Vazirligi denov tadbirkorlik va pedagogika instituti mamajanov r. Y., Rajabov t. J., Saidaxmedov e. I kiberxavfsizlik asoslari

2.2. Kiberxavfsizlik siyosati va uni amalga oshirish
Axborot xavfsizligi siyosati (yoki xavfsizlik siyosati)- maxfiy biznes
maʼlumotlari va maʼlumotlar aktivlarini ruxsatsiz kirishdan himoya qilish uchun
ishlab chiqilgan va oʻrnatilgan siyosatlar, jarayonlar va vositalarni anglatadi. 
Axborot xavfsizligining uchta asosiy jihati mavjud: maxfiylik, yaxlitlik va
mavjudlik. Bu Markaziy razvedka boshqarmasi triadasi sifatida tanilgan.
Xavfsizlik siyosati (shuningdek, axborot xavfsizligi siyosati yoki AT
xavfsizligi siyosati deb ham ataladi) tashkilot o‘z ma’lumotlarining maxfiyligi,
yaxlitligi va mavjudligini taminlash uchun foydalanadigan qoidalar, taxminlar va
umumiy yondashuvni tavsiflovchi hujjatdir . Xavfsizlik siyosatlari korxonaning
umumiy xavfsizlik maqsadlari va tamoyillarini tavsiflovchi yuqori darajadagi
tuzilmalardan tortib, masofaviy kirish yoki Wi-Fi-dan foydalanish kabi muayyan
muammolarni hal qiluvchi hujjatlargacha bo‘lgan turli darajalarda mavjud. 
Markaziy razvedka boshqarmasi triadasining tamoyillari uchta asosiy
maqsadni himoya qiladi.

---

Maxfiylik: Ma’lumotlar aktivlariga kirish faqat vakolatli shaxslar uchun
cheklangan bo‘lishi kerak.
Butunlik: AT tizimlarini saqlash, ularning ishonchli va maqsadga
muvofiqligini taminlash.
Mavjudlik: kerak
bo‘lganda
vakolatli foydalanuvchilarning
tegishli
ma’lumotlar yoki siyosatlarga kirishini taminlash Infosec siyosatlari xodimlar va
boshqa manfaatdor tomonlar (masalan, yetkazib beruvchilar) uchun kerak
bo‘lganda amal qilishi kerak bo‘lgan qoidalar ro‘yxatini belgilaydi. 
Xavfsizlik siyosati odatda standart operatsion protseduralar kabi boshqa
turdagi hujjatlar bilan birgalikda qo‘llaniladi. Ushbu hujjatlar kompaniyaga
xavfsizlik
maqsadlariga
erishishda
yordam
berish
uchun
birgalikda
ishlaydi. Siyosat umumiy strategiya va xavfsizlik pozitsiyasini belgilaydi, boshqa
hujjatlar ushbu amaliyot atrofida tuzilmani yaratishga yordam beradi. Xavfsizlik
siyosati haqida "nima" va "nima uchun" degan savolga javob berish kerak,
protseduralar, standartlar va ko‘rsatmalar esa "qanday qilib" degan savolga javob
beradi. 
Xavfsizlik siyosati muhim ahamiyatga ega bo‘lgan to‘rtta sabab-xavfsizlik
siyosati byurokratiyaning navbatdagi qatlami kabi ko‘rinishi mumkin, lekin aslida
ular har qanday axborot xavfsizligi dasturining hayotiy muhim tarkibiy
qismidir. Yaxshi ishlab chiqilgan va amalga oshirilgan xavfsizlik siyosatining ba'zi
afzalliklari quyidagilardan iborat:
Texnik nazoratni amalga oshirishga rahbarlik qiladi-xavfsizlik siyosati past
darajadagi maxsus texnik ko‘rsatmalarni ta'minlamaydi, lekin u yuqori
boshqaruvning xavfsizlikka oid niyatlari va umidlarini ifodalaydi. Keyinchalik bu
niyatlarni aniq texnik harakatlarga aylantirish xavfsizlik yoki IT guruhlariga
bog‘liq. 
Misol uchun, siyosatda faqat avtorizatsiya qilingan foydalanuvchilarga
kompaniyaning xususiy ma’lumotlariga kirish huquqi berilishi kerakligi
ko‘rsatilishi mumkin. Ushbu siyosatni amalga oshirish uchun ishlatiladigan
maxsus autentifikatsiya tizimlari va kirishni boshqarish qoidalari vaqt o‘tishi bilan
7

---

o‘zgarishi mumkin, ammo umumiy maqsad bir xil bo‘lib qoladi. Boshlash uchun
joy bo‘lmasa, xavfsizlik yoki IT guruhlari faqat yuqori rahbariyatning xohishlarini
taxmin qilishlari mumkin. Bu turli guruhlar va xo‘jalik yurituvchi sub'ektlarda
xavfsizlikni nazorat qilishning izchil qo‘llanilishiga olib kelishi mumkin.