Я ш и «китоб дунёси» газет аси кутубхонаси


 1 1 .»| >.шани тухтатдим ва нима булганини тушунтир-  н 1


Download 4.94 Mb.
Pdf ko'rish
bet28/48
Sana31.10.2023
Hajmi4.94 Mb.
#1736253
1   ...   24   25   26   27   28   29   30   31   ...   48
1 1 1
.»| >.шани тухтатдим ва нима булганини тушунтир- 
н
1
м У бош зобит хаки да хаммасини билгани учун 
s . i m
рози булди. Биз бир пайтда тухгаб, огга минган 
чдик, мен йигирма кадамча олдинда эдим. Омад 
!■ ун рок, у томонда эди. Сабаби унинг оти яхширок 
мм, лекин у бепарволик билан уларни олга юришга 
уидар, от эса ирх'иб кетарди.
11атижада мен бир неча юз кадамлар илгарилаб 
мчднм. Рок Айлеххдга етиб келгаххимизда хамон бир 
Копча масофа олдинда эдим. Шахарни кандай хайратга 
солхан эдик-а! Биз асосий кучада от чоптириб борардик, 
Пош зобитдан х хафратлах хувчи халк мени олкишларди. 
Ьнз куплаб тусикдардаи зурга ух-иб, поезд жунамокчи 
Пул иб турган темир йул станцияси томон от чопти­
риб кетдик. Мен оломон орасида от чопишга ботина 
о/хмадим,отдантушиб, шиддатбилан югуриб кетдим. 
Улкан револьверини силкитганча, газабга минган, кал-

юк,сиз 
a c K a p i a
оломоннинх' кандай жой бушатиб бер- 
гапини тахмин килаётган булсангиз керак.
Тириш иб олдинга интилаётган Деви шундокки- 
на оркамда эди. Унга юзланиб, туппончам билан 
тахдид солиб гухтатмокчи булдим. У укланмагам 
эди, лекин у буни билмасди. Агар менга к,ул текки- 
задиган булса, тепкини босишим хакида куркитиб, 
оркага чекиндим. Оломон бош зобитни тахкирлаб, 
хуштак чалиб, менинг тарафимни ола кетди. "Яша- 
сим аскар!", деб бакириш ди. "Бош зобитга лаънат!". 
"О туп и аскар от!". "Бечора Томми Жииглесни ким 
камокка олган эди?". "Деви Мак Грегор, ярамас зо­
бит". "Ура, аскарни олкишланг!".
Шу тарзда улар уни туртиб, итариб оркасидаи 
боришарди. Кейин улар куполлаихди, мен перронга


етиб олганимда, оломон унинг оёк,ларига тепишар, 
камзулидан тортиш ар ва уни футбол туп и га ухша 
тиб букиб куиишганди. Кондуктор сигнал бердш
оломонминг сунгги олк,иши билан поезд Куиисга 
юриб кетди. Уша куни у ерда мен узим йиццап 
аскарларни учратдим. Навк,ироп йигитларни пол- 
кимга обориб, хаммасини айтиб берганимда, Пол- 
ковнигимиз шундай деди: — «Баракалла, Симон, бу 
кетишда уйлаймаики, тез орада иккинчи гаътилпи 
к,улга киритасан».


Анил ЧАНДРА, 
д
’иид адиби
ЁЗНИНГ МАЙИН ШАББОДАСИ
Малини Темби Пупадаги «Гринфильд» мактаби- 
га муаллима булиб келган пайтда у йигирма бешин- 
чи ёзини к,арши олган эди. Айни пайтда бу ёз Дипак
11 радам га ун олти ёш ни тухфа этгапди. Муаллима 
мактабга к,адам куйиши биланок, болалар уни таб- 
рпкномалар ва нушти гулларга кумиб ташлашди. 
Киз шуига муиосиб: жуда гузал эди. Хаммапипг на- 
зарида, у жазирама июлда майин бир шаббодадай 
булиб кириб келганди. Иилнинг айнан шу кунлари- 
да об-Хаво галати буларди: на иссиц, па совуц. Мали- 
ни бу ерга келгандан сунг 
1
у ё х;амма нарса уз изига 
тушгандёк булди.
Дарсиинг биринчи купи Малини уз исм-шари- 
фини доскага ёзгандан кейин синф негадир ёришиб 
кетгандек булди. Бу пайтда Дипак кулидаги бир 
парча когозни гижимлаб, кимларгадир отиш билан 
банд эди. Дарсдан сунг хамма кетгач эса негадир ку­
лига арггични олди-да, доскани ёг яла!удек килиб 
тозалади.
— Нима киляпсан? — суради Темби хоним ого­
ли дан туриб, болага угирилар экан. У доскадаги 
м аш м ар п и хали текш ириб булмагапди.
— Доскада буш ж ой колмапти, ёрдам бериш 
учун артиб куйдпм. Лекин кейин сиздан сурамага- 
пим ёдимга тушди...
— Менимча, бир сафар сени кечирамиз, — деди
V кулиб.


