Yosh Kimyogarlar

Mustaqil yechish uchun masalalar.


1.Proton nazariyasiga ko‘ra quyidagi NH₃, CH₃NH₂, CH₃OH, KNH₂, HCl, HNO₃, NaCl, NH₄OH moddalardan qaysilari asos hisoblanadi?
(Javob: NH₃, CH₃NH₂, KNH₂, NH₄OH).
2.. Proton nazariyasiga ko‘ra quyidagi NH₃, H₂SO₄, CH₃NH₂HClO₄, CH₃OH₂⁺, KHSO₄, MgOHCl, NH₄NO₃, NaCl, (NH₄)₂SO₄ moddalardan
qaysilari kislota hisoblanadi? (Javob: H₂SO₄, CH₃NH₂HClO₄, CH₃OH₂⁺, KHSO₄, NH₄NO₃, (NH₄)₂SO₄).
3. Elektron nazariyasiga ko‘ra quyidagi FeSO₄, Al(ClO₄)₃, K₂SO₄, MgCl₂, NH₃, BCl₃, NH₄OH moddalardan qaysilari asos hisoblanadi?
(Javob: NH₃, NH₄OH).
4. Elektron nazariyasiga ko‘ra quyidagi FeSO₄, Al(ClO₄)₃, K₂SO₄, MgCl₂, FeCl₃, NH₃, BCl₃ moddalardan qaysilari kislota hisoblanadi?
(Javob: FeSO₄, Al(ClO₄)₃, FeCl₃, BCl₃).
5.20 g massali oltingugurt 30 g massali kislorodga to‘g‘ri kelsa, shu oksidning eng oddiy formulasi qanday bo‘ladi?
Uyga vazifa: berilgan masalalarni yechib kelish.
17-To`garak mashg`uloti.


Sana: ______________ Kuni: _____________________


Mavzu: Tuxumxo`r grafin. Mendeleyev zamazkasi. Mustaqil yechish uchun masalalar.


Darsning maqsadi:
1. Ta`limiy maqsad: Suvda sut hosil qilish. Zang dog`ini tozalash haqida ma’lumotlar berish;
2.Tarbiyaviy maqsad: O’quvchilarga mavzuda keltirilgan misollar asosida nutqini oshirish va tarbiya berish;
3.Rivojlantiruvchi maqsad: O’quvchilarni ongini tafakkurini o’stirish, dunyoviy bilimlarini rivojlantirish.
Darsning turi: Amaliy mashg`ulot . Yangi materialni o’rganuvchi dars.
Darsning usuli: Tushuntirish. Savol- javob va masalalar yechish
Darsning jihozi: Kimyo faniga oid rasmlar, slaydlar va o’quv darsligi.
Yangi darsning bayoni.
Stol ustiga grafin qo`yilgan. Grafin ustida uning og`ziga sig`maydigan tuxum turibdi. Salima tuxumni oldi-da, bir probirkadagi suyuqlikni grafmga quydi. U tuxumni yana joyiga qo`ygan edi grafin tuxumni yuta boshladi.Tavba, shisha tuxum yutishini tushimda ham ko`rmagan edim, — deb qo`ydi kimyo kechasida o`tir-gan Karimning onasi. Qani, bir o`ylab ko`ring-chi, grafin qanday qilib tuxumni yutdi? Bu qanday kimyoviy reaksiyaga asoslangan.Tajribani quyidagicha bajarasiz. Bir probirkada o`yuvchi kaliyning konsentrlangan eritmasidan tayyorlab qo`ying, so`ngra yaxshi pishirilgan tuxumning po`chog`ini ehtiyotlik bilan archib tashlang. Bunda tuxumning ba'zi joylari buzilsa, yirtilsa, shu-ningdek, havo pufagi tuxumning o`rta beliga to`g`ri kelib qolgan bo`lsa tajriba chiqmay qolishi mumkin. Olgan tuxumingizda shun-day nuqsonlar bo`lgan taqdirda uni boshqasi bilan almashtirish zarur.Endi suv solib qo`yiladigan odatdagi grafin yoki og`zi kengroq 1-1,5 litr sig`imli kolba oling-da, Kipp apparatidan chiqayotgan uglerod (IV)-oksid gazi bilan to`ldiring va grafin og`ziga archilgan tu-xumni qo`ying. Tuxumning diametri grafin og`zining diametridan ancha katta bo`lgani uchun uning og`ziga qopqoq bo`lib qoladi.Shundan keyin grafin og`zidagi tu-xumni olib, grafin ichiga probirkadagi o`yuvchi kaliy eritmasidan quyiladi va grafm og`ziga darhol tuxum qo`yiladi. Shu ondayoq tuxum ingichkalashib cho`zilib grafin ichiga kirib keta boshlaydi va bir necha sekund ichida grafin ichiga tushib ketadi. Xo`sh grafin tuxumni nega yutdi. .Bunga sabab shuki, grafinga o`yuvchi kaliy eritmasi quyilgan-da u karbonat angidrid bilan reaksiyaga kirishadi, natijada grafin-da bosim kamayadi.