Yarim o‘tkazgichli diodning tuzilish va ishlash prinsipini ko’rsating

1. 
   Yarim o‘tkazgichli diodning tuzilish va ishlash prinsipini ko’rsating
   

Javob: Yarim o'tkazgichli diodning tuzlanishi anod va katod birikmalarining yarmi n tipidagi yarim o'tkazgichdan, ikkinchi yarmi esa p tipidagi yarim o'tkazgich materialdan yasalganda sodir bo'ladi. Ushbu struktura elektronlarning bir yo'nalishda oqishini osonlashtiradi va boshqa yo'nalishdagi oqimga to'sqinlik qiladi.

Ya'ni, n-tipli yarimo'tkazgich tomonidan olib boriladigan elektronlar p-tipli yarimo'tkazgich tomonidan iste'mol qilinadi va shu tarzda oqim faqat bir yo'nalishda oqadi. Shunga ko'ra, yarim o'tkazgichli diodaning ishlash printsipi to'g'ri polarizatsiyadir. Anod musbat va katod manfiy bo'lsa, qarshilik diodning oqim tomonida past bo'ladi, teskari polarizatsiyada esa oqim butunlay bloklanadi.

Ushbu xususiyatlar tufayli yarim o'tkazgichli diodlar odatda rektifikator sxemalarida qo'llaniladi.

2. 
   Yarim o‘tkazgichli diodning volt-amper xarakteristikasini tushuntiring.
   

Javob: Yarim o‘tkazgichli diodning volt-amper xarakteristikasi yorqin burilishli diodning volt-amper xarakteristikasiga o‘xshash ko‘rinishda bo‘ladi. Bu xarakteristika elektr toki va elektr quvvatning hammasini bitta grafikda aks ettiradi. Yarim o‘tkazgichli diodlar uchun, quvvat va tok orasidagi munosabat nisbatan kamroqdir, shuning uchun xarakteristikaning boshqa qismida yorqin burilishli diodlarda ko‘rinadigan chapdan pastga surishingiz mumkin. Yarim o‘tkazgichli diodning chiziqlik miqdori uning mamlakatiga qarab belgilanadi.

3. 
   Yarim o‘tkazgichli diodning VAXni olish,uning asosiy ko‘rsatkichlarini yoritibbering.
   

Javob: Yarimo'tkazgichli diyot VAK (oldinga kuchlanish) kuchlanishidan oshib ketguncha o'tkazuvchan tarzda ishlaydi. Bu kuchlanish diodaning anod tomonidagi musbat terminali va katod tomonidagi salbiy terminali o'rtasidagi kuchlanish farqiga ishora qiladi. Yarimo'tkazgichli diodaning asosiy xususiyatlari:

1. O'tkazuvchanlik: diod faqat uning yo'nalishi to'g'ri bo'lsa, oqim o'tkazadi. Boshqa yo'nalishda u oqimga chidamli.

2. Voltajning pasayishi: Yarimo'tkazgichli diod kuchlanishning pasayishiga olib keladi va bu kuchlanishning pasayishi diodning materialiga, o'lchamiga va tuzilishiga qarab o'zgarishi mumkin.

3. Teskari oqim qarshiligi: diod teskari polarizatsiyalanganda, oqim oqimining oldini oladi va bu inhibisyon teskari oqim qarshiligi deb ataladi. Ushbu qarshilik darajasi, shuningdek, diodaning materialiga va konstruktsiyasiga bog'liq.

4. Chastota javobi: diod sizning chastotangizga qarab har xil javob berishi mumkin.

Bu xususiyatlarning barchasi yarimo'tkazgichli diodlarni elektron davrlarda ishlatishga imkon beradi va ular elektron sxemalarni loyihalashda muhim rol o'ynaydi.

4. 
   Yarim o‘tkazgichli diod qanday tuzilgan?
   

Javob: Yarim o‘tkazgichli diod, yani yarim-kechikkan diod, bir anod va katodga ega bo'lgan dioddur. Anod va katod orasida ikki qism bor va bu qismlarning biri boshqa tomoniga nisbatan uzunroqdir. Bu tuzilish, elektronikda ta'minotni belgilash uchun ishlatiladi va uni elektr toki yonini aniqlash uchun ishlatish mumkin.

4. 
   p-n o‘tish joyi nima va uning qanday xususiyatlari bor?
   

Javob: Ma'lumotlarga ko'ra, p-n o‘tish joylarining xususiyatlari quyidagicha bo'ladi:


1. P-n o‘tish joylari qo'shimcha xarajatlar bilan bog'liq bo'lishi mumkin. Bu, moliyaviy yo'qotishga olib kelishi mumkin.


2. Bu joylarda yashovchi sayi va ko'chma-moviylik darajasi ko'p bo'lishi mumkin, shuning uchun ham yolg'oncha riskining ko'proq bo'ladi.


3. P-n o‘tish joylarida tayinlangan hududlar tomonidan cheklangan bo'lishi mumkin, shuning uchun ham harakatlanishda cheklanishning ko'proq ehtimoliyati bor.


4. Shuningdek, bu joylar qo'shimcha tashqi holatdan bog'liq ravishda yo'l ochilishi mumkinligiga ega bo'ladi. Masalan, aylanuvchi ob'yektlar yoki sofiyalar kabi.


5. Ba'zi p-n o‘tish joylarida transport vositalari va insonlar soni juda ko'p bo'ladi, shuning uchun ham murakkab trafik muammolari yuzaga kelishi mumkin.


Bularning barchasi birgalikda ogohlantirib turibdi - p-n o‘tish joylari harakatlanishda katta ehtimollikka ega bo'ladi va har doim harakatlanayotganda ehtiyotkorlik bilan harakat qilish zarur.


6. Yarim o‘tkazgichli diodlar o‘z vazifalari bo‘yicha qanday turlarga bo‘linadi?
Dinamik parametr, bir o'zgaruvchi yoki sizning sistemangiz yoki dasturingiz uchun amalga oshirilayotgan har qanday harakatni tushunish uchun ishlatiladigan bir qiymatdir. Ushbu parametr, qurilish, davr, kuchli ta'sir va boshqa asosiy ko'rsatkichlar bilan bog'liq bo'lishi mumkin. Dinamik parametrlar bilan ishlash, dasturlash va sistemani optimallashtirish jarayonida muhimdir. Ushbu parametrlar sizning dastur yoki tizimingizni boshqa tuzatuvlardan ajratib turadi va shuningdek, yangi usullarni amalga oshirishda ham foydali bo'ladi.
Javob: Yarimo‘tkazgichlidiodlar o‘z vazifalarini quyidagi turlarda bajarishadi:


1. Qabul qilish va qayta ishlash: Yarimo‘tkazgichlidiodlar, mijozlardan kelgan so‘rovlarga javob berish, ularning talablarini tushuntirish va yetarli yordam ko‘rsatishga intiladi.


2. Hisobot tayyorlash: Yarimo‘tkazgichlidiodlar, xizmat ko‘rsatilgan mijozlarning ma’lumotlarini toʻplab, hisobotlar tayyorlashga yordam beradi.


3. Mijozlarga xizmat ko‘rsatish: Yarimo‘tkazgichlidiodlar, mijozlarga turli xizmatlarni taqdim etishda yordam beradi.


4. Sozlamalarni o‘zgartirish: Yarimo‘tkazgichlidiodlar, mijozların hisob raqamlari va boshqa ma’lumotlarini oʻzgartirishi mumkin.


5. Xujjatlarni tayyorlash: Yarimo‘tkazgichlidiodlar, shartnoma, faktura va boshqa xujjatlarni tayyorlab beradi.


6. Pul mablag'larini tasdiqlash: Yarimo‘tkazgichlidiodlar, mijozning hisobidan pul miqdori chiqib-ketishi uchun tasdiqlashni amalga oshiradi.
7. Tiristorlar qanday asosiy ko‘rsatkichlari bilan tavsiflanadilar?


