Yakuniy nazorat bilet №1 1normal formadan 2normal formaga o’tish qanday amalga oshiriladi? Misollar keltiring

5. Tranzaksiyalarni qayta ishlash
J; Tranzaktsiyalarniqayta ishlash-bu kompyuter fanidagi ma'lumotlarni qayta ishlash, bu operatsiyalar deb ataladigan alohida bo'linmas operatsiyalargabo'linadi. Har bir operatsiya birlik sifatida muvaffaqiyatli yoki muvaffaqiyatsiz bo'lishi kerak; uni hech qachon qisman bajarish mumkin emas. Masalan, onlayn kitob do'konidan kitob sotib olganingizda, siz pulni (kredit shaklida) kitobga almashtirasiz.
_______________________________________________________

Yakuniy nazorat
BILET № 12
1. Ma’lumotlarning qanday modeli relyatsion deb ataladi.
Relyatsion ma'lumotlar modeli-Edgar Kodd tomonidan yaratilgan mantiqiy ma'lumotlar modeli:

• 
  ma'lumotlar tuzilmalari (vaqt o'zgaruvchan) munosabatlar to'plamlari shaklida;
  
• 
  ma'lumotlar bo'yicha bir nechta nazariy operatsiyalar: birlashma, kesishma farq va Kartezyen mahsuloti;
  
• 
  maxsus relyatsion operatsiyalar: selektsiya, proektsiya, qo'shilish va bo'linish;
  
• 
  ma'lumotlarning yaxlitligini ta'minlaydigan maxsus qoidalar
  

Ma'lumotlarning relyatsion modeli-bu ma'lumotlarni ko'rib chiqish usuli, ya'ni ma'lumotlarni taqdim etish usuli (jadvallar orqali) va bunday vakillik bilan ishlash usuli (operatorlar orqali). Bu ma'lumotlarning uch jihati bilan bog'liq: tuzilish (ob'ektlar), yaxlitlik va ma'lumotlarni qayta ishlash (operatorla
2. Ma’lumot bazasini datalogik loyihalash.
Insonlarga tushinarli bo’lgan tabiiy til, matematik formulalar, jadvallar, grafiklar va boshqa vositalar yordamida bajarilgan bu tavsif ma’lumotlar bazasini loyihalash ustida ish yuritishda ma’lumotlarning infologik modeli deb ataladi.
Insonlar uchun yo‘naltirilgan bunday model to‘laligicha ma’lumotlarni saqlash muhitining fizik parametrlariga bog‘liq emas. Bu muhit, oxir-oqibatda, EHM xotirasi bo’lmasdan, balki inson xotirasi bo’lishi mumkin. Shuning uchun, infologik model birorta predmet sohasini akslantirishi uchun, real olamdagi o‘zgarishlar qandaydir ta’rifni o‘zgartirishni talab qilmaguncha o‘zgarmasligi kerak
Ma’lumotlarning infologik modeli bo’yicha yaratiladigan bunday tafsiviga ma’lumotlarning datalogik modeli deyiladi.