X. N. Atabayeva, J. B. Xudayqulov

Zig'ir yetishtirish texnologyasi.О„tmishdosh. Zig'ir yengil va begona 
o'tlardan tozalangan tuproqlarda yaxshi o'sadi. Almashlab ekishda tolali 
zig'ir ko'p yillik dukkakli o'simliklardan keyin ekiladi.
Zig'ir o'g'itga talabchan o'simlik. Bir tonna tola hosil qilish uchun 
tolali zig'ir tuproqdan 80 kg azot, 40 kg fosfor va 70 kg kaliy olishi 
kerak. Shunga qarab 
0
„g„itlash me‟yori belgilanadi. Zig'irni o'g'itlashda 
uning qisqa muddat ichida o„g'itdan foydalana olishi va nam hilan 
ta‟minlanishirii hisobga olish kerak. Umuman fosforli va
366

---

kaliyli 
cfg„itlar kuzgi shudgordan oldin, azotli o„g„itlar esa bahorda 
beriladi. Zig„irning urug„i mayda bo'lganligi uchun yaxshi ishlan- 
an
tuproqlami xohlaydi. Yer kuzda shudgor qilinib, erta bahorda tuproqda 
namni saqlab qolishi uchun borona qilinadi. Ekishdan oldin og'ir mola 
yordamida yer tekislanadi va tuproq yaxshi ishlanadi Bunda VIP -5,6 
yoki RAK-3,6 agregatlardan foydalaniladi. Ekishdan oldin urugiar 
TMTD bilan dorilanadi. Bunda PSSH-3 “Mobitoks-Super”, PS-10 
mashinalaridan foydalaniladi.
Zig'ir ertagi ekin hisoblanib, uning urug„lari tuproq harorati 6- 8 
°C ga yetganda ekiladi. Bu muddat tolali zig„ir ekadigan Hamdo„stlik 
davlatlari mintaqalarida may oyining birinchi yoki ikkinchi o„n 
kunligiga to„g„ri keladi. Zig'ir tor qatorlab, ya‟ni qator oralari 7,5 sm 
qilib SZP-3,6, SUL-48, SLN-48A seyalkalarida ekiladi. Urug'ni ekish 
me‟yori Hamdo„stlik mamlakatlarining tolali zigir ekadigan 
mintaqalarida 120-150 kg/ga hisoblanib, 1 nr maydonda 1,5-2 ming 
o'simlik boiishi kerak. O'simliklar shunday qalin joylashtirilganda, ular 
shoxlanmaydi va tola yaxshi chiqadi. Ekish chuqurligi 2-3 sm bo'ladi.
Zig'ir ekinini parvarish qilish qatqaloq va begona o'tlarga qarshi 
kurashishdan iborat. Maysa paydo bo'lishidan oldin qatorlar- ni 
ko'ndalangiga qarab borona qilinib, qatqalog'i yumshatiladi. Begona 
o'tlarga qarshi esa gerbitsid qoilaniladi. Tola uchun zigir ertagi sariq 
pishish davrida maxsus kombaynlarda yigiladi.