Xalqaro mehnat taqsimoti

Xulosa va takliflar
Bugungi globallashuv davrida hech bir mamlakat iqtisodiy o’zgarishlardan qolip ketmaslikga harakat qiladi , aynan shuning ular o’z iqtisodiyotini qanday bo’lmasin rivojlantirish strategiyalarini ishlab chiqishadi Mamlakatlarning iqtisodiy jihatdan bir biriga bog’liqligi XMT yaqol namon boladi ,yani bir mamlakat boshqa mamlakatga bog’liq iqtisodiy , siyosiy , demografik , geografik , ilmiy texnik va tabiiy resurslar jihatdan .Misol uchun rivojlangan mamlakatlar rivojlanayotgan mamlakatlarga nisbatan xomashyo bo’yicha , rivojlanayotgan mamlakatlar esa rivojlangan mamlakatlarga nisbatan texnika , texnologiya va hokazolar bo’yicha qaram .Hozirda ko’plab rivojlangan va rivojlanayotgan mamlakatlar o;zaro bog’liqli prinsipiga binoan ochiq eshuklar siyosatini amalga oshirmoqda, ko’plab qo’shma korxonalar,erkin tadbirkorlik zonalari tashkil etilmoqda .Shuningdek ko’pchilik rivojlanayotgan mamlakatlar proteksinizm siyisatidan ham voz kechmoqda .Albatta bularning bari XMT ni tashkil qilish uchun va yuori samaraga erishish uchun qilinayitgan chorra tadbirlardir.XMT ni zamonaviylashtirsh uchun rivojlanayotgan mamlakatlarda industriya siyosatida yangi sohalarni tashkil etish muhim kasb egallaydi ,yani sanoat jihatdan taraqqiy etgan mamlakatlar ehtiyojini qondirish uchun mo’ljallangan mehnat , hamda material sig’imkorligi yuqori bo’lgan hamda standartashtirilgan tovarlarni ishlab chiqarish va eksport qilishga ixtisoslashuv talab qilinadi. Sanoat ishlab chiqarishda taraqqiy etgan mamlakatlar esa yuqori malakli ishki kuchiga talab qilinadigan va fan texnika tarraqqiyoti jadal rivojlanayotgan iqtisodiyot sohalriga ixtsoslashuvlari taklif qilinmoqda .ANIqroq aytadigan bo’lsak xalqaro mehnat taqsimotini rivojlantirish uchun rivojlanayotgan mamalakatlar o’zlariga to’g’ridan to’g’ri investitsiyalar jalb qilmoqda bu esa ular ishlab chiqarishni yo’lga qo’yish imkoniyatini taqdim etmoqda , bu orqali mamalakatlar xalqaro bozorda yuqori qiymatga ega bo’lgan mahsulotlarn bilan ishtirok etish imkonini beradi .Hozirda mamlakatlar uch bosqichda xalqaro ayirboshlashda ishtirok etmoqda .Masaln sanoat jihatdan tarraqiy etgan davlatlar kapital sig’imi yuqori bo’lgan texnologik mahsulotlar ishlab chiqarishayotgan bolsa o’z navbatida rivojlangan mamlakatlar ,asosan, malakali mehnat va zamonaviy texnologiyalar talab qiluvchi tovarlar ishlab chiqarmoqda ,rivojlanayotgan mamlakatlar esa mehnat sigimi yuqori bo’lgan va xomashyo yetkazib berishga ixtisoslashmoqda. Mamlakatlar jahon bozorida kata ulishga bo’lish rivojlangan va rivojlanayotgan mamlakatlarga o’xshab to’g’ridan to’gri investitsiyani kiritishmoqda va bu sikl doimiy davom etadi va eng yuqori qiymatga esa sig’imkorligi yuqori bo’lgan texnologiyalar ishlab chiqaroyotgan mamlakatlar ega bo’lmoqda. Bu esa o’z ozidan boshqa mamalatlarning texnologik qaramligini keltirib chiqaradi shuning uchun mamalakatlar XMTda yuqori ulushga ega bo’lishi uchun to’g’ridan to’g’ri ivestitsilar kiritish o’rniga . Texnologik mahsulotlar ishlab chiqarishi kerak buning uchun esa mamalaktlar Ta’lim iqtisodiyotiga o’tishi kerak
Shundan keyingina xalqaro mehnat taqsimotida yuqori ulushga ega bolish mumkin
Xalqaro mehnat taqsimotini zarurati shundaki hamma mamlakat ham homashyo ishlab chiqarish ixtisoslashmagan yoki bolmasam yuqori texnologiyalar ishlab chiqara olmaydi shuning uchun esa ular o’rtasidagi bog’liqlik mustahkamlash kerak.Buning qo’shma korxonalar va ishlab chiqarish integratsiyasini yo’lga qo’yish kerak.