1. Anode-cathode voltage (Vak)
2. Anode current (Ia)
3. Gate current (Ig)
4. Holding current (IH)
5. Latching current (IL)
6. Peak reverse voltage (VRRM)
7. Peak forward voltage (VFM)

4. 
   8. Tiristorningishlashprinsipiniikkita n-p-n va p-n-p (yokiaksincha) tranzistorlarulanishmodelidatushuntiring?
   

Javob: Tiristorning ishlash prinsipi, qisqa vaqt davomida katta miqdordagi energiya oqimlarini boshqarish imkonini beradi. Bu qurilma, tranzistorlarga o'xshash bo'lib, odatda, n-p-n va p-n-p tranzistorlaridan foydalaniladigan modeli bilan shuntlanadi.

N-p-n tranzistorlarida, tiristonning anodi negativa va katodi musbatga bog'liq bo'ladi. Tranzistorning bazasi tayyorlangan elektronlari jalb qila olmaydi, ammo ular elektrik darajasi yuqori bo'lgan n-loyiha zonasiga to'g'ri keladi. Bu esa bazaning bir necha elektronlari jalb qilmasligiga sabab bo'ladi. Shuning uchun, tiristorni ishga tushirish uchun anodga kuchli pulsin berilishi zarur.

P-n-p tranzistorlarda esa, tiristonning anodi musbatga va katodi negativa bog'liq bo'ladi. Tranzistorning bazasi esa p-loyiha zonasida yaratilgan "bezovta" bilan aniqlanadi. Aniqlangan bezovta xonalari orqali o'tib keladigan elektronlar, katod tomoniga chiqib ketish orqali anodga ko'tariladigan bir necha elektronlar jalb qila olmaydi.

Shuningdek, tiristonning nisbi oddiy ishlash prinsipi ham bor. Bunda, tiristonning anodi bilan katodi orasida bir nechta p-n zonalari yaratiladi. Bu zonalarda, tiristorning "ichki" tranzistori o'rin oladi va u ishga tushirilganda, anodga kuchli pulsin berilishi bilan ichki tranzistorning bazasi ochilib, anod-katod oqimining ishlashi boshlanadi.

9. 
   Tiristorning asosiy parametrlari nomini va ularning qiymatlarini keltiring?
   

Tiristorning asosiy parametrlari quyidagilar hisoblanadi:

1. Anodo-katod uchun maksimal tegishli kuch (VRRM) - bu, tiristorning anodo va katodining o'rtasida yoki tizimda yuk ko'rsatilganda izolyatorning yuklab turishi mumkin bo'lgan maksimal tegishli kuchdir.

2. Anodo-katod uchun maksimal teskari tegishli kuch (VRSM) - bu, tiristorning anodo va katodining o'rtasida yoki tizimda yuk ko'rsatilganda izolyatorning teskarisi bo'yicha ta'sir qiladigan maksimal tegishli kuchdir.

3. Maksimal ishlatiladigan tovush tezligi (dv/dt) - bu, tiristorning ishlayotgan paytda anidan o'zgaruvchanlarga qarshi bo'ladi va uni buzishga olib kelishi mumkin bo'lgan maksimal tovush tezligidir.

4. Maksimal ishlatiladigan yorug'lik tezligi (di/dt) - bu, tiristorni ishlatayotgan paytda o'tkazma statorlaridan o'tkazilayotgan toki buzib ketishga sabab bo'lmasligi uchun zarur bulgan maksimal yorug'lik tezligidir.

5. Anodo-katod voltaji (VAK) - bu, tiristorning anodo va katodidan o'tkazilayotgan voltajdir.

6. Moylov oqimining ishlatiladigan qatnovi (mA) - bu, moylov oqimi orqali tiristorning oqimining ishlatiladigan qatnovini ifodalovchi hisobdir.

7. Moylov oqimining ishlatiladigan kuchlari (W) - bu, moylov oqimi orqali tiristorning ishlatiladigan kuchlarini ifodalovchi hisobdir.

