Yosh fiziologiyasi va gigiyena

3-mavzu. ANALIZATORLARNING TUZILISHI, FUNKSIYALARI VA
YOSHGA XOS XUSUSIYATLARI. ANALIZATORLAR GIGIYENASI. TAYANCH HARAKAT APPARATINING YOSHGA BOG‘LIQ XUSUSIYATLARI.
Analizatorlar haqida umumiy tushuncha. Analizatorlarning umumiy xuusiyatlari va ishlash prinsiplari. Analizatorlarning umumiy o’xshashlik va farqli jihatlari.
Ko‘rish analizatorining tuzilishi va qismlari, ko’zning funksiyalari. Uzoqdan va yaqindan ko’rish. Ko’rish gigiyenasi. Bolalarda ko’rish analizatorining o’ziga xos xususiyatlari.
Eshitish a’zosining tuzilishi va funksiyalari. Bolalar va o‘smirlarda eshitish qobiliyatining buzilishlari va uning oldini olish. Eshitish a’zolari gigiyenasi.
Teri analizatorlarining turlari, tuzilishi, funksiyalari va gigiyenasi. Harakat analizatorining funksiyasi, uning yoshga qarab shakllanishi.
Ta’m va hid bilish analizatorlarinng tuzilishi va funksiyalari. Yosh bolalarda va o’smirlarda ta’m va hid bilish analizatorlarinng o’ziga xos xususiyatlari.
Ta’lim-tarbiya muassasalarining joylashuvi, binosi va jixozlariga gigiyenik talablar. Maktab, akadem-litsey, kollejlar binosining joylashuvi va maydonlariga qo’yiladigan gigiyenik talablar. Sinf xonasining joylashishi va mydoniga bo‘lgan gigiyenik talablar. Sinf xonasining yoritilishi, isitilishi, harorati, o‘quv stol-stullari, partalarga bo’lgan gigiyenik talablar. O’quv tarbiya gigiyenasiga amal qilish va uning bolalar hayotidagi ahamiyati.

Tayanch harakat apparati haqida umumiy tushuncha. Tayanch harakat apparatining asosiy vazifalari va ahamiyati.

Odam skeleti va uning tuzilishi, skelet qismlari. Bosh, gavda va oyoq hamda qo‘llar skeletinig yoshga xos xususiyatlari.
Suyaklar va ularning tarkibi, suyaklarning qattiqligi va mustahkamligi. Suyak tarkibidagi anorganik va organik moddalar haqida tushuncha.
Suyaklar va ularning turlari. Naysimon, yassi hamda arakash suyaklar, ularnig tuzilishi, funksiyalari, o’ziga xos xusuaiyatlari.
Muskullar haqida umumiy tushuncha. Muskullar va ularning tuzilishi, funksiyalari. Muskullar va ularning turlari. Ko’ndalang-targi’l tolalai, silliq tolali muskullar va yurak muskullari.
Bolalar va o‘smirlarda qad-qomatning shakllanishi, qomatning buzilish turlari, ularining sabablari. Qad-qomat buzilishlarining oldini olish.

Qo’llaniladigan ta’lim texnologiyalari: dialogik yondashuv, muammoli ta’lim, insert, blits, ajurali arra, pog’ona, klaster, charxpalak, fikrlash xaritasi, Venn diagrammasi.

Adabiyotlar: А1; А2; А3; А5; А6. Q2; Q3; Q4; Q6.