Xulosa Foydalinligan adabiyotlar

Izotermik jarayon (izo... va yun. therme — issiqlik) — oʻzgarmas temperaturada fizik sistemada roʻy beradigan fizik yoki kimyoviy jarayon. Mas, oʻzgarmas bosimda suyuqlikning qaynashi, kattik, jismning erishi va b. Qaytar va kaytmas Izotermik jarayonlar bor. Izotermik jarayon da ideal gaz bosimi b-n hajmi oʻzaro teskari proporsional holda oʻzgaradi. Izotermik jarayon. issiqlik mashinalarida ham roʻy beradi. Uning grafigi izoterma deyiladi. Izotermik jarayon tarkibiy qism sifatida Karno siklitʼ kiradi

Gaz holatini izotermik jarayonda o‘zgarishining Pv - va Ts – diagrammalari

Izoxorik jarayon

Izoxorik jarayonga yopiq idishda gazning isishi yoki sovishi misol
Bo’la oladi.
O’zgarmas hajmda kechadigan jarayonga izoxorik jarayon (d=0,
yoki =const) deb aytiladi. Jarayon egri chizig‗i izoxora deb aytiladi. jarayonning p- va Ts- diagrammalari tasvirlangan.
Ideal gazning holat tenglamasi:
p=RT dan
v=const uchun
p/T = R/=f()=const

Izoxorik jarayonda bosimlar nisbati absolyut temperaturalar

nisbatlariga teng bo’ladi, ya‘ni bosim o’zgarishi bu jarayondagi absolyut
temperatura o’zgarishiga to’g’ri proportsionaldir.
p1/p2=T1/T2

Gaz holatini izoxorik jarayonda o‘zgarishining Pv - va Ts - diagrammalari

3 Entropiya o’zi nima

Entropiya (grekcha: τροπή — aylanish, oʻzgarish) — 1) termodinamikada — har qanday termodinamik tizimning holat funksiyalaridan biri . Oʻz holiga qoʻyilgan (tashqi kuch taʼsir etmayotgan) berk tizimda jarayon qaysi yoʻnalishda sodir boʻlishini ifodalaydi. Termodinamikaning II qonuni (qarang Termodinamika) jarayonlarning yoʻnalishini avvaldan aytib berish imkoniga ega emas. Bu qonunni taʼriflagan Rudolf Clausius 1865-yilda jarayonlarning bir tomonlama kechishiga olib keluvchi cheklashni tahlil qilib, 8 funksiyani kiritdi va uni entropiya deb atadi; 2) statik fizikada — tizim holatining termodinamik ehtimolini ifodalovchi kattalik.


Bu yopiq termodinamik tizimda mavjud bo'lmagan energiya o'lchovi ekanligini bilamiz. Entropiyani qo'llash usullaridan biri bu tizimning buzilishini o'lchashdir. Demak, tizimdagi xaos entropiya bilan bog'liq. Odatda, harorat ko'tarilishi yoki pasayishi bilan tizimni tashkil etadigan molekulalar va atomlarda katta o'zgarishlar yuz beradi.
entropiyani sodda qilib aniqlasak, bu olamdagi materiya va energiyaning inert bir xillikning yakuniy holatiga tushishi demakdir.

Biz entropiyani o'z ichiga olgan asosiy xususiyatlarni ko'rib chiqamiz. Uning uchta asosiy xususiyati bor. Ulardan biri shundaki, tizimda issiqlik ta'minlanganda, uning natijasida ham harorat ko'tarilishidan qat'iy nazar tizim entropiyasi kuchayadi. Ya'ni, biz issiqlik kiritadigan har qanday tizimda tizim entropiyasi kuchayadi.
Issiqlikni ekotizimga kiritganimizda, harorat o'zgaradimi yoki yo'qmi, bu issiqlik rad etilganda entropiya kamayadi. Yilda Adiabatik bo'lgan barcha jarayonlarda entropiya qiymati vaqt o'tishi bilan doimiy bo'lib qoladi. Entropiyani qanday o'lchash kerakligi juda ehtiyotkorlik bilan bajarilishi kerak. Va shuning uchun, agar u o'lchangan bo'lsa, o'zboshimchalik bilan qaror qabul qilish kerak va ularning ba'zilariga yo'l qo'ymaslik kerak. Masalan, entropiya darajasi deb ataladigan donadorlik birligi, ammo ba'zi boshqa cheklovlarni engib bo'lmaydi.
Buni yaxshiroq aniqlash uchun misol keltiraylik. Agar entropiya o'zgarmas bo'lmaganligi sababli yuzaga keladigan ba'zi bir hodisalarni qanday tasvirlash haqida tanlov qilishimiz kerak bo'lsa, biz xuddi shu ob'ektni xuddi shu tarzda tasvirlashimiz mumkin. Bu umumiy cheklovdan kattaroq cheklovdir va odatda entropiyani o'lchash uchun muomala qilinadigan muammoning sohasi ma'lum bo'lishi kerakligi tan olinadi.
Biroq, biz entropiyani juda oddiy funktsiya sifatida aniqlay olamiz. Unda faqat bitta logaritma va qiziqishning ma'lum xususiyatlariga ega bo'lgan narsalar soni mavjud