X. N. Atabayeva, J. B. Xudayqulov

“INSERT” jadvali -
mustaqil o'qish vaqtida olgan maiumot- larni, 
eshitgan ma‟ruzalami tizimlashtirishni ta‟minlaydi, olingan ma‟lumotni 
tasdiqlash, aniqlash, chetga chiqish, kuzatish. Avval o'zlashtirgan 
ma‟lumotlarni bogiash qobiliyatini shakllantirishga yordam beradi. 
250

---

Insert jadvalini to„ldirish qoidasi:
0„qish jarayonida olingan 
ma‟lumotlami alohida o„zlari tizimlashtiradilar - jadval ustunlariga 
“kiritadilar” matnda belgilangan quyidagi belgilarga muvofiq: 
“V” - men bilgan ma‟lumotlarga mos; 
- men bilgan ma‟lumotlarga zid; 
“+” - men uchun yangi maiumot; 
“?” - men uchun tushunarsiz yoki ma‟lumotni aniqlash, toidi- rish 
talab etiladi. 
V 
4■ 
-
? 
...... -
4.8. Ko'p yillik qo„ng„irbosh o'tlar 
Ko'p yillik g'allasimon o'tlar qo'ng'irboshlar 
Poaceae
oilasiga kiradi. 
Yer yuzida qo'ng'irbosh o'tlar har xil maqsadda: to'yimli ozuqa yetishtirish, 
yaylov barpo etish, tuproq va suv eroziyasini to'xtatish, shaharlarda 
ko'kalamzorlar yaratish uchun ekiladi. 
0„zbekistonda qo'ng'irbosh o'tlar ko„p tarqalgan, ammo kam ekiladi. 
Buning asosiy sabalaridan biri urug'likni yaxshi yo'lga qo„yilmaganligi.
Sug'oriladigan yerlarda qo'ng'irbosh o'tlar bedaga, qizil sebargaga 
qo'shib yoki sof holda ekiladi. Dehqonchilikda ekiladigan qo'ng'irbosh 
o'tlarning hammasi biologik azotni o„zlashtirmaydi, shuning uchun 
hosildorlik tuproq tarkibidagi azot miqdoriga bogiiq boiadi. Muqobil 
sharoitda qo'ng'irbosh o„tlar bir yerda 5-10-yil yaxshi hosil berishi 
mumkin. 
251

---

Qo„ng„irbosh o„tlar yaxshi tuplanadi, ayniqsa g„ovak tupli turlari. 
0„tlaming ikkinchi o„rimidagi hosil tuplanish jarayonida hosil boigan 
poyalar evaziga olinadi. 
Qo„ng„irboshli 
0
„tlaming ildizi popuk ildiz boiib, har bir yangi poya 
o„z ildiziga ega boiadi. Boshoqlanish davriga yetganda ildizning quruq 
vazni poya va bargning 80-90% ni tashkil qiladi. 
Ko„kat miqdorini eng tez ko„payadigan davri nay о„rash davridan 
boshoqlanish (ro„vaklanish) davrigacha. Bu davrdan oldin o„rilsa hosil kam 
boiadi kech o„rilsa sifati pasayadi.