Эртасига Дипак йулни кесиб утиб, укитувчиси 
яшайдиган уйнинг царшисидан чикди. Темби хо- 
ним эндигина эшикдан чик,аётган экан.
— Мен шу ердаман, — дед и бола.
— Кандай яхши, — деди укитувчиси хам. — Ку­
тил маган таш риф булди.
— Китобларингизии кутаришиб юборсам май- 
лими?
— Албатта. Рахмат, Дипак.
Улар бир неча да кика индамай боришди. Киз 
унга мулойимлик билан назар таш лар ва боланинг 
хурсандлигидан узи хам жилмаярди. Улар мактаб 
биносига етиб келишгач, бола унга угирилди.
— Яхшиси, шу ерда ажраламиз. Бошка укувчи- 
лар нотугри тушуниши мумкии.
— Шундай деб уйлайсапми?
— Ахир мен укувчишиз, сиз эса укитувчимсиз-ку, — 
деди Дипак чин дилдан куйиниб.
— Дипак... Бундай уйлама.
Малини йулида давом этди.
Бир неча хафта улар даре пайти гаплашмадилар. 
Бола хар куп даре тугагач, к,из ёзув-чизув ишлари 
билан банд пайтда индамай доскани тозалар эди. 
Баъзан бу сукунат кечки соат бешгача чузилар, киз 
иш ларини тугатгач, Дипакнинг бир четда жимгина 
кугиб утирганига гувох буларди.
— Уйга кайтадигап пакт булди, — дерди Темби 
хоиим. Шуидан кейип бола дарров укитувчисииипг 
сумкасини кутариб оларди. Улар кенг дала буйлаб 
кегишар ва турли мавзуларда гаплашардплар.
— Катта булганипгда ким булмокчисан, Дипак? — 
суради уш а куни холим.
— X3во кучлари учувчиси. Мен осмоннинг энг ба­
ланд нуктасига чикмокчиман ва чиройли табиатни 
уша ердан гуриб кузатмокчимам, худди кушлар каби.


— О, максадинг юксак экан.
— Биламан, шунинг учун кагшк, харакат к,иляп- 
1 май, — кейин бола бир зум уйланиб колди. — Бир
илтимосимга хуп дейеизми?
— Х,а, нима экан у?
— Мен хар якшанба Марказий хиёбондаги ажо- 
йиб кул га бораман, у уйингизнинг ёнида. Кулда бир 
гала урдагу баликдар бор. Балки сиз хам менга ше- 
рик буларсиз?
— Кечир, бирок, якшанбада мен банд буламан.
— Барибир, кутаман.
— Таклифинг учун рахмат.
— Сизни хафа килиб куймадимми?
— Албатга йук, Дипак. Нима сурасанг хам хак,- 
кингбор. 
• , ■ 

' ' 
1 • ■
Бир неча кундан кейин Темби хоиим болага «Езнинг 
|уиги орзулари» номли китоб берди. Дипак уни туни 
билан ук,иб чик,ар, сунфа иккиси ки тоб хакида узок сух- 
батлашишарди. Дипак киз билан кунора куришарди. 
Малини эса унга доим «бошк,а ёнимга келма», демокчи 
булар, бирок бу иш кулидан келмасди. Бола киздан мак- 
табха кетиш ва кайтиш чоги Шекспир, Тагор ва Киплинг 
х;акида сурашни ёктирарди. Сухбат чоги киз унга ка- 
рамасликка харакат киларди. Бирок бир куни дарсдан 
сунг бола доимшдек артгични 'кулига олиб,.доскани 
хафсала билан артаётган пайтда Малини ундан кузла­
рини ололмай бир дам тикилиб колди... 
1; ■
Якшанба куни Дипак кул буйида балик тутиб 
у гирганди. Бирдан хонимнинг у гомон келаётганини 
куриб урнидаи турди.
— Мен шу ердаман, — кулди киз. .
— Келганингиз учун рахмат. Жуда хурсандман.
— Менга баликдарни курсат.
Улар кул буйида утириш ди. Енгил шабада к,из- 
нинг сочлари ва сарисини уйнокдаб, бола томон


хилпиратиб учирар эди. Дипак унинг ёнидан би 
неча кадам нарига сурилди.
— Бал и к, тутиш шунчалик завкли эканлигини 
билмаган эканман! — деди киз.
— Келганингиздан шунчалик бахтлиманки...
Нихоят, кул буйида М алини Темби ва Дипак Пра-
дан учрашишганди. Улар соатлаб осмонга тикилиб 
5>тиришди, Киплингни укишди ва балик тутишди.
Душанба куни эрталаб Дипак к,изнинг уйидан 
чикишини узок пойлади, лекин хоним аллакачоп 
бир узи мактабга кетганди. Даре пайти эса «бошим 
огрияпти», деб вактли жунади. Лекин сешанба куни 
улар дарсдан сунг яма бирга колишди. Дипак до- 
имгидек доскани гозалар, киз эса дафтарларни тек- 
ширарди. Нихоят, соатбеш ни курсатиб бонгурди.
— Дипак, ёнимга утир, — киз уни чакирди.
— Ха, хоним, — Дипак артгични жойига илди.
Малини уйга чумиб йигитга тикилди.
— Дипак, сен билан нима хакда гаплашмокчили- 
гимни сезгандирсан.
— Ха— мен хакимдами?
— Ешинг нечада, Дипак?
— 
9 н
олтида. Якинда ун еттига туламан.
— Мен неча ёшдалигимни биларсан?
— Ха, йигирма беш. Меп хам туккиз йилдан сунг 
йигирма беш га туламан. Хоним, буни айтишим 
керакми, йукми, лекин узимни худди сиз билан 
тенгдошдёк сезамам...
— Ха, баъзан буни эплайсан хам.
— Мени кечиринг...
— Гапимни эш ит. Орамизда нима булаётгами- 
ни тушунишинг мен учун жуда мухим. Аввало, биз 
факаг дуст эканлигимизни айтиб утай. Менинг хеч 
качон сендек укувчим, умумап, сен каби ипсоним 
булмаган.


Йигит бу гапдан цизарди. К,из урнидан турди.
— Балки сенинг хаётингда хам ха л и мен каби уки- 
тувчи булмагандир?
— Сиз жуда аж ойиб инсонсиз. Жудаям, жудаям 
яхшисиз, хоним.
— Бу хакда куп бош котирдим, Дипак. Туйгула- 
римни писанд килмаяпти, деб уйлама. Сен оддий 
йигит эмассан. Бизнинг бетакрор, ёкимли кунлари- 
миз бирга утди. Лекин бу хато эди...
— Мен туккиз ёш катга ва ун беш сантиметр баланд- 
рок, булганимда хаммаси яхшилик билан тугармиди?
— Эхтимол. Бирок ундай эмас-ку. Биз одамлар 
бир-б.ирининг ёш и ва куринишига караб муомала 
кнладиган дунёда яш аяпм из, Дипак. Баъзан инсон- 
лар узлари исгаган ишга кул уролмайдилар. Нега- 
лигиии тушуптириб беролмаймаи.
— Нима килиш имиз керак, унда?
— Хеч нима. Мени бош ка мактабга утказишлари- 
пи сураб кураман.
— Бундай килишингизга хожат йуК/ — деди йи-
1
ит. — Биз кучаяпмиз. Оилам билан.
•/
— Бунииг менга алокаси йукми?
— Йук, йук, отам шунчаки Мумбайдан иш то- 
пибди. Бу ердан 150 километр узокда, холос. Кури- 
шиб турсак буладими?
— Х|а, лекин бундан нима фойда?
— Бефойда, ха, бефойда...
Синфда узок ж имлик чукди.
— Нега бундай булди, узи? — деди йигит махзун.
— Билмадим. 
Х,еч
ким билмаса керак. Минг йил- 
дан сунг хам бунинг сабабипи билолмайдилар.
Улар бир-бирларига карадилар. Вакт }пгиб бо- 
рарди.
— Бир нарсани хеч качон унутма, — деди нихоят 
киз. — Х|аёт кутилмаган совгаларга бой. Дардингга


даво булувчи инсонни хали учратасан. Яратган неки 
дард берса, давосини хам беради. Менга ишонасанми?
— Ишонишни истайман... Сизни сираунутмаймаи.
К,из урнидан туриб доскани арта бошлади.
— Сизга ёрдам бераман.
— Йук, йук, уйингга бора ко л...
Йигит мактабни тарк этди. Ортига караб, дераза- 
дан хонимнинг хали хам доска тозалаётганига гувох 
булди.
Дипакларнингоиласи кейинги хафтада шахардан 
кучиб кетди. Шу билан Дипак йигирма икки йил бу 
ерга к,адам босмади. Уттиз туккиз ёшда уйлангандан 
сунг, нихоят, Пунага келишга ахд килди. Бахор кун- 
ларининг бирида у машинасини Пуна томон бурди 
ва бу ерда бир кун к;олишни режалаиггирди.
Дипак рафикасини мехмонхонада цолдириб, 
шахарчани бир узи сайр к,илди ва юрак ютиб, Мали­
ни Темби хакида суради.
— Э, ха, бечора ук,итувчи. У 1952 йили вафот этди, 
сен кетганингдан бир йил утгач, — деди кекса ук,и- 
тувчи.
— У... турмушга чик,к;аимиди?
— Йук^ чик,мади. Улимидан олдинги ойлар жуда 
гамгин ва бахтсиз куринганди.
Эртаси куни одамлар Дипакнинг хотиниии 
куришганини айтишди. У худди июлнинг майин 
шаббодаси каби гузал экан. Шу кунларда хаво ту- 
шупарсиз эди: на совук, дейсиз, на иссик,. Дипакнинг 
рафик,аси келгач, гуё хамма нарса изига тушгандек 
тзоолди.


С им он КАРМИГГЕЛТ, 

Download 4.94 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   24   25   26   27   28   29   30   31   ...   48




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling