Xi-xv asrlarda Xitoy

1125-yil oxirida Szin armiyasi ikki kaloniyaga bo’linib Xitoy imperiyasi ichiga yaqinlashadi. 1126-yil boshida Szin armiyasi Volib (Vanyan Szunyan) boshchiligida Sun poytaxti – Kayfen keldi. Hali szin armiyasi shaharga endi yaqinlashayotganlaridayoq Kayfenga elchilar yuboradi va diplomatik aloqalar Sun poytaxti shtrum bilan egallangunicha davom etadi.

Shimoliy Xitoy XIII asr o’rtalarida chjurchenlarning Szin davlati tomonidan butunlay bosib olingan. Chjurchenlar Sun sulolasini o’z hukmronligi ostida qoldirib, doimiy tarzda Janubiy Xitoyga hujum qilib turishgan. Uzoq davom etgan urush shimolda harakatga kelayotgan harbiy xavf oldidan har ikki mamlakatni zaiflashtirgan. Mo’g’uliston cho’llarida XIII asr boshida Chingizxon boshliq kuchli markazlashgan davlat vujudga keladi.

1211-yilda mo’g’ullar armiyasi Shimoliy Xitoyga bostirib kiradi. Katta o’ljalarni qo’lga olib g’arb tomon ketadi. Mo’g’ullar hujumi Szin imperiyasini yanada zaiflashtirdi. Undan ajralib chiqqan sharqiy yerlardagi mahalliy feodallar mo’g’ullarga bo’ysungan