Янги даврда ғазал жанрининг тарақҚиёт тамойиллари

Ishning maqsadi va vazifalari: Aruzning zamonaviy o‗zbek adabiyotidagi 
nafosati, o‗ziga xos badiiy-estetik ahamiyatini namoyish qilishda ushbu 
shoirlarning ijodini kuzatish, tahlil qilish ishning asosiy maqsadi hisoblanadi. Bu 
maqsadni amalga oshirishda biz oldimizga qo‗yidagilarni vazifa qilib belgiladik: 
Muayyan janr taqdiri, uning yaratuvchisi, janr yaratilayotgan davr, davrning 
mafkuraviy aqidalariga qaysidir darajada bog‗liqligini kuzatish; 

---

 
4 
-XX asrning 30-70-yillarida o‗zbek she‘riyatining ko‗p asrlik she‘r sistemasi 
aruzga bo‗lgan munosabat; 
-Yangilangan g‗azalchilik davrining eng faol ijodkorlarining g‗azalchilikdagi 
mahoratini kuzatish; 
-Lirikada g‗azalning asosiy mohiyati va an‘anaviy jozibasi 
saqlanganligini tahlil qilish; 
-90-yillar o‗zbek she‘riyatida g‗azal janriga munosabat. 
Tadqiqotning ilmiy yangiligi; Aruz bugungi davr she‘riyatida yetakchi 
o‗rinni egallamasa ham, kitobxon ehtiyojiga javob bera oladigan, iste‘dodli 
shoirlar tomonidan qo‗llanilayotgan adabiy vosita ekanligini E.Vohidov, A.Oripov, 
J.Jabborov, S.Sayyid ijodlari misolida o‗rganilishi ishning yangiligini belgilaydi. 
Mavzuning o„rganilganlik darajasi: O‗zbek she‘riyatida aruz she‘riy 
tizimiga, g‗azal janri taraqqiyoti xususida adabiyotshunos olimlarimizdan I.Sulton, 
T.Boboyev,U.To‗ychiyev, A.Hayitmetov, N.Karimov, B.To‗hliyev, B.Qodirov, 
R.Orzibekovlar tomonidan ilmiy nazariy fikrlar bildirilgan. 
Tadqiqotning ilmiy va amaliy ahamiyati: Ushbu ish xulosalari o‗zbek 
she‘riyatining janrlar taraqqiyotiga xos izlanishlar, zamonaviy she‘riyatda g‗azal 
janrining taraqqiyot xususiyatlarini kuzatish va bu davr she‘riyatini baholashning 
qoidalarini ishlab chiqishda katta ilmiy ahamiyatga egadir. Ishning qoida va 
xulosalari XX asr o‗zbek she‘riyatining taraqqiyotida g‗azal janrining umumiy 
manzarasini ilmiy tasavvur qilish va sharhlashga yordam beradi. 
Ish kollej, litsey talabalari va maktablar uchun zamonaviy shoirlar ijodiga 
tegishli maxsus kurs va seminarlar o‗tkazishda foydalanishda, ayni paytda, hozirgi 
o‗zbek she‘riyatidagi janriy va mavzuviy izlanishlar bo‗yicha talabalarga ixtisoslik 
kurslari olib borishda yordam beradi.