Xomidov Muzaffarning "Geoaxborot texnologiyalari"

Ma’lumotlar bazasi quyidagi asosiy funksiyalarni amalga oshirishga
imkon beradi:
 yer uchastkalari, ko‘chmas mulklar, mulkdorlar, yerdan foydalanuvchilar,
ijarachilar to‘g‘risidagi axborotlarni kiritish;
 yuqorida sanab o‘tilgan obyektlar belgilarini o‘zgartirish;
 obyektlarni qo‘shish;
 kartalar bilan ishlash (geoaxborot tizimi dasturi yordamida);
 reyestrlar (hisobot) yaratish;
 ma’lumotlarni qidirish va ko‘rish.
6.3. Ma’lumotlar bankining umumiy tuzilishi
“Yeravtobank” dasturiy majmuasi dasturiy interfeys orqali ma’lumotlar
almashish vositasi bilan o‘zaro harakatdagi bir necha mustaqil qismlardan iborat.
Unga yerdan foydalanish obyektlari va axborotlarning grafik modullari (ArcGIS
yoki MapInfo) to‘g‘risidagi jadvalli axborotlarni saqlash va boshqarishni
ta’minlaydigan Microsoft Access – 2010 da yaratilgan ma’lumotlar bazasining
aynan o‘zi kiradi.
Ma’lumotlar bazasi tarkibiga yerdan foydalanuvchilar obyektlari
to‘g‘risidagi ma’lumotlar, yer uchastkalari to‘g‘risidagi jadvallar kiradi va
saqlanadi. Bulardan tashqari, ma’lumotlar bazasida ko‘chmas mulk obyektlari
to‘g‘risidagi me’yoriy ma’lumotlardan iborat klassifikator
va jadvallar
ko‘rinishidagi yordamchi me’yoriy-ma’lumotnomali axborotlar ham o‘rin olgan.

---

Geoaxborot tizimining ilmiy
asoslari
178
Ma’lumotlar bazasiga izoh berishni uning eng muhim obyekti hisoblangan
jadvallardan boshlaymiz. Ma’lumotlar bazasi o‘zaro munosabatlar bilan
bog‘langan turli mohiyatga ega bo‘lgan 16 jadval, 6 so‘rov, 20 shakl va 25
makrosdan iborat. Jadvallar o‘rtasidagi aloqalar quyida keltirilgan (6.1-rasm).
Jadvallarni mohiyatiga qarab quyidagi 2 toifaga bo`lish mumkin^

obyektlar, yerdan foydalanuvchi to‘g‘risidagi axborotlarni saqlash
uchun asosiy jadvallar;

yerdan foydalanuvchilar (mulkdorlar) to‘g‘risidagi axborotlarni
saqlash uchun yordamchi jadvallar (me’yoriy - ma’lumotnomali axborotlar).
6.1-rasm. Ma’lumotlar tizimi
Yerdan foydalanuvchi subyektlar va ularga biriktirilgan yer uchastkalari
to‘g‘risidagi axborotlarni saqlashga mo‘ljallangan asosiy ko‘rsatkichlar (jadvallar)
ro‘yxati quyidagi jadvalda berilgan:
6.1-jadval