Xotirani rivojlantirish metodikalar reja

3.Amneziya haqida tushuncha
Amneziya - bu xotiraning qisman yoki to'liq yo'qolishi bilan xotira funksiyasi buzilishi simptomi. Ko'pgina hollarda odamlar o'zlarining shaxsiyatiga to'g'ri yo'naltirilgan bo’ladi va harakatlanish mahoratini saqlab qoladi. Asosiy qiyinchilik yangi narsalarni o'rganish va qayta ishlashda bo’ladi. O'tmishdagi xotiralar buzilishi ham ro'y beradi, ammo eski va yorqin voqealar yangi ma'lumotlarga qaraganda yaxshiroq saqlanib qoladi. Amneziya bir necha daqiqa yoki soatdan ko'p bo'lmagan qisqa muddatli kasallik bo'lishi mumkin, ammo ba'zi kasalliklarda xotira muammolari yillab davom etadi va asta-sekin yomonlashadi.
Amneziyada, bu qanday xotira ishlashini yaxshiroq tushunish kerak. U ko'plab murakkab miya jarayonlarini o'z ichiga oladi, ular elektr impulslari shaklida neyronlarga ma'lumot oqimiga asoslangan. Ushbu ma'lumotni qayta ishlash quyidagi bosqichlarni o'z ichiga oladi:
- Ro'yxatdan o'tish - yangi ma’lumotlarni qabul qilish va idrok etish
- Kodlash va saqlash - materialni qayta ishlash, assotsiatsiyalar, uyushmalar tuzish, ma'lumot to'plash va saqlash. Bu o'rganish va fikrlash uchun asos yaratadi.
- Ko'paytirish - bu o'tgan tajribani qo'llash. Oddiy shakllardan biri tan olish - obyektni uning tasviri bilan taqqoslashdir.
Amneziya ushbu bosqichlarning birortasi buzilganda sodir bo'ladi. Diqqat, fikrlash, aql yoki nutq azob chekayotgani haqida taassurot paydo bo'lishi mumkin, lekin aslida xotira buzilishi birinchi o'rinda turadi. Ushbu holat asosiy somatik yoki ruhiy patologiyaga hamroh bo'ladigan alomatdir, shuning uchun tegishli davolanishni amalga oshirish kerak.
Amneziya belgilari
Amneziyaning asosiy belgilari:
1. Xotira muammolari: yangi narsalarni o'rganish, o'tmishni eslay olmaslik va h.k.
2. Yo'nalishni buzilishi va chalkashlik.
3. Axborotni qabul qilish va amalga oshirish buzilganligi sababli aloqa va aqliy ishni bajarishda qiyinchiliklar paydo bo’ladi. Intellekt pasayishi haqida taassurot qoldirishi mumkin.
4. Konfiguratsiyalar - yolg'on xotiralar.
Ko'pgina bemorlarda qisqa muddatli xotirada muammolar mavjud bo’ladi - ular yangi ma'lumotlarni eslay olmaydilar. Shu bilan birga, bo’lib o'tgan voqealar haqida ma’lumotlar xotirada saqlanmaydi, o'tmish voqealari saqlanib qoladi. Biror kishi bolalikdagi voqealar haqida batafsil aytib berishi yoki sobiq prezidentlarning ismlarini bilishi mumkin, ammo nonushta paytida nima yeyishganini yoki yarim soat oldin nima haqida suhbatlashganini eslay olmaydi. Amnestik amneziyasi demensiyadan farq qiladi. Demensiyada, xotirani yo'qotishdan tashqari, jiddiy kognitiv buzilishlar mavjud bo’ladi.