Xorijiy mamalakatlar iqtisodiyoti va mamlakatshunoslik

10

Шри  Пракаш,  “Хитойнинг  ЖШОУ  давлатлари  билан  алокалари:куп  киррали  дунёда  муаммоларни 

бошкариш”

 http://www.idsa-india.org/an-apr-5.html 9

-бет. 

---

18 

 

 

misol  uchun  Xitoyga  investitsiya  qiladigan  TMKlar  bilan  Konsorsium  tashkil  etish 

bo„lishi mumkin. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

---

19 

 

XULOSA 

Xitoyning  Singapur  bo„yicha  siyosatini  shakllantirishda  iqtisodiy  ratsionallik 

yondoshuvi muhim omil hisoblangan va bu tarixan Xitoyning Janubi-Sharqiy Osiyoda 

o„ziga xos mavqega egaligi bilan ajralib turadi. 

Ushbu  fikr  15  asrning  boshlarida  yashab  o„tgan  Zen  Xi  (1405-1433)ning 

Janubi-Sharqiy  Osiyoga  etti  kunlik  sayohati  asari  bilan  qo„llab-quvvatlanishi 

mumkin. Shuningdek, 19 asrda yuz bergan “Qoradori Urushi” (1840-1842) davridan 

keyin  hamda  Gong  Kongning  Britaniya  qaramligi  ostida  tashkil  topishi  Singapurni 

Xitoy uchun Janubi-Sharqiy Osiyodagi asosiy markaz sifatida 

AH 

rivojlantirishga turtki berdi

11

. 

Singapur  istiqboli  uchun  bu  tarixan  biror  bir  tabiy  resurslarga  ega  bo„lmagan 

shunchaki  shahar  sifatida  emas,  balki  barcha  davlatlar  uchun,  shu  jumladan  Xitoy 

uchun  ham  savdo-sotiq  munosabatlarini  amalga  oshirishda  markaziy  o„rin 

egallaydigan  shahar  sifatida  muhim  ahamiyat  kasb  etardi.  Uning  strategik  va  qulay 

geografik  joylashuvga  ega  ekanligi  Malayziyadan  Xitoyga  savdo  eksportini  amalga 

oshirish, Xitoydan esa butun Janubi-Sharqiy Osiyoga tovarlarni etkazib beruvchi 

до  

markaz sifatidagi o„rnini istiqbollaydi . 

Singapur  iqtisodiyotining  Xitoy  iqtisodiyotini  modernizatsiyalashdagi  o„rnini 

uning  savdo  va  investitsiya  munosabatlarida  Pekinning  10ta  eng  yirik  iqtisodiy 

hamkori sifatida tan olinishi bilan izohlash mumkin. Shu  bilan bir qatorda, Singapur 

Xitoy uchun yirik tashqi mehnat resurslariga ega bo„lgan hamda ikkinchi yirik tashqi 

shartnomaviy muhandislik bozori sifatida muhim ahamiyatga ega. 

O’z  navbatida  Xitoyning  Singapurga  bo„lgan  maxsus  qiziqishini  quyidagicha 

izohlash mumkin. 

Birinchi  eng  muhim  omil  bu  Singapurning  qulay  strategik  joylashuvi  va 

infrastrukturasi.  Xitoy  Singapurni  o„zining  Janubi-Sharqiy  Osiyodagi  eng  qulay 

xalqaro  savdo  sherik  sifatida  ko„radi.  Misol  uchun,  Singapur  neftni  qayta  ishlovchi 

markaz  sifatida  Texasdagi  Xyustondan  keyingi  dunyodagi  ikkinchi  markaz