilli k mahsul ot chi qarish oshadi, birt a 
ishchi ga t o’gri kel adigan unu mdorli k t armoq o’rtacha unu mdorli gi ni i kki mart a 
oshiradi. Qar or ni ng ijobi y sal ohi yati – r aqobar doshli kni ng oshi shi dan kel adi gan yi ri k 
yut uq.
Bi r oq, zavodni ng qurilishi katta moli yavi y risk bilan bog’i q. Zavod ishl ashni 
boshl ashi uchun 145 ml n. dollar kapital ga ega bo’l gan ko mpaniya maj buri yatlarni ng 
xususi y kapit al ga bo’lgan ni sbati ni 63 % ga oli b kel di, i sh haqi ga bo’l gan har aj atl ar ni 
10 % ga qisqartirdi va ko’shi mcha kreditlarni j al b qilish bo’ yicha operatsi yal arni 
davo m ettirdi. Uz dar o madl ari ni ng yarmi ni va nett o- kapit ali dan orti q bo’l gan 
summadagi mabl ag’ni «t avakkal qil gan» kompani ya uchun bu katta risk hisobl anadi, 
hatt o yaxshi davrlar bo’lsa ha m. Chuqur t anazzul hol ati da bo’l gan t ar moqda 
ko mpani ya t o moni dan qabul qili ngan qar ori ni oddi ygi na azartli deb ayti sh 
mu mki n. «Int ernati onal Rectifier» fir masi oqilona ish qil di mi yoki nooqil ona mi ? 
2. «USX Cor porati on» fir masi 1986 yil da shunga o’ xshash munozarali qar or 
qabul qil di. Us hbu firma qor a met all ur gi ya sohasi da eng yaxshi sal ohi yat ga ega. Bu 
fir ma ishl ab chi qarishga qo’shi mcha mablag’larni qo’ yi b i chki mua mmol arni hal 
qilish or qali ko’ p yillardan beri raqobat bardoshli kni ti kl ashga uri ni b kel di. 1986 
yil ni ng o’rtalari da firma shu t o’g’risi da qaror qabul qilishi maj bur edi, ya`ni Ameri ka 
po’lat quyish sanoati ishchilari ni ng kasaba uyush masi a`zol ari ga ish t ashl ashl ari ga yul 
qo’ ysi nmi yoki haraj atlarni ng oshishi ga oli b kel adi gan ish haqi ni oshirish t o’g’risi dagi 
ul arni ng shartlari ni qabul qilsi nmi. Kasaba uyush masi ga «faktlar, raqa ml ar va 
raqobat ni ng realli gi » ni t ushuntirishga bo’l gan uri nishl ar bekor bo’l gandan so’ ng, 
fir ma po’lat zahiralarini yaratishni boshl adi. Kasaba uyush masi ish t ashl ashni aar or 
qil gandan so’ ng, yangi agregatlarni boshqarish ma` muri y personal ga qol di. Ish 
tashl ashl ar 1987 yil ning yanvari gacha davo m et di, zararl ar oyi ga 10 ml n. doll ar ni 
tashkil qil di. 
«USX» fir masi oqil ona ish qil di mi yoki nooqil ona mi? 
3. «GTE» va «United Tel ecom» fir mal arning qo’shma kor xonasi bo’l gan «US 
Spri nt Co mmuni cati ons» fir masi 2 mlr d. dollarni t avakkal qildi, ya`ni pull arni 
«Ameri can Tel egraph and Tel ephone» va « MCI » fir mal aridan iste` mol chilarni 
o’zl ari ga j al b qilish ma qsadi da opti k t ol ali kabel’ si mlari ni yaratishga qo’ ydi. Opti k 
t ol a bil an i shl aydi gan t exnol ogi ya kel aj akka kar atil gan. Bu t exnol ogi ya shi shali 
mi kr ot ol alar bo’ yi cha ma`l umotl ar va nut q si gnallari ni uzatish uchun l azer nurlari ni 

---

100 
ishlatishga asosl angan. Bir j uft shunday t ol alar bir vaqt ning o’zi da 8000 
so’zl ashuvl arni o’t kazishga qodir, bunda uzatilayot gan i nformat si ya u mu man 
buzil maydi. 
1986 yil ni ng oxiri gacha «Spri nt » fir masi yer da 15 mi ng mil’ opti q t ol ali 
kabel ga ega bo’l di va yana 8000 mil’ orti q kabel ni quyi b chi qishni rej al ashtirdi. Bu 
si mni ng barakasi katta bo’l gan o’t kazuvchanlik qobili yati xavotirga t ushirardi. Ammo 
uzoq masofal ardagi tel efon so’zl ashuvl ariga va uzoq t arqatil gan j oyl ar o’rtasi da 
ma`l umotl arni uzatishga bo’l gan t alab yili ga 8 % o’si b borishi bilan birga 1984 yil dan 
beri o’t kazuvchanli k qobili yati to’rt martaga oshgan.
«US Spri nt Co mmuni cati ons» fir masi okil ona ish kil di mi yoki nookil ona mi?