REJA: - 1.YEVROPANING TARIXIY TAVSIFI.
- 2.G’ARBIY YEVROPANING ETNIK TAVSIFI.
- 3.G’ARBIY YEVROPA XALQLARINING MADANIYATI.
- YEVROPA(YUN.EUROPE,OSSURIY TILIDA “EREB”-G’ARB)-QIT’A YEVROSIYO MATERIGINING G’ARBIY QISMIDA JOYLASHGAN BO’LIB,UMUMIY YER MAYDONI 10507 MING KM KVADRAT. 730 MING KM\KVADRATINI OROLLAR TASHKIL ETADI.HOZIRGACHA YEVROPA MAMLAKATLARI KO’PINING OKEAN VA DENGIZLAR BILAN BOG’LIQ BO’LISHI ULARNING IQTISODIYOTI VA MADANIYATIDA KATTA ROL O’YNAMOQDA. XX ASRNING 50-YILLARIDA YEVROPA YIRIK MIGRATSIYA JARAYONLARINI BOSHDAN KECHIRDI.MALUM BIR DAVR MOBAYNIDA TURKIYA,SHIMOLIY AFRIKA,YUNONISTON,JANUBIYн ISPANIYA VA ITALIYADAGI AHOLI MUHOJIRLIGI QO’LLAB QUVATLANDI.CHUNKI RIVOJLANGAN DAVLATLARDA ISHCHI KUCHI O’TA TANQIS.
HOZIRGI ENG KATTA MILLATLARDAN HISOBLANGAN NEMIS XALQINING ETNIK ASOSINI MIL.I MINGYILLIK O’RTALARIDA FRANKLAR,SAKSLAR,BARVARLAR,ALEMANLAR,TYURINGLAR,TEVTONLAR,KIMVR QABILALARI ITTIFOQI TASHKIL QILGAN.BU ITTIFOQ X ASRDA O’ZINI-”TEVTONLAR”DEB ATAY BOSHLAYDI.NEMIS XALQINING SHAKLLANISHIDA BOLTIQBO’YI QABILALARI-PRUSSLAR VA ULARGA QARDOSH LITVA QABILALARI HAM QATNASHGAN. - HOZIRGI ENG KATTA MILLATLARDAN HISOBLANGAN NEMIS XALQINING ETNIK ASOSINI MIL.I MINGYILLIK O’RTALARIDA FRANKLAR,SAKSLAR,BARVARLAR,ALEMANLAR,TYURINGLAR,TEVTONLAR,KIMVR QABILALARI ITTIFOQI TASHKIL QILGAN.BU ITTIFOQ X ASRDA O’ZINI-”TEVTONLAR”DEB ATAY BOSHLAYDI.NEMIS XALQINING SHAKLLANISHIDA BOLTIQBO’YI QABILALARI-PRUSSLAR VA ULARGA QARDOSH LITVA QABILALARI HAM QATNASHGAN.
YEVROPA XALQLARI XO’JALIGI. - NIHOYATDA ZICH AHOLIGA EGA BO’LGAN G’ARBIY YEVROPA DEHQONCHILIKKA MOS YERLARDAN ANCHA SIQILGAN VA UNGA MUHTOJ BO’LSADA,YUQORI MAHSULOTLI QISHLOQ XO’JALIGINI TASHKIL QILISHGA MUYASSAR BO’LGAN.YEVROPA QISHLOQ XO’JALIGI AHOLINING OZIQ-OVQATGA,DASTAVVAL INSON UCHUN ENG MUHIM BO’LGAN GO’SHT,SABZAVOT VA MEVA MAHSULOTLARIGA EHTIYOJINI QONDIRISH IMKONIYATINI YARATGAN.
SO’NGI YILLARDA G’ARBIY YEVROPADA KIMYO SANOATI NIHOYATDA TEZ SURATLAR BILAN O’SA BOSHLAGAN.YEVROPADA QISHLOQ XO’JALIGI ISHLAB CHIQARISH SANOATGA NISBATAN SEKINROQ RIVOJLANGAN BO’LSADA,URUSHDAN KEYINGI YILLAR ICHIDA UNING HAJMI IKKI-UCH HISSA OSHGAN.BU YERDA CHORVACHILIK HAM ANCHA RIVOJLANGAN. - SO’NGI YILLARDA G’ARBIY YEVROPADA KIMYO SANOATI NIHOYATDA TEZ SURATLAR BILAN O’SA BOSHLAGAN.YEVROPADA QISHLOQ XO’JALIGI ISHLAB CHIQARISH SANOATGA NISBATAN SEKINROQ RIVOJLANGAN BO’LSADA,URUSHDAN KEYINGI YILLAR ICHIDA UNING HAJMI IKKI-UCH HISSA OSHGAN.BU YERDA CHORVACHILIK HAM ANCHA RIVOJLANGAN.
