Xozirgi davrda Uzbekistonda yangi falsafiy dunyokarashni shakllantirish va komil insonni tarbiyalash vazifal

Agar borlik va uning xossalariga mavjudlik, boKliklik, uzgarish va tarakkiyot nuktai nazaridan bildirilgan munosabatlarni umumlashtiradigan bulsak, uning tarkibida metafizik va dialektik, sofistik va sinergetik kabi kator dunyokarashlar mavjudligini kuramiz. Bular sof nazariy-falsafiy masalalar bulib, ular tuKrisida «Olam va odam», «Dunyoni falsafiy tushunish» bulimlarida maxsus tuxtalib utamiz.

Agar borlik va uning xossalariga mavjudlik, boKliklik, uzgarish va tarakkiyot nuktai nazaridan bildirilgan munosabatlarni umumlashtiradigan bulsak, uning tarkibida metafizik va dialektik, sofistik va sinergetik kabi kator dunyokarashlar mavjudligini kuramiz. Bular sof nazariy-falsafiy masalalar bulib, ular tuKrisida «Olam va odam», «Dunyoni falsafiy tushunish» bulimlarida maxsus tuxtalib utamiz.

 Falsafiy dunyokarash borlik xakidagi ilmiy karashlar tizimining uz-uzicha shakllangan (mexanik) yiKindisi emas, balki ularning umumiy konuniyatlar asosidagi tizimidir. Falsafiy dunyokarash tarkibida kuyidagi tamoyillar nomoyon buladi: 

- turli dunyokarash shakllarining uzaro alokadorligi kuchaymogda;

- muayyan dunyokarash shakllanish va rivojlanish jarayonida insonga munosabatning axamiyati ortib bormokda;

- milliy dunyokarash umuminsoniy dunyokarash shakli va uning tarkibiy kismi sifatida yuzaga kelgan.

Falsafiy dunyokarashning bu umumiy tamoyillari xar kanday konkret dunyokarash shakllari uchun uslubiy asos bulib xizmat kiladi.

Falsafiy dunyokarashning bu umumiy tamoyillari xar kanday konkret dunyokarash shakllari uchun uslubiy asos bulib xizmat kiladi.

Shu bilan birga, uning yana kuyidagi tamoyillari xam bor:

- ilmiylik;

- tarixiylik;

- mantikiylik;

- universallik;

- maksadlilik;

- Koyaviylik;

- nazariya va amaliyotning birligi

Dunyokarash, avvalo insoniy munosabatlar ifodasidir. Shu nuktai nazardan, u insonning borlikka munosabatida, dastlab uning baxosi tarzida kuzga tashlanadi.

• Dunyokarash, avvalo insoniy munosabatlar ifodasidir. Shu nuktai nazardan, u insonning borlikka munosabatida, dastlab uning baxosi tarzida kuzga tashlanadi.
• Bu — falsafiy dunyokarashning baxolash vazifasini anglatadi. Ya’ni, inson, uz extiyoj va manfaatlaridan kelib chikib, narsa-xodisalarni: yaxshi-yomon, foydali-zararli, savob-gunox, oriyat-benomuslik kabi karama-karshi mezonlarga ajratadi.
•  Inson narsa-xodisalarga baxo berar ekan, buning zamirida uning ijtimoiy xayoti, ya’ni ongli munosabatlari yotadi. Bunda inson yoki jamiyat munosabatlari dunyokarashning uzi tayanadigan omillarga (ideallariga) moslashtiriladi. Orzu-xavaslarga erishishning usullari, vositalari, amaliy yunalishlari belgilanadi.