Xiii-mavzu. Korxona faoliyatini boshqarish asoslari

Dasturli maqsadli tarkib

Chiziqli funktsio-nal tarkib

Funk-tsional tarkib

Chiziqli shtabli tarkib

Chiziqli (pogona-li) tarkib

13.1-chizma. Boshqarish tarkibining tashkiliy turlari.

Chiziqli tarkib boshqarish tarkibining eng sodda turi bo’lib, bunda har bir rahbar o’ziga ishonib topshirilgan bo’linma faoliyatini yakkaboshchilik asosida boshqaradi va barcha zarur qarorlarni mustaqil ravishda qabul qiladi. (13.2-chizma).

1
Direktor (rektor)

Б

В

А


Tsex boshligi
(prorektorlar)

А

В

В

Б

Б

А

Uchastka masterlari (dekanlar)

13.2-chizma. Chiziqli boshqarish tartibi.

Chiziqli – shtabli tarkib har bir rahbar huzurida ixtisoslashgan xizmatlar, maslahatchilar kengashi, ya'ni shtablar to’zish orqali tashkil etiladi. Bu tarkib quyidagi kurinishga ega (3-chizma).

1

Ш


Maslahatchilar, referatlar,
yuridik xizmat bulimi va boshqaruv



А

ВВ

Ш

В


Marketing bulimi, mehnatni
muhofaza qilish xizmati, audit
guruhi va boshqaruv.

13.3-chizma. Boshqaruvning chiziqli –shtabli tarkibi.

1

А

ФО₁

ФО₂

ФО₃

Б

А₁

А₂

А₃

Б₁

Б₂

Б₃

A, B –tsex boshliqlari, funktsional organlar.

FO1 – marketing bo’yicha direktor o’rinbosari funktsional rahbar.
FO2 –ishlab chiqarish bo’yicha direktor o’rinbosari funktsional rahbar.
FO3 –moliya va reja bo’yicha direktor o’rinbosarlari funktsional rahbar.
A1, A2, A3 – ijrochilar.
B1, B2, B3 – ijrochilar.
13.4-chizma. Boshqarishning funktsional tarkibi.

Funktsional tarkib – bunda har bir boshqaruv bug’iniga muayyan funktsiyalar biriktirib quyiladi. Masalan, biri marketing, ikkinchisi ishlab chiqarish bilan shug’ullanadi.

Dasturli – maqsadli boshqarish tarkibi – bu tarkib uch kurinishda bo’ladi: loyixa bo’yicha boshqaruv, mahsulotga ko’ra boshqaruv, matritsaviy tarkib.
Loyixa bo’yicha boshqaruv – yangi texnika va texnologiyani qisqa muddatda joriy qilish zaruriyati tugilgan hollarda foydalaniladi. Bu bulim loyixa tayyorlaydi va uning ijro etilishini ta'minlaydi. Ish bitgandan keyin loyihalash guruhi tugatiladi.

1

А

Б

В

А₁

Б₁

Б₂

В₁

В₂