Yerning ichki tuzilishi va Geosferalar. Relyef to’g’risida umumiy ma’lumot. Geoxronologiya shkalasi va Yerning yoshini aniqlash


Download 2.86 Mb.
Pdf ko'rish
bet1/6
Sana28.10.2023
Hajmi2.86 Mb.
#1730496
  1   2   3   4   5   6
Bog'liq
geologiya 2-mustaqil ish



MAVZU:
Yerning ichki tuzilishi va 
Geosferalar. Relyef
to’g’risida umumiy 
ma’lumot.
Geoxronologiya shkalasi 
va Yerning yoshini 
aniqlash.


REJA:
Yerning 
ichki 
tuzilishi va 
Geosferalar
Relyef
to’g’risida 
umumiy 
ma’lumot.
Geoxronolo
giya shkalasi
Yerning 
yoshini 
aniqlash.
1
2
3
4


Yer Shari bir necha geosferalardan
iborat. Biz ularni shartli ravishda ikki
guruhga ajratib o‘rganamiz. Birinchisi
tashqi
geosferalarga
atmosfera,
gidrosfera va
biosferalar tegishli
bo‘lsa, ikkinchisi ichki geosferalarga
Yerning ichki qismidagi litosfera (Yer
po’sti bilan), mantiya va yadro tegishli.
Bular, ya’ni geosferalarining barchasi
yaxlit
geografik
qobiqning
tarkibiy
qismiga taluqlidir.
Atmosfera
Gidrosfera
Biosfera
Ichki Geosferalar
1.Yerning ichki tuzilishi va Geosferalar


Yer
sharini
o’rab
to‘rgan
birinchi qatlam atmosfera yoki
xavo
kobigi
bo‘lib,
uning
kalinligi 500 km ga etadi. U
har xil gaz va suv buglaridan
taShkil topgan.
Atmosfera


Gidrosfera
Ikkinchi qatlam dengiz va 
okeanlardan iborat bo‘lib Yerning 
gidrosfera qobig’i deb ataladi. 
Gidrosfera Yer sathining 71 
foizini egallaydi va uning o’rtacha 
qalinligi 3800 metrcha keladi. 
Buni Dunyo okeanining o’rtacha 
chuqurligi desak xam bo‘ladi.


Biosfera
Biosfera (bio... va yun. sphaira—shar) —
Yerning tirik organizmlar tarqalgan qobigʻi.
Biosferaning tarkibi va energetikasi undagi
tirik organizmlarning faoliyati bilan bogʻliq.
Biosfera "hayot qobig'i", toʻgʻrisidagi dastlabki
fikrni
J.B
Lamark
bildirgan.
"Biosfera"
terminini esa fanga avstriyalik geolog E. Zyuss
(1875) kiritgan. Biosfera taʼlimot toʻgʻrisidagi
toʻliq maʼlumotni rus olimi V. I. Vernadskiy
(1926) ishlab chiqqan


Ichki Geosferalar
Geologiya va geomorfologiya ilmining tekshirish
ob’ekt bo‘lgan va asosan qattik jinslardan tashkil
topgan Yerning yuzasiga yaki ichki qismi litosfera
(«litoe»tosh, «sfera»qatlam) deb ataladi. Yerning
bu qattiq (200400 km chuqurlikkacha) qismini
tashkil qiluvchi moddalar fizik kimyoviy xossa va
xususiyatlariga qarab yana bir necha qatlamlarga
bo‘linadi.
Yerning
ichki
qismida
tarqalgan
moddalarning
seysmik
to’lqinlarni
xar-xil
tezlikda o’tkazish xususiyatiga qarab uch kesimga

Download 2.86 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5   6




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling