Yakuniy nazorati


Download 46.89 Kb.
bet6/6
Sana24.04.2023
Hajmi46.89 Kb.
#1394033
1   2   3   4   5   6
Bog'liq
O’zbek xalq og’zaki dramasi

Lofning kompozitsion asosini dialog tashkil etadi.
Lof uzoq — yillar davomida o’zbek folklorshunosligida epik tur tarkibiga kiruvchi mustaqil janr sifatida e’tirof qilindi. Lekin bu talqin asossizdir. Chunki lofda askiya va latifaga o’xshash hozirjavoblik, zukkolik yetakchilik qilishini, umumjanrmiqyosida hajv va yumoming hukmronligini e’tiborga olsak, uning xalq qiziqchilik san’ati tarkibida rivoj topganligini, aniqrog’i, dramatik turga mansub bo’lganligini kuzatish mumkin. Qolaversa, lof kompozitsiyasining dialog shaklida qurilganligi, ijro jarayonida ijrochi va tomoshabin — tinglovchilarning mavjudligi kabi xususiyatlar ham uning dramatik turga mansubligini tasdiqlab turadi.
Loflarning badiiyati o’ziga xosdir. Unda mubolag’aning har uchala turi — g’uluv, tablig’, ig’roq, o’xshatish, litota, jonlantirish, qarshilantirish behad serob. Ayniqsa, mubolag’a loflarda alohida o’rin tutadi. Lofdagi mubolag’alash usuli ertak va dostonlarda ham uchrab turadi.
Loflarda aksariyat hollarda qahramonlarning ismi o’zaro qofiyalangan bo’ladi. Ali, Vali, Soli kabi. Tovushlarning bunday uyg’unligi zamirida ham yumonstik kulgi yotadi. Xullas, lof — xalq qiziqchilik san’atining nodir namunasi bo’lib, hozirgi davrda ham faol yaratilmoqda.

Foydalanilgan adabiyotlar





  1. Askiya. O’XI. Т.: G’ACN, 1970.

  2. Askiyalar // O’zbek folklori ocherklari. 2-tom. Т.: «FAN», 1989, 163-176-b. lmomov K., Mirzayev Т., Sarimsoqov В., Safarov O. O’zbek xalq og’zaki poetik ijodi. Darslik. Т.: «O’qituvchi», 1990.

  3. Imomov K. O’zbek xalq prozasi. Т., 1981.

  4. Loflar / Askiya. O’XI. Ko’p tomlik. »T.: G’ASN, 1970, 111-122-b.

  5. Mirzayev Т., Safarov O., O’rayeva D. O’zbek xalq og’zaki ijodi xrestomatiyasi. O’quv qo’llanma. — Т.: «Aloqachi», 2008.

  6. Muhammadiy R. Askiya. Т.: O’zdavnashr, 1962.

  7. Oxunjon qiziq hangomalari. Т.: «Meros», 1993.

  8. Razzoqov H. O’zbek xalq og’zaki ijodida satira va yumor. Т.: «FAN», 1965.

  9. Perepelikina L.A. Uzbekskiy narodniy kukolniy teatr. T.:Uzgosizdat, 1950.

  10. Sarimsoqov B. Lof// O’zbek folklori ocherklari. Uch tomlik. II torn. Т., 1989, 151-162-b.

  11. Соломник И.Н. Традиционный театр кукол Востока. М.: «Nauka», 1983.

  12. Farg’onalik qiziqchilar. Т.: «Mehnat», 1994.

  13. Qodirov M. O’zbek xalq og’zaki dramasi. Т., 1963. Yana: Masxaraboz va qiziqchilar san’ati. Т.: «Oqituvchi», 1981, 36-57- va 123-204-b. Yana: Xalq teatri; masxaraboz va qiziqchilar repertuari; Yangi davr repertuari. — O’zbek folklori ocherklari. Т.: «FAN», 2-tom, 1989, 177-279-b. Yana: Ozbek teatri tarixi. Т.: «ljod dunyosi», 2003. Yana: An’anaviy teatr dramaturgiyasi. Т., 2006. Yana: Xalq qo’g’irchoq teatri. Т.: G’ASN, 1979; Yana: Uzbekskiy traditsionniy teatr kukol. Т., 1979; Yana: O’zbek xalq tomosha san’ati. Т.: «O’qituvchi», 1981; Yana: Qo’g’irchoq o’yin // O’zbek folklori ocherklari. Т.: «FAN», 2-tom, 1989, 280-317-b.

  14. Qorayev S. Lof janrining o’ziga xos belgilari. — O’TA, 1995, 5-6- sonlar.

  15. G’.G’ulom. Yusufjon qiziq. — Kitobda: Adabiy-tanqidiy maqolalar. 1-tom.T.: «FAN», 1971, 374-378-b.

  16. Husayn voiz Koshifiy. Futuvvatnomayi sultoniy yoxud
    javonmardlik tariqati. Fors-tojik tilidan N. Komilov tarjimasi. Т.:
    «Meros». 1994, 92-94-b.


Download 46.89 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling