Xozirgi davrda Uzbekistonda yangi falsafiy dunyokarashni shakllantirish va komil insonni tarbiyalash vazifal


Download 0.85 Mb.
bet4/6
Sana25.12.2022
Hajmi0.85 Mb.
#1065117
1   2   3   4   5   6
Bog'liq
3ufqZpGdDmEzjLilnscyk94TbAgum57-

Falsafiy dunyokarashning tarixiy shakllari insoniyat tarakkiyotining konuniy natijasi bulib, jamiyat rivojlanishining ma’naviy mezoni sifatida namoyon bulgan. Tarakkiyotning dastlabki boskichlarida kishilarning tabiatga, uzlarining ijtimoiy xayotiga bulgan munosabati turli rivoyat va afsonalarda uz ifodasini topgan. Ular shu tarika mifologik dunyokarashni shakllantirgan. Yovuzlik va ezgulik urtasidagi kurashda yaxshilikning mudom tantana kilishi mifologik dunyokarashning gumanistik mazmunidan dalolat beradi. Xususan, uzbek xalki sivilizatsiyasi jarayonida yaratilgan rivoyat, afsona va boshka janrlardagi oKzaki ijod namunalari millatimiz tarixda kanday ma’naviy kiyofaga ega bulganini xanuz kursatib turadi. Ular bugungi kunda jaxon axlini xayratga solmokda. Masalan, kadimiy merosimiz namunasi – «Avesto»da yaxshilik ramzi – Axuramazda va yomonlik timsoli – Axriman urtasidagi kurash tarixi misolida oxir-okibatda ezgulik baribir Kalaba kozonadi, ya’ni yoruKlik zulmat ustidan Kalaba kiladi, degan Koya asosiy urinni egallaydi va xayotbaxsh Koyalar ilgari suriladi

Mifologik dunyokarash kadimgi zamon kishilarining uzlariga munosib xayot sharoitlarini yaratish extiyojlaridan kelib chikkan. Ezgulik va xakikat uchun kurash Koyalarining ifodasi bulgan afsona va rivoyatlarda millatning muayyan ruxiy xolati, kelajakka ishonchi, vatanga muxabbati, insoniy kamolotga intilishi badiiy vositalar, afsonaviy kaxramonlar timsolida ifoda etilgan.

Mifologik dunyokarash kadimgi zamon kishilarining uzlariga munosib xayot sharoitlarini yaratish extiyojlaridan kelib chikkan. Ezgulik va xakikat uchun kurash Koyalarining ifodasi bulgan afsona va rivoyatlarda millatning muayyan ruxiy xolati, kelajakka ishonchi, vatanga muxabbati, insoniy kamolotga intilishi badiiy vositalar, afsonaviy kaxramonlar timsolida ifoda etilgan.

Dunyokarashning mifologik moxiyati bugungi fan-texnika tarakkiyoti, insonning akliy saloxiyati baKoyat yuksalib ketgan davrda juda jun va ibtidoiy bulib kurinadi. Ammo afsona va rivoyatlar uzining kuchli jozibasi, insonparvarlik Koyalari bilan xozirgi kunda xam kishilarni ezgu fazilatlar ruxida tarbiyalashning ta’sirchan va samarali omili bulib kolmokda.


Download 0.85 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling