YaIm hajmini hisoblash usullari ball. Aholining demografik yuklama ko’rsatkichlari. Aholining hududlar bo’yicha joylanishi ko’rsatkichlari ball

YaIM = Qo'shilgan qiymat = Sotishdan tushgan tushum (yalpi daromad) - Oraliq mahsulot qiymati.
YaIMning ishlab chiqarish usuli bilan belgilanadigan qiymati mahsulot ishlab chiqarish va sotishning barcha bosqichlarida qo'shilgan qiymat yig'indisidir.
tarqatish usuli
Tarqatish usuli bilan (daromadlar bo'yicha) YaIM qiymati yakuniy mahsulotni sotishdan olingan barcha turdagi daromadlarning yig'indisi sifatida aniqlanadi. Korxona o'z mahsulotlarini sotganda, oraliq mahsulot tannarxini tashkil etuvchi moddiy xarajatlar qoplangandan keyin qolgan qo'shilgan qiymat omil daromadi deb ataladigan ishlab chiqarish omillari egalari qo'liga o'tadi. Ishlab chiqarishni tashkil etuvchi tadbirkorlar turli ishlab chiqarish omillarini o'zlashtirishlari kerak. Buning uchun ular ushbu omillar uchun to'lashlari kerak. Bu shuni anglatadiki, yollanma ishchilar o'z ishi uchun ish haqi, kapital egalari - foizlar, yer va boshqa ko'chmas mulk egalari - renta oladilar. Bozor tizimida har bir omil shu omilga talab va taklif nisbatiga qarab baholanadi. Eng yaxshi variant daromadlarni har bir omilning to'loviga muvofiq taqsimlash - bu iqtisodiyot muvozanatda bo'lgan variant va, xususan, har bir omil bo'yicha talab va taklif muvozanati. Aksincha, muvozanatdan har qanday og'ish u yoki bu daromadning asossiz ko'payishi yoki kamayishini anglatadi.
YaIM taqsimoti ishlab chiqarish omillari bahosiga asoslanadi.
Faktor daromadining quyidagi turlari mavjud: xodimlarning ish haqi, foizlar to'lovlari, ijara daromadlari, mulkdorlarning daromadlari, sof bilvosita soliqlar (soliqlar minus subsidiyalar) va foyda. Ushbu turdagi daromadlarni ko'rib chiqing.
Ish haqi biz bilganimizdek, mehnat bahosi, mehnat omilining daromadidir. U hisoblangan ish haqini o'z ichiga oladi, lekin xodimlarga to'lanishi shart emas. Bu shuni anglatadiki, to'lanadigan ish haqiga qo'shimcha ravishda, omil daromadining ushbu turi davlat tomonidan daromad solig'i shaklida ushlab qolingan qismini o'z ichiga oladi (Rossiyada bu daromad solig'i hisoblanadi. shaxslar) va ijtimoiy jamg'armalarga badallar (Rossiyada bular Pensiya jamg'armasi, Federal majburiy tibbiy sug'urta jamg'armasi va Ijtimoiy sug'urta jamg'armasi). Bundan tashqari, ish haqiga turli xil qo'shimchalar kiritilgan (masalan, korxonalar tomonidan subsidiyalangan). ovqatlanish). E'tibor bering, davlat xizmatchilarining ish haqi ushbu ko'rsatkichga kiritilmagan, chunki u davlat byudjeti hisobidan to'lanadi, ya'ni yalpi ichki mahsulot qayta taqsimlangandan keyin paydo bo'ladi.
Foiz- daromad omili "kapital". Foiz daromadlari korxonalar yoki uy xo'jaliklari tomonidan qarz kapitali to'lovlarini o'z ichiga oladi. Bu davlat qarzi bo'yicha to'lovlarni o'z ichiga olmaydi, chunki ular qayta taqsimlash natijasidir.
Ijara- "er" daromad omili. Ijara to'lovlari odatda ko'chmas mulkdan, ya'ni erni, turar-joy va noturar joyni ijaraga berishdan olingan barcha daromadlarni o'z ichiga oladi. Yuqorida aytib o'tilganidek, ushbu to'lov turiga o'z uy-joyini ijaraga berishdan olingan taxminiy daromad sifatida hisoblangan ijara ham kiradi. Mulkdorlarning daromadlari (ro'yxatga olinmagan korxonalar, kichik do'konlar, kiosklar, ustaxonalar, qishloq xo'jaligi fermalari va boshqalar egalari) alohida ajratiladi, chunki u ish haqi va foydaga bo'linmaydi. Yollanma mehnatdan foydalanmaydigan kichik tadbirkorlarning tovar va xizmatlar ishlab chiqarishda ishtirok etishi, qoida tariqasida, ularning shaxsida ikki omil - ham mehnat, ham kapital birlashtirilganligini bildiradi. Shuning uchun kichik tadbirkorlarning daromadlari yagona omilli daromad sifatida ishlaydi.