Nominal qiymatlar tizim to'g'risidagi maxsus ma'lumotlar bo'yicha berilishi mumkin va ular asosan tizimga qarab belgilanadi. Nominal qiymatlarning belgilanishi uchun elektr ta'sirni ta'minlash uchun zarur bo'lgan xossalarni hisobga olgan holda aniqlangan. Masalan, nomina qiymatlarning belgilanishi uchun tizimdagi yuqori o'tkazma kuchlari yoki tizimdagi yuqori voltajlarni ko'rsatuvchi maxsus xossalarga e'tibor beriladi.

10. Signallarni chiziqli kuchaytirish uchun qaysi rejimda ishlash kerak?
Javob:1. Ushbu signalni ilgari surish vaqtida, to'xtatish va qaytarishni bilmang.

2. Signalni o'zingizga yoqib qo'yishingiz kerak.

3. Signalni yoqib qo'yganingizdan keyin, qanchalik kuchli yoki kuchli emasligini tekshiring.

4. Signalning eng yaxshi holati uchun avtomobillarga mos keluvchi kuchga ega bo'lishi kerak.

5. Signalni juda uzluksiz ishlatmang, faqat zarur bo'lganda ishlating.

6. Signalning ovozini juda yuqori ko'rsatmaydi.

7. Agarda bir necha signal ovozlari bo'lsa, ularni bir-biridan ajratishingiz kerak.

8. Signalning ovozining muntazam bo'lishi va toza borishi kerak.

9. Agarda signalda xatolik topasangiz, uni tez-tez tekshiring va to'g'rilang.

10. Qulaylik uchun signalning o'rni va shakli haqida ma'lumot egallashdan ham foydalaning

11. Signallarni tok va kuchlanish bilan siljitish qanday amalga oshiriladi?
Javob:
Signallar nitokva kuchlanish bilan siljitilishi, elektronik va telekommunikatsiya sohasida juda muhim bo'lib, u xizmat ko'rsatayotgan barcha qurilmalar uchun muhimdir. Signallar tizimi odatda bir nechta qadamdan iborat bo'ladi:

1. Signallarni yaratish: Bu jarayon signallarni yaratishni o'z ichiga oladi. Bu kompyuter, telefon yoki boshqa elektronik qurilmalar orqali amalga oshirilishi mumkin.

2. Signallarni modulyatsiya qilish: Modulyatsiya, signallarning frekvensiyasini va kuchini o'zgartirishni tushunadigan protsessdir. Bu signallarni uzatish va qabul qilish jarayonida talab qilinadi.

3. Signallarni uzatish: Ushbu jarayonda signallar uyda yoki xavfsiz yo'l orqali uzatilishi mumkin. Bu kompyuter tarmog'i orqali amalga oshirilishi mumkin.

4. Signallarni qabul qilish: Uzatilgan signallarni boshqa elektronik qurilmalar tomonidan tanib olingan bo'lishi kerak. Bu adashibketgan elektr signalni ayriboshlash bilan sodda ko'rinishda amalga oshiriladi.

5. Signallarni tahlil qilish: Tahlil, signallarning ma'lumotlarini olishni tushunadigan protsessdir. Bu kompyuter tizimida yoki boshqa qurilmalar orqali amalga oshirilishi mumkin.

6. Signallarni reaksiyalashtirish: Ushbu jarayon signallar ustida kerakli ishlar amalga oshirilgandan keyin amalga oshiriladi. Bu, masalan, telefon qabul qilingan vaqtda zeng qo'yish bilan bog'liq bo'lishi mumkin.

Shu tarzda, signallar nitokva kuchlanish bilan siljitishning barcha jarayonlari elektronik va telekommunikatsiya sohasidagi muhim protsesslardan biriga aylanadi.


12. Transiztorlarning ichki o‘tishlarida nima sodir bo‘ladi?
Transistorlarning ichki o‘tishlarida anima sodir bo‘ladi, ya’ni elektronlar va jotun qurilmalari o‘rtasida bir necha turlaridagi o‘tishlar sodir bo‘ladi. Bu o‘tishlar transistorning ishlash xususiyatlarini belgilaydi va transistorning foydalanish sohasini cheklab turadi. Animatsiya sodir bo‘lishi uchun erkin elektronlar yoki bazaga ko‘tarilgan elektrik potensial kuchlari muhimdir.