YEVROPANING IJTIMOIY-MAISHIY TURMUSHI. - YEVROPA XALQLARINING IJTIMOIY HAYOTIGA URBANIZATSIYA KATTA TASIR OTKAZMOQDA.HOZIR JAHONDA YEVROPA QIT’ASI ENG URBANIZATSIYALASHGAN,HATTO AQSH VA YAPONIYAGA NISBATAN HAM SHAHARLARNING ZICHLIGI YUQORI TURADIGAN MINTAQA.MAZKUR JARAYONNING XUSUSIYATLARIDAN BIRI ENG YIRIK SHAHARLAR TEVARAGIDA KATTA AHOLINING TO’PLANISHI.G’ARBIY YEVROPANING YARMIDAN KO’P AHOLISI 100 MING KISHILIK AHOLIGA EGA BO’LGAN SHAHARLARDA JOYLASHGAN,UCHDAN BIR QISMI 500 MING KISHILIK SHAHARDA YASHAYDI.OQIBATDA BI-BIRIGA TUTASHGAN SANOAT-AGLOMERATSIYA TIPIDAGI SHAHARLAR VUJUDGA KELGAN.RUR,PARIJ,LONDON VA BOSHQALAR
YEVROPA TILLARI. - YEVROPA ELATLARINING QAYSI TILLARDA GAPLASHGANLIGI HOZIRGACHA NOANIQ.FAQAT MIL.AVV.2-MINGYILLIKDAN BOSHLAB BUTUN YEVROPA QIT’ASIGA HIND-YEVROPA TILLARIDA GAPIRADIGAN QABILALAR TARQALA BOSHLAYDI.LEKIN MILODGACHA BO’LGAN 1-MINGYILLIKDA MINTAQADA HIND-YEVROPA TILLARIGA KIRMAGAN AHOLI YASHAGAN.ITALIYADAGI ETRUSKLAR SHULAR JUMLASIDAN.HOZIRGI KUNDA ISPANIYANING SHIMOLIDA VA FRANSIYANING AYRIM CHEGARA HUDUDLARIDA YASHOVCHI BASKLAR HIND-YEVROPA TILLARINING DAVOMCHISIDIR.
YEVROPANING ETNIK TARKIBI. - G’ARBIY SLAVYANLARDAN POLYAKLAR X ASRGA KELIB POLYAKLAR,VISLYANLAR,POMORYANLAR,MAZOVSHA VA SILEZIYALIKLARDAN TASHKIL TOPGAN DAVLAT HUDUDIDA XALQ SIFATIDA SHAKLLANGAN.O’SHA DAVRLARDA BUYUK MORAVIYA KNYAZLIGI CHEGARASIDA CHEX,SLOVAK,MORAVA QABILALARI BIRLASHIB CHEXIYA VA SLOVAKIYA XALQLARIGA ASOS SOLGAN.YUGOSLAVIYA XALQLARINING SLAVYAN AJDODLARI VII ASRLARDA JUDA KENG HUDUDDA QORA DENGIZ HUDUDLARIDAN ADRIATIKAGACHA JOYLASHGAN.ULAR QADIMIY MAHALLIY ILLIRIYA VA FRAKIYALIK ROMAN XALQLARI BILAN TO’QNASHIB,ARALASHIB KETGAN.
- XALQLARNING ETNOGRAFIK XUSUSIYATI KO’PROQ KIYIMLARDA NAMOYON BO’LADI.YAQIN KUNGACHA ULARNING KIYIMLARI UYDA TO’QILIB TIKILGAN.USTKI KIYIM ODATDA UMUMIY BO’LGAN,ERKAKLAR VA AYOLLARNIKI DEYARLI FARQLANMAGAN.CHOPONGA O’XSHAGAN CHAKMON VA PO’STINLAR KIYISHGAN.ULAR BAYRAMLARDA ALOHIDA KOSTYUMLAR KIYISHGAN.AYOLLAR ESA UZUN O’ZIGA XOS BALL LIBOSLARINI KIYISHGAN.
YEVROPA XALQLARI DINI. - YEVROPADA ASOSAN XRISTIAN DINIGA ETIQOD QILISHADI. XI ASRDAN XRISTIAN DINI 2 OQIMGA BO’LINADI,RIM-KATOLIK VA GREK-PROVASLAV.BOLTIQBO’YI HUDUDIDA KATOLIKLIK,PROVASLAVIYA,LYUTERAN CHERKOVLARI HAMKORLIKDA FAOLIYAT KO’RSATMOQDA.XRISTIANLIKNI DASTLAB 301-YILDA ARMANLAR SHARQIY PRAVASLAV MAZHABINI QABUL QILGANLAR.
- G’ARBIY YEVROPA XALQLARINING MILLIY XUSUSIYATLARI KO’PROQ TAOMLARIDA NAMOYON BO’LADI.MASALAN,ROMAN XALQLARIDA ITALYANLARDA SEVIMLI TAOMLARDAN MAKORON MAHSULOTLARI JUDA KENG TARQALGAN.ULARDA KUNDUZGI OVQATNING BIRINCHISI POMIDOR QAYLASI YOKI YOG’ VA SUZMA, BAZAN QIYMA GO’SHT SOLINGAN XO’RDA.DEHQON SHO’RVASIGA LOVIYA VA SABZAVOT SOLIB PISHIRILADI VA NON TO’G’RALADI.FRANSUZLARNING MILLIY TAOMLARI NIHOYATDA BOY VA RANG-BARANGLIGI BILAN MASHHUR.TAOMLARI SABZAVOT VA YEMISHLI ILDIZLAR,QUYON VA PARRANDA GO’SHTI,JANUBDA ESA KAPTAR GO’SHTI MUHIM AHAMIYATGA EGA.
ETIBORINGIZ UCHUN RAXMAT.
Do'stlaringiz bilan baham: |
