Xalqaro mehnat taqsimoti

Xalqaro mehnat taqsimoti omillari
XMT omillari
Milliy omillar
Xalqaro omillar
Tabiiy-geografik omillar
Ijtimoiy-iqtisodiy omillar
Tabiiy resurs potensiali
Maxsus ishchi kuch
Hudud o’lchamlari
Ana’naviy mutaxassislik
Aholi soni
Iqtisodiy tizim turi
Geosiyosiy joylashuv
Qonunchilikni tartibga solish
Jahon bozorida talab
Xalqaro to’lovlar tizimi
Ekologik omillar
Xalqaro hamkorlik

• Xalqaro mehnat taqsimoti jarayoni deyarli barcha zamonaviy xalqaro iqtisodiy munosabatlarning, ishlab chiqarish va fanning xalqaro ixtisoslashuvining, iqtisodiy hayotning baynalmilallashuvining tabiiy manbai hisoblanadi. Xalqaro mehnat taqsimotining chuqurlashib borishi tabiiy (iqlim, tabiiy resurslar va boshqalar) va orttirilgan (ishlab chiqarish, texnologik) omillarga, shuningdek, ijtimoiy, milliy, etnik, siyosiy va ma’naviy sharoitlarga bog‘liq. Xalqaro mehnat taqsimotining borishi xalqaro iqtisodiy munosabatlarning imkoniyatlari, istiqbollari va samaradorligini belgilaydi.

Xalqaro ixtisoslashuv

• Xalqaro ixtisoslashuv – mamlakatlarning muayyan tovar va xizmatlarni keyinchalik jahon bozorida sotish uchun ichki ehtiyojdan ortiq miqdorda ishlab chiqarishga ixtisoslashuvidir. Bu mamlakatlar o'rtasidagi mehnat taqsimotining shakli bo'lib, unda uzoq vaqt davomida bir mamlakat (mamlakatlar guruhi) ichida yuqori darajadagi muhandislik va ishlab chiqarish darajasiga ega bo'lgan optimal hajmdagi korxona yaratish uchun bir hil mahsulotlar ishlab chiqarish kontsentratsiyasi mavjud. texnologiya. uning tannarxini pasaytirish va sifatini yaxshilash (lekin barcha ishlab chiqarish turlari ixtisoslashuvda birdek ishtirok etmaydi).
• Farqlash:
• - integratsiyalashgan mamlakatlar va mintaqaviy birlashmalarning ixtisoslashuvini aks ettiruvchi hududiy xalqaro ixtisoslashuv;
• - mamlakatlarning ishlab chiqarishga ixtisoslashuvi, u quyidagilarga bo'linadi: predmet - tayyor mahsulot ishlab chiqarish; detal - mahsulotlarning qismlari va butlovchi qismlarini ishlab chiqarish; texnologik yoki bosqichli mutaxassislik.