ya’ni Har bir foton ga teng impulsga ega bo‘lgani uchun, u yutuvchi devorchaga impuls, qaytaruvchi devorchaga esa impuls uzatadi (chunki qaytganda fotonning impulsi + dan - gacha, ya’ni 2 ga o‘zgaradi). Shunday qilib, absolyut yutuvchi devorchaning 1 sm2 yuziga 1 s ichida uzatiladigan impuls quyidagiga teng bo‘ladi: Lekin, 1 sm2 yuzga 1 s da berilgan impuls shu yuzga ta’sir qiladigan bosimning o‘zidir. Shunday qilib, yutuvchi devorchaga ta’sir qilayotgan bosim ga, to‘liq qaytaruvchi devorchaga ta’sir qilayotgan bosim esa ga teng bo‘ladi. Qaytarish koeffitsiyenti R ga teng bo‘lgan umumiy holad 1 s ichida tushayotgan fotonlarning to‘liq N sonidan (1-R)N tasi yutiladi, RN tasi qaytadi. Ular tomonidan sirt birligiga uzatilgan impuls bo‘lib, Maksvell formulasiga to‘g‘ri keladi. Yorug‘lik bosimi hodisasi korpuskulyar yoki to‘lqin nazariyasida qanday talqin etilgan bo‘lmasin, bunday bosimning mavjudligini tajribada aniqlashning o‘zi juda katta ahamiyatga ega. Bu fakt yorug‘lik nuri energiyagagina emas, balki impulsga ham ega ekanligini ko‘rsatib, yorug‘likning moddiy ekanligini, yorug‘lik ham modda bilan birga materiyaning bir ko‘rinishi ekanligini shak-shubhasiz isbotlaydi. Fazaviy tezlik. Bir jinsli muhitda X o‘qi musbat yo‘nalishida tarqaluvchi yassi monoxromatik yorug‘lik to‘lqinini qaraylik.
Do'stlaringiz bilan baham: |