Yashash nohiyasini issiqlik bilan ta’minlash tartibotining issiqlik va gidravlik hisobi

YASHASH NOHIYASINI ISSIQLIK BILAN TA’MINLASH TARTIBOTINING
ISSIQLIK VA GIDRAVLIK HISOBI

XISOBLASh MISOLI.

Nohiya joylashgan yeri – Farg‘ona . Noxiyada yashovchilar soni 22 500 kishi, xar bir kishiga tugri keladigan yashash maydoni 9 m²/kishi, yashash binosining tashki xajmini yashash maydoniga nisbati xajmiy keffitsient 6 m³/ m². Isitish uchun tashki xavoning xisobli xaroratini , ventilyatsiya va isitish davrining davomiyligi uchun tashki xavoning xisobli xaroratini xamda larni noxiyaning joylashgan yeriga karab ilovalardan olamiz (ilovalar kullanmaning oxirida keltirilgan).
Xama binolar ichidagi xavoning xaroratini xisoblashni soddalashtirish uchun =18 ⁰C teng deb qabul qilinadi. Har sutkada ventilyatsiyaning ishlatish soati bir xilda 12 soat – sutkaga teng. Issiklik suv ta’minotining (IST) yil davomida ishlagan sutkalar soni Z=350 sutka deb qabul qilinadi, shu bilan birga IST 0dan to soat 6 gacha ishlamaydi, 6 dan to soat 18 gacha urtacha yuklanishda, 18 dan to soat 24 gacha esa, maksimal yuklanishda soatlik notekislik koeffitsienti X_соат=1,7 + 2,0 bilan ishlaydi.
Sovuk suvning xarorati kishda t_сов.к =5 ⁰C, yozda t_сов.ё=15 ⁰C ga teng qilib olinadi.
Xisoblash paytida tarmoqda issiqlikning yuqotilish quyidagicha qabul qilinadi: = -23⁰C eng past xarorat/ bulsa, -5 %, = - 7 ⁰C bulsa,
-3,6 % , =+ 10 ⁰C yoz davrida/ bulsa, yuqorida keltirilgan = -23 ⁰C xolatidagi issiqlikning maksimal soatlik sarfidan 2,5 % mikdorida olinadi.
Tashqaridagi xavo xaroratining uzgarmas turish vakti xakidagi ma’lumotlar 3 ilovadan olinadi.
Jamoat binolarining tashqi xajmi va IST ga issiklik sarfini xisoblashning 1 jadvaldagi yiriklashtirilgan kursatkichlar buyicha olib orish kerak.
Binoning xar bir kishiga tugri keladigan tashki xajmi: N_x·α =
9 · 6= 54 m³ / kishi.

Bunda: N_x – xar bir kishi uchun yashash maydonining me’yori;

α – xajmiy koeffitsient, ya’ni binoning tashqi xajmini yashash maydoniga bulgan nisbati /m²/m³/.
Binoning tashqi xajmi:
V_b = V· N = 54 ·2250 = 1215000, m³
Bunda, N – noxiyada yashovchilar soni.
Binolarning urtacha tashqi xajmlari: V_bur = V_b/n₁:
=V_b/n₁=121500/90=13500
bunda n₁ – binolar soni.

Jamoat binolarining tashqi xajmini xisoblash natijalarini 1 jadvalga yigamiz, unda ma’luotlarni olingan ventilyatsion xarakteristikalarning qiymatlari XB, xajm kursatkichlari, yashash noxiyasidagi binolarning soni va sanogi xam keltirilgan.

