- Vitaminlar
- Suvda eriydigan va yog’da eriydigan
Suvda eriydigan vitaminlar - V1-Tiamin (antinevrotik)
- R- Rutin
- RR-Nikotin kislota(antiallergik)
- S-askorbin kislota
- U-Metilmetionin (yaraga qarshi)
Yog’da eriydigan vitaminlar - A-karotinlar
- D- antiraxitik
- Ye- Tokoferollar(antisteril)
- K1-Antigemorragik
- K2-Antigemorragik
- K3-Vikasol(sun’iy antigemorragik)
Vitaminlarning organizm uchun axamiyati nixoyatda katta bulib, ular organizmda kechadigan turli xil biologik-bioximik va fermentativ jarayonlarning normal xolda bulishini taminlaydi.Xar bir vitamin uziga xos vazifani bajargani uchun ular yetishmasa u yoki bu kasallik kelib chiqadi. - Vitaminlarning organizm uchun axamiyati nixoyatda katta bulib, ular organizmda kechadigan turli xil biologik-bioximik va fermentativ jarayonlarning normal xolda bulishini taminlaydi.Xar bir vitamin uziga xos vazifani bajargani uchun ular yetishmasa u yoki bu kasallik kelib chiqadi.
Vitaminlar – organizm hayoti va faoliyatida muhim ahamiyatga ega bo’lgan biologik faol moddalardir. U rus olimi N.I. Lunin va polyak olimi, bioximik Kazimir Funklyar (1911,1912y) tomonidan kashf etilgan. Hozirgi kunda 30 dan ortiq vitaminlar o’rganilgan.Ular hayvanot mahsulotlari, o’simliklar, mevalar, sabzavotlar tarkibida uchraydi.Ba’zi birlari odam va hayvon organizmida sintez qilinadi. - Vitaminlar – organizm hayoti va faoliyatida muhim ahamiyatga ega bo’lgan biologik faol moddalardir. U rus olimi N.I. Lunin va polyak olimi, bioximik Kazimir Funklyar (1911,1912y) tomonidan kashf etilgan. Hozirgi kunda 30 dan ortiq vitaminlar o’rganilgan.Ular hayvanot mahsulotlari, o’simliklar, mevalar, sabzavotlar tarkibida uchraydi.Ba’zi birlari odam va hayvon organizmida sintez qilinadi.
Organizmda vitamin yetishmasa “gipovitaminoz”, bulmasa avitaminoz» deyiladi.Vitaminlarning yetishmaslik sabablari: - Organizmda vitamin yetishmasa “gipovitaminoz”, bulmasa avitaminoz» deyiladi.Vitaminlarning yetishmaslik sabablari:
- Ovqat moddalarida kamligi,yukligi,
- Ovqat xazm kilish yo’llarida patologik xolatlarning bo’lishi,
- Organizmda vitaminlar sintezining buzilishi
- Organizmda vitaminga bulgan talabning oshishi(xomiladorlik,yuqori tana harorati, og’ir jismoniy harakatlar)
Qo’llanilishi: V1-polinevritlar,miokard va ichaklar distrofiyasi, qon aylanishining buzilishi, neyrogen dermatozlar. - Qo’llanilishi: V1-polinevritlar,miokard va ichaklar distrofiyasi, qon aylanishining buzilishi, neyrogen dermatozlar.
- V2- stomatit, lab bichilishi,glossit, keratit, yorugdan kurkish,gemerolopiya,kuz yoshlanishi va anemiya.
- V5- polinevritlar,allergiya,yaralarda va toksikoz,yurak-tomir yetishmasligi.
- V6-xomiladorlikda,antibiotiklar bilan davolashda,polinevrit,gepatit.
V12- Megolablastik anemiya. - V12- Megolablastik anemiya.
- V15- yurak ishemik kasalligi,ateroskleroz,upka,jigar va teri kasalliklari,alkogolizm.
- R-gemorragik diatez,gipertoniya va endorkardit.
- RR- pellagraga karshi, organizmga umumiy tasiri.
- S-Singa, ateroskleroz,zaxarlanish,yukumli kasalliklar,nur kasalligi,regeneratsiyani yaxshilash.
Yuqorida qayd etilganlardan kelib chiqib,vitamin yetishmasligini oldini olish va davolanishda ovqat ratsionining xilma-xil bulishligi,tartibli va uz vaqtida ovqatlanish rejalariga qat’iy e’tibor berishlik lozim.Shundagina kasalliklarning oldini olgan bo’lamiz. - Yuqorida qayd etilganlardan kelib chiqib,vitamin yetishmasligini oldini olish va davolanishda ovqat ratsionining xilma-xil bulishligi,tartibli va uz vaqtida ovqatlanish rejalariga qat’iy e’tibor berishlik lozim.Shundagina kasalliklarning oldini olgan bo’lamiz.
Do'stlaringiz bilan baham: |
