456-yilda – Eftallar Xitoyga elchi yuboradi
484-yilda – Pero’z eftallarga qarshi yurishda halok bo’ld.
Anushervon (531-579)
V asrning ikkinchi yarmi va VI asrning boshlarida – Eftallar davlati hududi: O’rta Osiyo,Afg’oniston, Pokiston, Shimoliy Hindiston va Sharqiy Turkiston
V asrda – Zog’ariq, Bo’zsuv (Janubiy Qozog’iston va Toshkent) va Darg’om (Samarqand viloyati janubiy tumanlarining) kanallari barpo etildi
V-VI asrlarda – O’rta Osiyoda sug’d yozuvi, xorazm va eftal yozuvlari tarqaldi
V asrda–O’rta osiyoda shishasozik rivojlangan.
TURK XOQONLIGI
VI asr o’rtalarida (552–yilda) – Oltoy va Janubiy Sibirda Turk xoqonligi vujudga keldi. Asoschisi Bumin
2. Harbiy yurishlari: 555-yilda – Sirdaryo va Orol dengizi bo’ylari yerlarini egallab, oladilar
3. 563-yilda – Eron askarlarining Balxga hujumi ko’magida turklar Eftallar davlati yerlariga bostirib kiradilar
4. 563–567-yillarda – Eftallar davlati janubdan Eron sosoniylari, shimoldan Turk xoqonligining zarbasiga uchrab, so’ng tamomila barham topdi.
5. 563–567-yillarda Turk xoqonligining Eftallarga hududiga yurushlari: Parak (Chirchiq) vodiysi va uning
markazi Choch shahri – Sirdaryodan o’tib, – Zarafshon vodiysi – Samarqand – Kesh – Naxshab – Buxoro (8 kun)
8. VI asrda – Chirchiq, Zarafshon, Qashqadaryo va Amudaryo havzalarida o’ndan ortiq voha hokimliklar mavjud edi
9. VI asrning 80-yillari oxirlarida – Turk xoqonligi ikkiga: Sharqiy turk xoqonligi va G’arbiy turk xoqonligiga bo’linib ketadi
10. VII asrning birinchi choragida – G’arbiy xoqonlik nihoyatda kuchayadi
11. 618–630-yillarda – To’ng yabg’u hukmronlik qilgan davri
12. VII asrning birinchi yarmida – G’arbiy turk xoqonligi bilan Xitoy o’rtasida ayniqsa iqtisodiy aloqalar faollashdi. Shu davrda xitoyga 9 marta elchi jo’natilgan
13. Turk xoqonligi davrida – O’rta Osiyoda dehqonlar tomonidan yerlarni egallash jarayoni tobora avj olib, zulm kuchayadi
14. 585–586-yillarda – Buxoroda Abro’y qo’zg’aloni bo’lib o’tdiV–VII asrlarda – O’rta Osiyoda 15 dan ortiq mustaqil hokimliklar tashkil topadi
|
15. 718-yilda – Xitoyga hadya tariqasida Samarqanddan dubulg’a yuborildi
16. V asrda – Choch va Eloq Eftallar davlatiga, VI asrda esa G’arbiy turk xoqonligiga bo’ysundiriladi.
17. VII asrning dastlabki choragida – G’arbiy turk xoqonligi hukmdorlik qarorgohini Choch viloyatiga ko’chiradi
18. VI–VII asrlarda – O’rta Osiyoda zardnshtiylik, buddaviylik, nasroniylik, moniylik, qam (shomoniylik) kabi dinlar mavjud bo’lgan
ARAB XALIFALIGI (632-1258)
|
Do'stlaringiz bilan baham: |