1-jadval

Binolar nomi	Xajmiy kursatkichlar, m^3/1000 kishi	Tashki xajm Vx, m^3	Binolar soni P1	Ventilyatsion xarakteristika Xb kkal /m^3 soat. Gr.	Xv ·Vx kattaligi
Ma’muriy binolar	1000	22500	2	0,18	4050
Mexmonxonalar	500	11250	1	-	-
Klub va kinoteatrlar	1000	22500	3	0,31	6975
Oshxona va qaxvaxonalar	1000	22500	3	0,70	15750
Bolalar bogchalari	2000	45000	6	0,11	4950
Maktablar	3400	76500	4	0,07	5355
Ambulatoryalar	360	8100	1	0,25	2025
Kasalxonalar	600	13500	1	0,27	3645
Kir yuvish ishxonalari	825	18562.5	1	0,75	13921.9
Jami:	10685	240412.5	22	-	56671.9

Jamoat binolarining urtacha tashqi xajmi quyidagi ifodadan aniqlanadi.
=240412.5/22=10927.8
Bunda n₂ – jamoat binolarining soni.
Turar joy va jamoat binolarining isitish xarakteristikasini aniqlash uchun quyidagi ifoda qabul qilingan:
kj/m³ soat ⁰S

unda = =0.4

= =0.42
Jamoat binolarining urtacha ventilyatsion xarakteristikasi


56671.9/240412.5=0.235

Turar joy va jamoat binolarini isistish uchun sarflanadigan issiqlik quyidagicha aniqlanadi:

= 0.4*1215000*(18+23)+0.424*240412.5*(18+23)=24.1*10⁶ kkal/soat .

Jamoat binolarini ventiyatsiyasiga sarflanadigan issiqlik:

0.235*240412.5*(18+23)=1.9*10⁶ kkal/soat.

Issik suv ta’minotiga = 65⁰S xarorati suvning sarfini 4-ilovadan olamiz va xisoblash natijalarini jadval kurinishda keltiramiz.

2 –jadval

Nomlar	Xisobli kursatkich-lar 1000 kishiga	Sutkasiga odamlar, urinlar soni	Issiik suv sarfining me’yori, kg/sutka	Issik suvning sarfi kg/sutka	Izoxlar
Turar joy	-	22500	110	247,5·10^4
Ma’muriy binolar	-	-	-	-
Mexmonxonalar	5 urin	112	70	7840
Kulub va kino-teatr	-	12 jumrak	300x7=2100	4,2·10^3	Sutkasiga 7 soat ishlaydi
Oshxonalar	50 urin	1200 likopcha taom	4	4,8·10^3	Bir uringa sutkasiga 12 likopcha
Bolalar bogchasi	75 urin	1688 urin	30	50640
Maktablar	200 urin	4500 urin	8	36000
Ambulatoriyalar	30	675	6	4050
Kasalxonalar	6	135 urin	180	24300
Kir yuvish ishxonalari	330 kg kiyim	7425 kg kiyim	25	185625
Jami:				2,792*10^6

Qish davrida issiq suv ta’mintiga issiqlikning sutkali sarfi

2,792*10⁶*(65-5)=167,55*10⁶ kkal/sutka

Qish davrida issiq suv ta’minotiga issiqlikning soatli maksimal sarfi:

2^.( 167,55*10⁶ /24=13,96*10⁶ kkal/soat
Issiq suv ta’minotiga yoz davrida issiqlikning sutkali va maksial sarfi:
2,792*10^6.(65-15)= 139.62*10⁶ kkal/sutka
11.63*10⁶ kkal/soat
Tashqi xavo xaroratining turli qiymatlarida issiqlikning soatli sarfini quyida keltirilgan tenglamalardan aniqlaymiz va xisoblash natijalarini 3-jadvalga yigamiz:
Isitishga:
Gkal/soat.
Ventilyatsiyaga:
Gkal/soat.

Issiqlik iste’moli davomyligi grafigini tuzish uchun kechgi 0 dan 6 gacha, kunduzidagi 6 dan 18 gacha va kechqurun dagi 18 dan 24 gacha soatlar uchun grafigini tuzamiz va pastdagi chap kvadratda esa, grafigini tuzamiz bunda – n – tashqi xavoning xarorati t ko’rilayotgan davrining soatlar soni 1-rasm.