13Komplementar BTlar va MTlar asosidagi tarkibiy transistor sxemalarining qanday ulanish sxemalari bor?

Javob: Komplementar BTlar va MTlar asosidagi tarkibiy transistor sxemalari ulanish sxemalari quyidagilar bo'lishi mumkin:

1. Darlington ulanish: Bu ulanishda, ikki tarkibiy tranzistorlar bir-biriga bog'liq holda ulanaladi. Birinchi tarkibiy tranzistorni boshqa tarkibiy tranzistorga ulashish uchun ishlatiladi. Bu usulda, katta ishlatiladigan yordamdan kelib chiqqan o'zgartirishlarni oshirish mumkin.

2. Push-pull ulanish: Bu ulanishda, bir nechta tarkibiy tranzistorlar yagona kuchli signalni ajratadigan mos narsalar bo'lib chiqadi. Bitta tarkibiy tranzistor korxonaga elektrik signalini yetkazadi, va boshqa tarkibiy tranzistor u holda qaytaradi.

3. Komplementar darlington ulanishi: Bu usulda ikki darlington sxema joriy qilingan bo'lib, ularning har birini o'zaro bog'lash uchun mos narsalar ishlatiladi. Ushbu usulda kattalashtirilgan ishlatiladigan yo'l orqali amaliyotlarni aniqlash mumkin.

4. Komplementar push-pull ulanishi: Bu usulda, bir tomonida PNP-turi transistorga qo'shimcha NPN-turi transistorga ega bolgan yagona kuchli signal yetkaziladi. Ushbu usulda, tarkibiy tranzistorlar mos narsalar yordamida bog'liq holda ishlatiladi.

Ushbu ulanish sxemalari, elektronika sohasida keng tarqalgan va aniq xususiyatlarini qaytaradigan qulay usullardandir.

14.Integrallovchi zanjirlar deb nimaga aytiladi?
Javob: Integrallovchi zanjirlar, bir nechta funksiyalarni integrallashtirish yoki integrallovchi formulalar orqali hisoblash uchun qo'llaniladigan matematikaviy ifodalardir. Bu zanjirlarda o'zaro aloqador funksiyalar, integrallovchi operatorlar va xususiy miqdorlar mavjud bo'lishi mumkin. Integrallovchi zanjirlar, matematika, fizika, texnika va boshqa sohalarda keng qo'llaniladi.

15.Integrallovchi RC-zanjirning kamchiliklari?
Javob: Integrallovchi RC-zanjirning kamchiliklari rezistor va kondansatkichdan tashkil topgan RC zanjirining chastotali javobini bildiradi. Ushbu qamchilash chastotaning oshishi bilan kontaktlarning zanglashiga olib chiqish kuchlanishining pasayishi yoki ortishi bilan tavsiflanadi. Bu odatda yuqori o'tish filtrlarida va vaqt konstantalarini talab qiladigan ilovalarda qo'llaniladi.
16. Integrallovchi zanjir xatoligini tushuntiring?
Javob: Integrallovchi zanjir xatoligi, bir integrallovchi zanjirda hato yuzaga kelganda yuqoriga otkazilayotgan qo'shimcha o'lcham, yoki integraldir. Bu hato qilinishi mumkin bo'lgan bir nechta sabablardan kelib chiqishi mumkin, masalan:

- Integrallovchi zanjirning boshlang'ich va oxirgi qiymatlari noto'g'ri kiritilgan.
- Integrallovchi zanjirda ishlatilgan formulalar xatolikka olib kelgan.
- Integrallovchi zanjirdagi biron-bir hisoblash jarayoni xatolikka uchragan.
- Integrallovchi zanjirda ishlatilgan funksiyalar noto'g'ri yoki noto'g'ri tartibda kiritilgan.

Integrallovchi zanjir xatoligini aniqlash uchun, integralni qayta hisoblash va natijani tekshirish kerak. Aynan qayerda xato qilingani aniqlash uchun, har bir juzni alohida hisoblash kerak bo'ladi.