Pastgi ung kvadratda koordinatalar boshidan isitish mavsumi davomiyligini sutkaning nisbiy bulaklari 6/24 va 24/24 kechasidagi va kechqurungi soatlar ulushi va shuningdek, sutka davomida issiqlik tarmogining kunduzgi ishlash soatlari ulushi kupaytmasiga mos keluvchi ikkita tugri chizik utkazamiz.
Yuqori o‘ng kvdratdagi grafik kurishni n=0 xolatidagi grafigidan aniqlanadigan issiqlik sarfini 20.45 Gkal/soat uning ordinata o’qiga ko’chirishdan boshlaymiz. Natijada 1-nuktaga ega bulamiz. Keyin tashqi xavoning xaroratini deb qabul qilamiz va uning uchun grafigidan issiqlik sarfini Q=38 Gkal/soat va n-f / grafigidan – tashqi xavo xaroratining uzgarmay turish vaqtini aniqlaymiz. Topilgan Q va n kiymatlarini grafigiga olib utib, 2-nuqtani topamiz. Shu yul bilan aloxida kechasidagi kunduzi va kechqurungi soatlar uchun boshqa nuqtalar xam topiladi. Issiklik iste’molining ma’lum qiymatida kechasi, kunduzgi va kechqurungi soatlar uchun vaqtning n qiymatlarini uzaro qo’shish bilan yuklanish davomiyligining yigindi grafigini olamiz.
Ordinata uqining masshtabi 1mm =0,5 Gkal/soat va absissa uqiniki esa, 1mm=100 soat bulgani uchun grafik yuzasidan issiqlikning yillik sarfini aniqlaymiz.
Q_yil=120240 Gkal/yil.

Yuklanishning davomiyligi grafigida turbinadan qaytarib olinayotgan bugning quvvatiga Gkal/soat mos keluvchi gorizontal chiziq utkazib, isitgichning ishlash vaqtini topamiz: =1000 soat/yil va unga berilgan issiqlik mikdori taxminan 12000 Gkal/yil, bu issiqlikning yil davomidagi umumiy sarfining 10 % ini tashkil qiladi.

Pizametrik grafikni tuzish maqsadida 2 quvurli isitish



1-rasm. Issiqlik yuklamalarining davomiyligi grafigi
3-jadval

Yuklanishning turi va aniqlash tenglamasi, Gkal/soat	Sharoitda qishki mavsum											Yozgi mavsum
	kechasi			Kunduzi				kechqurun				kun		kech
	+10 0S	-7 0S	+23 0S		+10 0S	-7 0S	-23 0S	+10 0S	-7 0S	-23 0S
Isitish	7,3	22,8	37,4		7,3	22,8	37,4	7,3	22,8	37,4	-		-
Ventilyatsiya	-	-	-		0,37	1,15	1,52	-	-	-	-		-
Issiq suv ta’minoti (IST).	-	-	-		5,7	5,7	5,7	11,4	11,4	11,4	4,75		9,5
Xammasi	7,3	22,8	37,4		13,37	29,65	44,62	18,7	34,2	48,8	4,75		9,5
Issiqlik yuqotilishi	0,14	0,6	2,0		0,2	0,9	2,2	0,4	1,0	2,5	0,10		0,10
Jami	7,44	23,4	39,4		13,57	30,55	46,82	19,1	35,2	51,3	4,85		9,60

Suv tarmogining turli qismini tashkil qiluvchi quvurlar diametrini va ularda siquvning haqiqiy yuqotilishini aniqlashga utamiz.
Tuzilgan chizmasi, tarmokning ayrim kismlari uzunligi va iste’miolchilarda suvning sarfi 2-rasmda keltirilgan. Tarmoqning tuzilish chizmasida kursatilagn zadvijkalar tashqari, tarmoq quvulavrining xar 100 metriga urtacha bittadan salnikli kompensator va uchchokli payvandlangan tirsak urnatilgan. Tarmokning suv isitgichlarida posdtansiyaning aloqa yullarida sikuvning yuqotilishi N_ot=12m istemolcchilarga kirish joydagi elevatorlarda siquvni yuqotilishi esa N_ob=12m
1


_IV= 500
_I=900 _III= 400
0 3
_II=450
_V= 400

2


_IV= 300
_I=1000 _III= 100
0 1
_II=850
_V= 500